منظور از صلاحیت، توانایی و اختیار دولت برای اعمال اقتدار و قدرت نسبت به اتباع و ساکنین در قلمرو سرزمینی، از طریق نهادهای رسمی است. این توانایی حسب مورد، از طریق نهادهای اجرایی، تقنینی یا قضایی اعمال می‌شود. اعمال و تسری این صلاحیت در خارج از سرزمین دولت، صلاحیت فراسرزمینی نام دارد. تا‌جایی‌که به صلاحیت قضایی مربوط می‌شود، دادگاه‌های دولتی برای اعمال صلاحیت بر قضایای فراملی از قواعد و معیارهای ...

کشورهای جنوب در عرصه جهانی‏شدن با چه فرصت‏ها و تهدیداتی مواجه هستند؟ آیا در دوران بلوغ نظام سرمایه‏داری، هنوز برای برخی از کشورهای جنوب فرصت توسعه وجود دارد؟ در پاسخ به این سوال برخی از کارشناسان عمدتاً چپ این ایده را مطرح می‏کنند که جهانی‏شدن در عرصه اقتصادی به معنای گسترش نظام سرمایه‏داری و در نتیجه افزایش شکاف بین کشورهای فقیر و غنی است. در این راستا، آنها به آمارهای نهادهای معتبر بین‏المللی ...

است. شاید به همین دلیل است که برخی، نظریه روابط بین الملل را نظریه روابط بین دولت ها نیز گفته اند. آنچه در روابط بین الملل مورد بحث قرار می گیرد، طیف گسترده ای از موضوعات مختلف از جمله سیاست خارجی دولت ها در درون نظام بین الملل، سازمان های بین المللی، سازمان های غیردولتی و شرکت های چندملیتی، گسترش سلاح های هسته ای، مسائل زیست محیطی، ناسیونالیسم، اقتصاد سیاسی بین الملل و مسائل مربوط به توسعه اقت...

در خصوص جهانی شدن به موازات رشد سریع نظام ارتباطات و فن آوری اطلاعات، شاهد شکل گیری سازمان ها، پیمان های منطقه ای نظیر اتحادیه اروپا، نفتا، آ.سه.آن و مرکوسور در چند دهه اخیر بوده ایم و در موارد زیادی، اقتدار این دستگاه ها در مرتبه ای بالاتر از خود دولت ها قرار گرفته است. جهانی شدن در منطقه خلیج فارس، فقط به معنای ارتقای سطح زندگی به سبک غربی و مصرف تولیدات کشورهای صنعتی است. شرکت های بزرگ فرامل...

ایالات متّحده در مارس 2003 م، با اتّخاذ سیاست یک جانبه گرایی، بدون مجوز شورای امنیت و خارج از کانال های سازمان ملل متّحد، به عراق حملة نظامی کرد. نخستین مداخلة آمریکا در عراق، در سال 1991 و با مجوز شورای امنیت و ائتلاف به نسبت بزرگی از متّحدانش صورت گرفت و سرانجام ایالات متّحده موفّق شد کویت را از اشغال عراق خارج کند؛ اما تهاجم نظامی آمریکا در مارس 2003 به عراق، به طور کامل با حملة قبلی تفاوت داشت. م...

امروزه «ازدواج های چند ملیتی» بیش از هر زمانی درحال وقوع هستند و به تبع آن بسیاری از قواعد مربوط به تابعیت تغییر کرده اند. بسیاری از کشورها برابری تابعیت هریک از زوجین را در خانواده های چندملیتی پذیرفته و از «وحدت تابعیت» به سوی «استقلال تابعیت» زوجین گرایش یافته اند. لذا امکان انتقال تابعیت از طریق هریک از والدین تحقق یافته است و بیشتر کشورها نیز آن را شناسایی کرده اند. وقوع تابعیت مضاعف نیز ب...

تعداد پنج هزار قوم در جهان وجود دارد؛ در حالی که کشورهای مستقل و شناخته‌شده این فضا به حدود کمی بیش از 200 می‌رسد. تنها اندکی از این کشورها همانند کره، ژاپن و ایسلند از یک قوم تشکیل شده‌اند و مابقی کشورها چندملیتی هستند که بسیاری از آن‌ها دارای مشکلات مدیریتی داخلی و خارجی می‌باشند. جهانی‌شدن، سرزمین‌زدایی، افزایش آگاهی‌ها، تضعیف دولت‌ـ‌ملت‌ها در پاره‌ای از موارد زمینه احیای ملی‌گرایی را فراهم ...