داستان­های پیامبران بدون توجّه به تفاوت­های عقیدتی و آیینی همواره در توجّه شاعران ملل گوناگون بوده­است. بازتاب این قصص در کلام سرایندگان کُرد نیز امری اجتناب­ناپذیر است. شیرکو بیکس نیز از شاعران بزرگ ادبیّات کردی در دوران معاصر است که با بهره­گیری از داستان پیامبران به بیان مفاهیم و مقاصد دیگری همچون انتقادهای سیاسی، مشکلات و مسائل اجتماعی، مصائب قومی و مبارزات مردمی قوم کُرد توجّه داشته­­است. شیر...

در تفاسیر مهم فریقین، اهل الذکر در آیه 43 سوره نحل وآیه 7 سوره انبیاء به اعتبار سیاق و مورد نزول به افراد غیر معصوم همچون اهل کتاب، عالمان اهل کتاب، آگاهان به تاریخ پیامبران تفسیر شده است.لیکن در روایات متعددی که از امامان شیعه با سند صحیح و معتبر رسیده اهل الذکر در آیه شریفه منحصراً ائمه اهل بیت (علیهم السلام  معرفی گردیده  و نظر کسانی که مراد از اهل الذکر را اهل کتاب می دانند نفی و تخطئه شده ا...

پس از اصل توحید، «نبوت» جایگاه ویژه و نقش تعیین‌کننده‌ای در نظام فکری و اندیشه‌ دینی دارد. متکلمان مسلمان در مقام تبیین مفهوم نبی، به مؤلفه‌هایی چون هویت بشری، هویت واسطه‌ای و هویت اِخباری نبی اشاره کرده‌اند. متکلمان امامیه، بیش از متکلمان معتزلی و اشعری، به تعریف نبی اهتمام داشته‌اند و ازاین‌رو این مؤلفه‌ها در آثار کلامی امامیه با صراحت بیشتری واکاوی شده است. در این میان، تصریح متکلمان مسلمان د...

جست‌وجو و طرح آن دسته از مطالب و پرسشهاى علوم قرآنى است که پاسخ به آنها قبل از تفسیر الزامى است. نویسنده، نخست به موضوع وحى پرداخته و بحثهایى چون: کیفیت و حقیقت وحى، نوع رابطه پیامبران با وحى، حسى بودن یا تجربى بودن وحى، تحلیل روان‌شناسانه، جامعه‌شناسانه، عرفانى، عقلى و حسى وحى، تحلیل وحى از طریق خود وحى، محتواى وحى، تعارض علم و دین، آیا وحى تنها عهده‌دار ارتباط خلق با خالق است یا نظام‌هاى عباد...

شخصیت‌پردازی به‌عنوان یکی از عناصر اصلی روایت به نحوه‌ی گزینش، چیدمان و ورود شخصیت‌ها به داستان و همچنین، نقش شخصیت‌ها در داستان می‌پردازد. پژوهش حاضر به بررسی شخصیت‌پردازی داستان‌‌های مربوط به پیامبر اکرم(ص) و داستان‌های سایر پیامبران در متن قرآن (براساس ترجمه‌ی صفوی) پرداخته است. نتایج حاصله نشان می‌دهد که: 1) اگرچه در شخصیت‌پردازی‌های قرآن از همه‌ی شاخص‌ها و روش‌های الگوی ریمون-کن...

خداوند در قرآن کریم سرگذشت بسیاری از پیامبران را به صورت داستان  بیان می‌کند. ازجمله‌ی آن پیامبران، آدم ابوالبشر(ع) است. موضوع آدم و آفرینش وی، در اسلام، به عنوان نخستین انسان و نخستین پیامبراز اهمّیت قابل توجهی برخوردار است. در قرآن 25 بار نام آدم (ع) آمده، ولی تفصیل این داستان در 6 سوره مطرح می‌شود. در باب تبیین و تفسیراین آیات فشرده و پر معنی، مفسران و صاحب نظران احتمالات بسیارداده‌اند. هدف ق...

عنصر داستانی طرح از زمان ارسطو تاکنون مورد توجه صاحب نظران بوده است و طی قرن ها و دوره های مختلف دیدگاههای گوناگونی درباره آن مطرح شده است.تا این که در عصر جدید، به دلیل توجه صاحب نظران عرصه داستان به این عنصر، هم از نظر ساختار و هم از نظر محتوا، و طرح مباحث تازه و دقیقی در این مورد، این عنصرجایگاه واقعی خود را در میان سایر عناصر داستانی باز یافته است. این در حالی است، که قرآن کتاب آسمانی مسلم...

مولانا جلال الدین محمد بلخی مشهور به مولوی در کلیات شمس به دلیل انس و آشنایی عمیق با قرآن مجید از آیات و شخصیت ها و داستانهای قرآنی بسیار بهره برده است. مصادیق دیگر تلمیح اعم از احادیث، اساطیر، اشاره به ابیات، داستان پیامبران ، ضرب المثلها، فرهنگ عامه اعم از آداب و رسوم و اعتقادات و باورها ونیز مشاهیر موجود در کلیات شمس نیز در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفته است. بررسی تلمیح در این پایان نام...

تفسیر مقاتل بن سلیمان، یکی از اولین تفاسیر ترتیبی و مختصر نوشته شده در قرن دوم هجری و آمیزه ای از تفسیر لغوی، نقلی، عقلی و اجتهادی است. جنبة لغوی این تفسیر از اهمیت بیشتری برخوردار است. دربارة مذهب مقاتل اختلاف نظر وجود دارد و شخصیت رجالی او توثیق نشده است. ولی علمای اهل سنت برای تفسیر او اهمیت فراوانی قائل شده اند. برخی علمای شیعه نیز از آن نقل کرده اند. برجستگی های این تفسیر عبارتند از: اختصا...

گوناگونی مسائل جامعه، شاعران را برآن داشت تا گستره نمادهای خویش را به حوزه خاصی محدود نکنند و آن را به دیگر نمادهای مختلف ازجمله نمادهای دینی گسترش دهند. دراین میان پیامبران نقش سازنده ای به عهده دارند. شاعران، این شخصیت ها را به دلیل برخورداری از دلالت های بالقوه و سازگار با تجربه ها ی درونی خویش به کار گرفته اند، تا ابعاد فراموش شده آنها را با نگاه ذرّه بینی خویش برجسته نمایند و از آنها جهت ان...