آرمانشهر درک ذهنی تولید شده توسط هر جامعه نسبت به موقعیت خود در تاریخ و فرهنگ محسوب می‌گردد و یکی از موضوعاتی است که در دوره‌های مختلف، گاه به شکل متن ادبی، گاه به معنای نظامی اجتماعی- سیاسی و گاه مکانی غیرممکن و دست نیافتنی و گاه ممکن مطرح شده است، اما ترسیم آن برحسب زمان و مکان جلوه‌ای گوناگون پذیرفته است. در ایران، از زمان باستان تا تمدن اسلامی، این اندیشه از سوی بسیاری متفکرین و اندیشمندان ...

هدف از این مقاله تحلیل جایگاه شهر واسط و بررسی عناصر مدنی این شهر می باشد. این مقاله با استفاده از روش وصفی – تحلیلی در پی پاسخ به این پرسش است که شهر واسط چرا بنا نهاده شد و چه عواملی در رونق و گسترش آن مؤثر بود. واسط – بنا نهاده شده در سال 84 ق. - نمونه ای از شهرهایی است که منطبق با معماری اسلامی و الهام گرفته از ارزش های اسلامی ساخته شده است. این شهر در ابتدا با هدف اسکان سربازان و لشکریان س...

معماری و شهرسازی گذشته ایران زمین که همواره با تکیه بر خلاقیت و خصائص پایدار از جایگاه ویژه­ای برخوردار بوده، در عصر حاضر در اثر مواجهه با عوامل متعدد؛ بویژه تأثیر پذیری از مظاهر تمدن صنعتی شده غرب از حقیقت خویش فاصله گرفته و صورتی غیربومی و در برخی مواقع، تنزلی یافته است. شیوة جدید سازماندهی فضا با غفلت از اندیشه پیشینیان با سنت فکری ایرانی همخوانی نداشته و خصوصیات ملی و فرهنگی شهرسازی در کشور...

جانمایۀ این مقاله دو مسألۀ بنیادین در تمدن اسلامی است: نخست اینکه ما در توصیف انگاره‌های بنیادین حوزۀ شهرسازی کمتر به ویژگی‌های سنتی خود پرداخته‌ایم و شناخت این انگاره‌ها را با توجه به این قبیل مباحث در غرب آغاز کرده‌ایم و دیگر اینکه، اساساً مقولۀ «عمومیت فضاهای شهری» در سال‌های اخیر به صورت روز افزون مورد توجه و محل مناقشه بوده است. بر این پایه، پژوهش حاضر به شیوۀ توصیفی ـ تحلیلی و مقایسه‌ای و ...

دیوارنگاری از جمله هنرهای شهری است که از ظرفیت‌ها و کارکردهای شهری و ساختار فرهنگی و تاریخی قابل‌توجهی برخوردار است. حضور این هنر در فضای شهری و کارآیی‌های آن در فرهنگ، هویت ملی، حیات جمعی شهری، امورتجاری، تبلیغات و آموزش‌های شهروندی امری انکارناپذیر است. دیوارنگاری یکی از شاخه‌های هنرهای تجسمی است. آن چه که شناخت ما را از پیرامون‌مان سازماندهی می‌کند، تصویری است که از آن در ذهنمان شکل می‌گیرد....

با ورود اسلام به سرزمین‌های ایران، تغییراتی در ساختار کالبدی شهرهای دوره قبل، یعنی ساسانی، صورت گرفت. ویژگی عمومی شهرهای این دوره، اهمیت ربض و توسعه‌یافتن این بخش است. به رغم وجود گزارش‌های جغرافیانگاران مسلمان و شناختی عمومی که از ساختار شهر‌های نخستین و عناصر شکل‌دهنده آن‌ها به‌دست داده شده است از سیمای برخی از شهرهای تاریخی ایران اطلاعات جامعی در دست نیست؛ یکی از مهم‌ترین این شهرها، یزد است؛...

اصطلاح باغشهر در مجامع آکادمیکِ بین المللی یادآورد نظریۀ شهرسازی ابنزرهاوارد انگلیسی در پاسخ به معضلات شهرهای بعد از انقلاب صنعت  در 1903 است. لوییس مامفورد آنرا یک پدیدۀ کاملاً مدرن آغاز قرن بیستم می داند، که غالباً  «از سوی کسانی مقبول واقع شد که به درستی نظریۀ هاوارد را درک نکرده بودند». همین مقبولیت موج ساختن شهرک های حومه ای سرسبز و یا با کمربند سبز را در اروپا و امریکا برانگیخت، شهرک های حوم...

معماری و شهرسازی گذشته ایران زمین که همواره با تکیه بر خلاقیت و خصائص پایدار از جایگاه ویژه­ای برخوردار بوده، در عصر حاضر در اثر مواجهه با عوامل متعدد؛ بویژه تأثیر پذیری از مظاهر تمدن صنعتی شده غرب از حقیقت خویش فاصله گرفته و صورتی غیربومی و در برخی مواقع، تنزلی یافته است. شیوة جدید سازماندهی فضا با غفلت از اندیشه پیشینیان با سنت فکری ایرانی همخوانی نداشته و خصوصیات ملی و فرهنگی شهرسازی در کشور...

امروزه با ورود تجدد و تحولات عظیمی که در نظام زندگی مردم رخ داده، وضعیت خانه و محلات مسکونی مردمی با سابقه ریشه دار از سبک زندگی اسلامی در خانه و محله چندان رضایت بخش نیست. بعد از قریب به سه دهه از حاکمیت نظام جمهوری اسلامی ایران و بیش از پنج دهه از آغاز انقلاب اسلامی و نقش بی بدیل جایگاه ولا یت فقیه در این حرکت، به نظر می رسد ضرورت دارد تا بخش های مختلف سبک زندگی با رویکردهای محوری فقهی و دینی...

هدف اصلی تحقیق بررسی میزان رضایت ساکنین از وضعیت موجود محلات شش‌گانة شهر اردبیل و ارایة راهکارهای رسیدن به محلة مطلوب متناسب با هویت و فرهنگ ساکنین در شهرهای ایرانی (بویژه شهر اردبیل) است، از این رو روش تحقیق در مطالعة پیش‌رو بر اساس هدف، «کاربردی» و بر اساس روش مطالعة آن، «توصیفی» و نحوة گردآوری داده‌ها، «پیمایشی و میدانی» است که خروجی آن می‌تواند کاربردی باشد. حجم نمونة مورد مطالعه بر اساس فر...