چکیده ندارد.

وام‌واژه‌های مختلف زبان ترکی در کهن‌ترین متون و نمونه‌های نظم و نثر فارسی راه یافته است. دربارۀ لغات و ترکیب‌های عربی در مفصل‌ترین و مهم‌ترین منظومۀ بازمانده از سدۀ چهارم، شاهنامة فردوسی، پژوهش‌های بسیاری انجام شده است؛ اما هیچ پژوهش مستقلی دربارۀ واژه‌های ترکی این متن وجود ندارد. در این مقاله برای نخستین‌بار لغات و نام‌های ترکی حماسۀ ملی ایران بر اساس جدیدترین و منقّح‌ترین تصحیح آن، ویرایش دوم ...

در این بررسی، از اطلس زبانی انگلستان (1978) به عنوان الگو بهره گرفته شده، اما برخی اقلام واژگانی و صورت های آوایی آنها بیشتر مورد تأکید قرار داشته، در عین حال به چند مورد صرفی هم پرداخته شده است. نتایج حاصل از این بررسی نشان می دهد که بیشترین تنوع صورت های زبانی در مرز های بخش و به ویژه در شرق و شمال شرق، و غرب مشاهده می شود. شاید این تغییرات را بتوان به مجاور بودن این نقاط با روستا های کرد زبا...

چکیده ندارد.

مفاخره از جمله صنایع بدیعی و مضامین شعری ا­ست، که اغلب شاعران بدان طبع­آزمایی نموده و شعر و هنر خود را به رخ مخاطب کشیده­اند. در متن و بطن آثار نگارین شهریار، مضامین مختلفی وجود دارد، که از جمله ی آن ها انواع مفاخره­ است. تنوع، زیبایی و صلابت این مفاخرات به حدّی است که نظر خواننده را به خود جلب می­کند. در نوشته ی حاضر کوشیده­ایم با بازخوانی دقیق اشعار فارسی و ترکی شهریار و بهره­گیری از شیوه ی کت...

پژوهش حاضر با استفاده از رویکردی شنیداری- صوت‌شناختی به بررسی امکان استفاده از پارامترهای صوت‌شناختی و دیرش‌-بنیاد ریتم گفتار در تشخیص تقلب فارسی‌زبانان در تولید گونة ترکی آذری می‌پردازد. از این‌رو، گفتار پیوسته و محاوره‌ای پنج گویشور زبان فارسی معیار و پنج گویشور ترکی آذری گونة تبریزی پس از انجام مراحل اعتبارسنجی مورد تجزیه‌وتحلیل صوت‌شناختی و آماری قرار گرفت. تمامی گویشوران فارسی تک‌زبانه و گ...

خجند شهری است معروف در سرزمین ماوراءالنهر که از قدیم مرکز علم و ادب و تمدن بوده است. در این مقاله، به برخی ویژگی‌های شعری بانوان سخن‌سرای خجند که نمایانگر جهان‌بینی، ذوق، محیط اجتماعی و سبک نگارش آن‌هاست، پرداخته شده است. از میان بانوان سخن‌سرای خجند می‌توان به مونسه مهستی خجندی، زیبای خجندی، فضیلت خجندی و شریفه‌بی‌بی عاجز خجندی اشاره کرد. مونسه مهستی از شاعره‌های ممتاز خجندی‌الاصل است که در رب...

سیدحیدر حلّی، یکی از شاعران معاصر شیعی عراق در عرصه شعر دینی است که در اشعارش توانسته پیوندی استوار میان فضیلت‌های اهل‌بیت‰ و اوضاع سیاسی، اجتماعی و فرهنگی حاکم بر روزگار خویش، برقرار کند. بیان خطابی- حماسی و گاه عاطفی، کاربرد معتدل صور خیال و تلمیح به رخدادهای تاریخی جهان اسلام، از ویژگی‌های ساختار شعر دینی وی به شمار می‌آید. شهریار نیز به عنوان شاعر رمانتیک مکتب اهل‌بیت‰، با رویکردی بکایی- عاط...

یکی از مباحثِ بحث‌برانگیز در دیوانِ کبیرِ مولوی، وجود اشعاری به زبان ترکی است. در این زمینه تحقیقاتی انجام شده است اما بیشتر محققان به ترجمه‌ ابیات ترکی پرداخته‌اند و به جنبه­های نسخه‌شناسی و سبک‌شناسی غزلهای مولانا توجهی نشده است، بنابراین جای چنین پژوهشی دربارۀ ابیات ترکی خالی است. در پژوهش حاضر، پس از بیان مقدمات و پیشینۀ تحقیق، ترکی‌گویی و ترکی‌دانی مولوی، و شمه­ای تحت عنوان‌ِ بسامد اب...