ادبیات جهان در طول تاریخ با حوزه های نقدی متفاوتی روبرو بوده است که هر کدام در صدد رونمایی های جدیدی از زیبایی های ادبیات بودند. قرن بیستم شاهد رویکردی در نقد ادبی است که بنیان گذاران آن برای کشف زیبایی های هنر، تنها از منظر شکل و فرم به آن می پرداختند و به عنوان « فرمالیست » نامگذاری شدند. فرمالیست ها معتقد بودند که مفاهیم و معانی جدیدی خلق نمی شود و این امر باعث می شود غبار عادت بر روی این مف...

گرایش به بیان غیر مستقیم – به جای تعبیر واضح - از بارزترین ویژگی‌های شعر معاصر عربی است. شاعر معاصر برای دست‌یافتن به این هدف از ابزارهای گوناگونی بهره می‌برد و تکنیک نقاب یکی از آنهاست. قصیدة «المسیح بعد الصلب» سیاب از نخستین نمونه‌های این تکنیک نوین ادبی به شمار می‌رود. از آنجا که فن نقاب بر پایة عناصر درام و داستان شکل می‌گیرد و دو عنصر تعارض (درگیری:conflict)و پویایی(dynamism) – به عنوان دو...

از آنجا که اسطوره­های باستانی با ظهورشان در شعر معاصر، جنبه­ای جامعه شناختی به ادبیات داده­اند؛ لذا خفقان سیاسی حاکم بر عراق، موجب شد تا اسطوره در شعر سیاب و بیاتی، از بسامد بالایی برخوردار باشد، چراکه آنان در سروده­هایشان با زدن نقاب اسطوره­های مختلف و دادن مضمون­های جدید به آن‌ها، در پی آن بودند تا به صورت رمزی و سمبلیک، ایده­ها و آرمان‌های خویش را ابراز نمایند و با آشنایی ز...

هنجارگریزی که با واژگانی چون آشنایی¬زدایی و برجسته¬سازی قرابت معنایی دارد از اصطلاحاتی است که نخستین بار به¬صورت علمی از طرف منتقد شکل¬گرای روس اشکلوفسکی مطرح شد. هنجارگریزی عبارت است از تمام شگردهایی که مولف از آن سود جوید تا این¬که جهان متن خود را به چشم مخاطبان بیگانه بنماید و موضوع و محتوای متن را چنان جلوه دهد که گویی قبل از این، چنین متنی وجود نداشته¬است. در حقیقت هنجارگریزی یکی از موثرتر...

زبان نمادین و اسطوره‌ای در شعر معاصر جایگاهی در خور یافته است. اسطوره‌ها بخشی از هویّت، تمدن و فرهنگ هر سرزمین به شمار می­روند. بدر شاکر السیاب و احمد شاملو در شعر خود به اساطیر و افسانه­ها توجّهی ویژه داشته­اند. در این مقاله با بررسی اسطوره در شعر این دو شاعر، به این نتیجه می­رسیم که افزون بر گرایش این دو به بهره­گیری از اسطوره، شیوه کاربرد اسطوره در شعر سیاب ...

زبان نمادین و اسطوره‌ای در شعر معاصر جایگاهی در خور یافته است. اسطوره‌ها بخشی از هویّت، تمدن و فرهنگ هر سرزمین به شمار می­روند. بدر شاکر السیاب و احمد شاملو در شعر خود به اساطیر و افسانه­ها توجّهی ویژه داشته­اند. در این مقاله با بررسی اسطوره در شعر این دو شاعر، به این نتیجه می­رسیم که افزون بر گرایش این دو به بهره­گیری از اسطوره، شیوه کاربرد اسطوره در شعر سیاب ...

واضح و مبرهن است که انسان در طی عصور مختلف تاریخی همواره از ابزارهایی مناسب برای برطرف کردن نیازهای روزمره خود بهره می برده است و در عصر معاصر هم همراه با پیشرفت علوم و فناوری و استفاده انسان هااز علم روز انسان ها ابزار های جدیدی را برای رفع نیاز روزمره خود مورد استفاده قرار دادند و عرصه زبان شناسی و به طور خاص شاعران هر عصر هم در پی استفاده از ابزارهای زبانی مناسب برای عصر خویش بودند شعر عربی ...

احمد شاملو در ادبیّات فارسی و بدر شاکر السّیاب در ادبیّات عربی، از شاعرانی هستند که مضمون­های گوناگونی را در قالب شعر روایی، ارائه نموده­اند؛ تا به وسیله آن، مفاهیم ژرف­تر و گسترده­تری را به مخاطب خود عرضه نمایند. این پژوهش، کوششی در بررسی تطبیقی عناصر مشابه روایت، بر اساس رویکرد نقدی ادبیّات تطبیقی (مکتب آمریکایی)، در قصیدۀ «مرد مصلوب» اثر احمد شاملو و قصیدۀ «المسیح بعد الصّلب» سروده سیاب، به هدف د...

ادبیات تطبیقی به عنوان شاخه¬ای مستقل و با ¬اهمیت از مباحث نقد ادبی و ادبیات، به حساب می¬آید که به عنوان یک مبحث جدید ادبی در نیمه اول قرن نوزدهم میلادی در فرانسه پدید آمد. از نتایج ارزشمند این علم کشف پیشینه روابط فرهنگی و تاریخی و سیاسی میان ملت¬ها، آشنا شدن با ادبیات سایر ملت¬ها و اطلاع یافتن از افکار و عواطف و احساسات و دغدغه¬های آنها، پی¬جویی، بررسی، مقایسه و درپی آن، تبیین تشابهات و افتراق...