شناخت و معرفی شروح متعدد نهج­البلاغه، با روش­ها و رویکردهای گوناگون شارحان؛ حائز اهمیت روش شناختی است. زیرا چنین اقدامی موجب دستیابی به بهترین الگوها و رویکردهای شرح نهج­البلاغه می­شود.     یکی از این شروح، شرح منهاج­الولایه تألیف ‏‏ملاعبدالباقی صوفی­تبریزی (قرن 11) است که در دوازده باب گردآمده است. این شرح موضوعی یکی از بهترین شروح عرفانی نهج­البلاغه است که  با توجه به اصول فکری تصوف شیعی به ز...

چکیده «کشش» و «کوشش» دو مفهوم اساسی و محوری در حوز? «عرفان و تصوف» است. بسیاری از صوفیان مطرح و اثرگذار اصالت را به «کوشش» مجاهده و تلاش سالک یا مرید داده و جذبه و عنایت را فرع بر آن دانسته اند امّا عارفی چون مولانا جلال الدین بلخی، «کشش» یا «جذبه الهی» را از تلاش و کوشش سالک برتر می داند دلیل مهّم وی بر این برتری، امنیت آدمی در حالت جذبه در مقایسه با حال وی در هنگام سعی و کوشش (سلوک عملی) در ...

دیوان حافظ سرشار از ابیات بحث‌انگیز است در این سیاهه نیز نگارنده به نقد شروح یکی از این ابیات بحث‌انگیز پرداخته‌است. در بادی نقص‌ شروح قبلی نمودار گردیده‌است که شامل: توجه نکردن به فضای کلی غزل، شرح ناقص، توجه نکردن به فضای فکری حافظ و نکات دستوری و یک نسخه‌سازی است. کلید شرح بیت ترکیب «کاسه‌گردانان» و «این جفا» است که در شروح، اولی یا در معنای گدایی آمده‌است یا ساقی‌گری و دومی به عهد ذهنی جفای...

روششناسی شروح نهجالبلاغه جهت بررسی و شناخت بهتر شروح و یافتن محاسن و کاستیهای آن روش و رویکرد برای پژوهشگران و مخاطبان شروح، امری لازم و مهم و کمک به تألیف شروح با رویکردهای کاملتر است. یکی از شرحهای نهجالبلاغه که اولین شرح کامل آن نیز به شمار میرود، علاوه بر تقدم تألیف به جهت تخصص و تألیفات متعدد مؤلف در آنرابطه دارای نکات ارزندهای در زمینههای لغتشناسی، ادبی، بلاغی، توجه به اشعار عرب جهت فهم ب...

حمد و سپاس بی کران خدایی را سزاست که آدمی را در حیرت و سرگردانی به خود وانگذاشت و برای راهنمایی او رهبران و راهدانان آگاهی، نصب کرد و با اعطای علوم لدنی به ایشان، راه را از بیراهه نمایاند. هرچه زمان می گذرد و ناکارآمدی مکاتب و ایسم های منقطع از وحی نمایان تر می گردد، نیاز پیروی از آموزه های انبیا و ائمه علیهم السلام بیشتر احساس می شود. تبعیت تام از امام، منوط به شناخت کامل صفات و به ویژه علم ای...

موضوع این پایان نامه کتاب شناسی تحلیلی، توصیفی آثار چاپ شده ی خاقانی شروانی است که در آن به توصیف دقیق ویژگی های ظاهری و نقد و بررسی محتوایی تعداد 90 کتاب چاپ شده با درونمایه ی مرتبط با موضوع شناخت خاقانی و شعر او پرداخته شده است، کتاب های معرفی شده در این پژوهش پس از گردآوری مطالعه، توصیف و بررسی، در پنج فصل با عنوان های؛ تصحیح‎ها، گزیده‎ها، شروح، فرهنگ‎ها و کتب درباره‎ی خاقانی دسته‎بندی شده‎ا...

نوشتار حاضر تأملی است تحلیلی و انتقادی بر بخش نخست از شروح دفتر سوم شاهنامه (داستان سیاوش) در شرح های خالقی مطلق، کزازی و جوینی. این نوشتار مقایسة شرح ابیاتی است از این پژوهشگران و معرفی شیوه های شروح آنها و احیاناً سهو و لغزش هایی که در گزارش متن دچار شده اند. به بیان دیگر، کوشیده ایم نشان دهیم که ماجرای تفسیر و گزارش شاهنامه ماجرایی است پایان ناپذیر و پیوسته گام های تازه ای برای رسیدن به فهم د...

شرح شواهد مطوّل از میرزا کمال الدین محمّد فسایی فدشکویی معروف به شرح کبیر یکی از نُه شرح شواهد از شواهد شعری کتاب مطوّل است که در سال 1096ق میرزا کمال الدین بر اساس درخواست شاگردان خود، از روی تقریرات خود در کلاس درس نوشته است؛ اما اینکه این شرح در میان شروح شواهد بلاغی چه جایگاهی دارد و میزان اصالت علمی آن چگونه است، نیاز به بررسی دارد. این مقاله با رویکرد سندکاوی و ابزار کتابخانه­ای، ضمن معرّفی شخ...

شرح شواهد مطوّل از میرزا کمال الدین محمّد فسایی فدشکویی معروف به شرح کبیر یکی از نُه شرح شواهد از شواهد شعری کتاب مطوّل است که در سال 1096ق میرزا کمال الدین بر اساس درخواست شاگردان خود، از روی تقریرات خود در کلاس درس نوشته است؛ اما اینکه این شرح در میان شروح شواهد بلاغی چه جایگاهی دارد و میزان اصالت علمی آن چگونه است، نیاز به بررسی دارد. این مقاله با رویکرد سندکاوی و ابزار کتابخانه­ای، ضمن معرّفی شخ...