آمایش فضایی یکی از شیوه­های مناسب و جامع برای مدیریت و برنامه­ریزی مکان­ها محسوب می‌شود. با توجه به اهمیت استراتژیک مناطق مرزی، پژوهش حاضر کوشیده است تا به تحلیل فضایی شاخص­های اقتصادی-اجتماعی در 9 شهرستان مرزیِ زابل، زابلی، زاهدان، زهک، سیب­ و ­سوران، سرباز، سراوان، خاش و هیرمند در استان سیستان و بلوچستان بپردازد.پژوهش حاضر، از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت، عِلّی- مقایسه­ای است. برای رتبه­بندی ...

دریاچه های هامون به عنوان یکی از ناپایدارترین پهنه های آبی دنیا، از سالی به سال دیگر نوسانات شدیدی را نشان می دهند. قرارگیری منطقه منحصر به فرد تالاب هامون در دشت سیستان، اهمیت زیست محیطی خاصی را به آن بخشیده است و براساس کنوانسیون رامسر منطقه هامون به عنوان یک تالاب بین المللی از ارزش های اکولوژیکی خاصی برای جهانیان برخوردار است. در این مقاله رابطه فضایی ـ زمانی تغییرات آبهای سطحی و پایداری در...

در این تحقیق، با توجه به شرایط خاص منطقه سیستان، تصادفی بودن جریان آب رودخانه هیرمند در بدو ورود به ایران و ارتباط مستقیم درآمد و هزینه کشاورزان با جریان آب رها شده از مخازن چاه نیمه، از روش برنامه­ریزی پویای تصادفی و کاربرد زنجیره مارکوف در تخصیص بهینه آب از این مخازن استفاده شد. بدین منظور در آغاز داده­های تبخیر، جریان رودخانه، سطح زیرکشت کشاورزی از سازمان­های مربوطه در دوره زمانی 20 ساله (13...

-

مرزها پدیده‎هایی هستند که اساساً ماهیّتی انسانی دارند که انسان به‎واسطه‌ی درک اختلاف‎های میان خود، آنها را ترسیم می‎کنند و در زمینه‌ی مطالعاتی جغرافیای سیاسی، به‎عنوان یکی از موضوع‎های محوری شمرده می‎شوند. در این میان، رودخانه‎ها به‎عنوان مرزهای طبیعی دو واحد سیاسی، به‎دلیل ماهیّت تغییرپذیری و تنوّع مورفولوژیکی خود، آثار محسوسی بر روابط سیاسی دو کشور به‎ویژه بر سر مسائل مرزی دارند. رودخانه‎ی هیرمند...

از آن جایی که مالکیت رودخانه های مرزی تماما در اختیار یک دولت قرار ندارد بنابراین بهره برداری و استفاده از این رودخانه ها از موضوعات اختلافات برانگیز بسیاری از دولت ها محسوب می شود. رودخانه مرزی هیرمند که از کوه های غرب کابل سرچشمه می گیرد و پس از پیمایش 1050 کیلومتر به تالآب هامون سرازیر می شود، یکی از موضوعات حقوقی بین ایران و افغانستان از زمان امضای عهدنامه پاریس 1857 تا کنون بوده است. این م...

با توجه به میانگین بسیار کم بارش سالانه و محدودیت تشکیل سفره های آب زیر زمینی در سیستان، خشکسالی های این ناحیه را بایستی ناشی از کم آبی و یا خشکی رود هیرمند دانست که در طی تاریخ بارها حیات اجتماعی و اقتصادی روستاهای سیستان را به خطر انداخته است. در دهه های اخیر به دلیل کنترل و بهره برداری بیشتر آب هیرمند در افغانستان، اثرات خشکسالی ها در این روستاها تشدید گردیده است. در این پژوهش، ضمن بررسی تطب...

در این پژوهش داده‎های سه ساعته‎ی تندی و جهت باد در ایستگاه زابل در فاصله‎ی سال‎های 1344 تا 1388 به روش واکاوی فراوانی و واکاوی مؤلفه‎ی اصلی بررسی شد. این بررسی نشان داد که باد صدوبیست روزه در واقع به مدت 136 روز از 27 اردیبهشت تا 7 مهر از شمال‎شمال‎غرب در وزش است. در سال‎های اخیر به ویژه پس از سال 1377 بر تندی این باد افزوده شده است. به نظر می‎رسد این افزایش با پدیده‎ی گرمایش جهانی در پیوند باش...

از دیرباز مناطق مرزی بین کشورهای مختلف از حساس ترین و چالش برانگیزترین مناطق بوده اند که حکومت های مرکزی را با مشکلات فراونی مواجه می کرده اند. اما با گسترش شهرنشینی و تجارت اخیراً حساسیت این مناطق مضاعف شده و نیاز به توجه ویژه از طرف دولت ها از نظر زیرساخت های توسعه و مسائل امنیتی دارند. منطقه مرزی ایران و افغانستان واقع در منطقه سیستان(استان سیستان و بلوچستان) بنا به دلایلی مانند قاچاق سوخت، ک...