یکی از مسائل دشوار قرآنی، چگونگی نزول آن است. این مقاله با روش توصیفی- تحلیلی، دیدگاه علامه طباطبایی و آیت الله جوادی آملی را تبیین، تحلیل و دلایلشان را نقد می کند. علامه طباطبایی به نزول دوگونه (دفعی و تدریجی) و آیت الله جوادی آملی به نزول سه گونه (دفعی، متوسط و تدیجی) معتقد است. دیدگاه علامه طباطبایی گام نخست در اثبات نزول فرامادی قرآن است و دیدگاه آیت الله جوادی آملی عهده دار تبیین و تفصیل ن...

بررسی و مطالعة نظام­مند جایگاه پرندگان در تمثیل‌های دیوان صائب، از جمله راه‌های دقیق و علمی است که ما را به دنیای فکری وی نزدیک خواهد ساخت. پژوهش حاضر، عهده­دار بررسی و تحلیل ابعاد به کار­گیری پرندگان در تمثیل‌های این شاعر نامی پارسی گوی می‌باشد؛ نگارنده در این جستار با واکاوی دیوان صائب سعی در نمایاندن هرچه بیشترسحر بیان وی می‌باشد. بیانی که با   بهره­گیری از صنعت تمثیل سبب اعجاز بسیاری از ادب...

عالم عرفان، عالم وحدت و یکرنگی است. صائب با اصل وحدت بخش عرفانی همة پدیده‌های هستی را با همة تناقض‌ها و اضدادش به زیبایی در کنار هم می‌نهد و کیفیت و حالت آن ها را در زندگی روزمرة بشر به صورت زنده و نمادین بیان می‌کند. صائب در اشعار خود با به کارگیری نمادهای عرفانی و واژگان فنی صوفیه، صور خیال شاعرانه و مفاهیم ذهن گرایانة خود را به شکل هنری بیان می‌دارد. در حقیقت موضوع عرفان در شیوة شاعری او اصل...

متنبّی و صائب دو شاعر بزرگ حکمت‌سرا می‌باشند و دیوان این دو، سرشار از مفاهیم عمیق حکمی و اخلاقی است؛ این مفاهیم با استناد به روابط فرهنگی دو زبان، دائماً بین شاعران عربی و فارسی در آمد و شد و تبادل‌اند. از آنجا‌ که کثرت استعمال مثل و ارسال مثل در دیوان صائب و متنبّی فراوان است و نیز با توجّه به اینکه هر دو شاعر در حوزه امثال سائره شهره‌اند و در زمینه‌های حکمی و ا...

تاکنون منتقدان و صاحبنظران بسیاری سبک هندی را از جنبه‌هایمختلف قابل مقایسه و حتی بسیار مشابه سبک باروک در اروپای قرن هفدهم بر شمرده‌اند کهتقریباً معاصر سبک هندی محسوب می‌شود. در این راستا مطالعاتی نیز در حیطة مقایسةتطبیقی بین برخی شاعران ایرانی و مکتب باروک صورت پذیرفته است. در این پژوهش، صائبتبریزی به عنوان نمایندة تمام عیار سبک هندی برای مطالعه انتخاب شده است. مقالةحاضر، غزلیات صائب تبریزی را ...

یکی از عناصر خیال­ آفرین و معنی­ساز در شعر شاعران طرز نو یا سبک هندی، موتیوها هستند. واژگان کلیدی معنی­آفرینی که در مرکز شبکه­های زبانی قرار می­گیرند و با ارتباط مفهومی و زبانی با واژگان یک مجموعه، ضمن استفاده از صنعت مراعات نظیر با شبکه تداعی­های زبانی، مفاهیم دقیق و باریکی می­آفرینند که در پیشبرد گفتمان معنایی شاعر با مخاطب، بخصوص در غزل بسیار مؤثر است. در دیوان نظیری نیشابوری برخی واژگان و ت...

موضوع این پایان نامه، سیمای ایران در عصر صفوی از منظر اشعار صائب تبریزی است. ایران درعصر صفوی، از لحاظ تاریخی، مذهبی، نظامی، فقه شیعه، ادبیات شیعی و رواج بازرگانی و روایی اقتصاد از جایگاه ویژه ای برخورداراست. از طرفی اهمیت تأثیر گذاری این دوران را نباید درشاعر نکته سنج، باریک بین و ژرف نگری همچون صائب نادیده گرفت. هدف از نگارش این پایان نامه، بررسی زمینه های اجتماعی، اقتصادی، مذهبی، ادبی، جغراف...

خضر یکی از نام های آشنا در ادبیات فارسی است که در هیأت پیامبر، ممدوح، معشوق، پیر و ... در شعر فارسی ظاهر شد ه است. علیرغم تفاوت در رویکرد شاعران نسبت به داستان خضر، همه آنها در یک نکته مشترکند و آن دید مثبت آنها به خضر و زندگی جاوید اوست؛ اما این داستان در شعر صائب، مدخلی دیگر یافته است. صائب با دست بردن در این داستان، خضر را از هاله رازآمیز پیشین خود جدا کرده و با شگرد خاص خود در خدمت مضمون سا...

چکیده: پژوهشی در نظریات انتقادی صائب تبریزی سمیه زرنگاری نقد در لغت به معنای جدا کردن پاک از نا پاک و در اصطلاح عبارت است از بهین چیزی برگزیدن.امروزه از نقد به عنوان علمی یاد می شود که به زیبایی شناسی اثر می پردازد و ارزش حقیقی یک اثر را پیش روی مخاطب قرار می دهد.هرچند نقددرگذشته ی ایران زمین ازنظرعلمی چندان مورد توجه نبوده است اما می توان رگه هایی ازداوری های ذوقی و زیبایی شناسی رادرنظریات ...