هدف این پایان نامه بررسی تجربه زیباشناختی بدون تقلیل دادن آن به امری سوبژکتیو یا ابژکتیو بوده است. فلسفه بدنمندی مرلوپونتی دو مفهوم کلیدی-تجربه میدانی و سبک- در اختیار ما می گذارد که به میانجی آن ها می توان تبیینی نوین از تجربه زیباشناختی به دست داد. مطابق نظر مرلوپونتی هم سوژه بدنمند و هم چیزهایی که در جهان وجود دارند واجد سبکی وجودی هستند که وحدت امکانات آن ها را فراهم می آورد و مطابق آن سبک ...

پرداختن به انسان به مثابه عاملی کنشگر، تحلیل کنش های او و نیز تبیین عواملی که بر آن تاثیر خواهد گذاشت، مورد توجه اغلب رویکردهای فلسفی و نظری قرار گرفته است. نظریه فمینیسم نیز همچون سایر نظریات با محوریت بخشیدن به زنان از دیدگاه های متفاوت به بررسی این موضوع پرداخته است. مطالعات جنسیت اکنون در تمامی حوزه ها تسری و به دستاوردهای قابل توجهی نیز دست یافته است. تئاتر نیز از این قاعده مستثنی نیست. از...

برخی عقیده دارند که با کم رنگ و یا حتی ناپدید شدن تضاد میان کار و سرمایه، به پایان تاریخ رسیده ایم و جهانی مسطح پیش روی ماست. در مقابل دیگرانی هستند که باور دارند آزادی و جامعه ی انسانی ناب، همچنان در حال آمدن است و این دقیقه از تاریخ، تنها لحظه ای در این آمدن و رسیدن است. آنتونی نگری و مایکل هارت از این جمله اند. آن ها با بیان این نکته که سرمایه امروزه باید ابژه ی نقد باشد، به نظریه پردازی همت...

با توجه به کلیه ی آثار فوکو می توان سه حوزه ی تحلیلی را در آثار او مشاهده کرد؛ دیرینه شناسی (تحلیل نظام های دانش)، تبارشناسی (تحلیل وجوه قدرت) و نهایتاً اخلاق یا رابطه با خویشتن. فوکو در دوره ی نخست فعالیت اش؛ و به طور خاص در دو اثر دیرینه شناسی و نظم اشیاء به تحلیل ظهور انسان در مقام سوژه و ابژه ی دانش می پردازد.از این رو دغدغه ی فوکوی نخستین را می توان چگونگی «تولد سوژه» و روش دیرینه شناسی و س...

آنچه در این مقاله در صدد بیان آن هستیم، توضیح دربارهٔ اهمیت سوژه در فلسفهٔ ایدئالیسم آلمانی و پیوند وثیقی است که سوژه در اندیشهٔ هریک از فیلسوفان ایدئالیست با کنش دارد. سپس توضیح و تبیین این مطلب که آنچه در تفکر مارکس شاهد آن هستیم، دقیقاً به نوعی ادامهٔ همین سنت است، به نحوی که هم سوژه و هم کنش آن نقشی محوری و اساسی را در اندیشهٔ مارکس ایفا می‌کنند. به عبارت دیگر، ایده و طرح خاص این مقاله نشان‌دادن ...

ژاک لاکان با پیوند روانکاوی پست مدرن و زبانشناسی نظریه‌ی ناخودآگاه زبان و متن را مطرح نمود. وی مراحل رشد «سوژه» را با گذر از «نظم خیالی» و «آینه‌ای»، «نظم نمادین» و «نام پدر» و «امر واقعی»، از طریق زبان و «دیگریبزرگ» و «کوچک» معرفی و تحلیل می‌کند. در این روند شعر و هنر جایگزین «حس فقدان» می‌شود. ریتا عودة شاعر و سوژه‌ای است که هویتش را در ارتباط با «دیگری» و گذر از این مراحل بازسازی می‌کند تا ا...

مفهوم دیگری در فلسفه لویناس به مفاهیم دیگر او هویت می بخشد. وی با نقدی معرفت شناختی - هستی شناختی، تمامیت سوژه و کلیت دیگری را به پرسش می گیرد. به زعم لویناس دیگری امکان نفی تمامیت سوژه و امکان تعالی سوژه در فراروی از هویت ایستای خود است. این مقاله بر آن است تا نشان دهد نسبت سوژه با دیگری نسبتی معرفت شناختی - هستی شناختی نبوده بلکه از بنیان، نسبتی اخلاقی است. سوژه در مجاورت دیگری شکل می گیرد. م...

درصورت یکه گفتمان را منظوم های معنایی تصور کنیم که حول یک دال مرکزی ساما نیافته و تحت تأثیر زمان و مکان قرار دارد؛ تحلیل این گفتمان در باز ههای زمانی مختلف اهمیت م ییابد؛ چراکه اصولاً گفتما نها ابدی و آرمانی نیستند و از ابتدا تاریخی و زمانمند هستند. لذا تمیز بهتر باز ههای زمانی و گسس تهای احتمالی، کمک شایانی در تحلیل گفتمان انقلاب م یکند. این تمایزات زمانی، ضمن بیان تفاو ...

خوانش رایج سوژة دکارتی، آن را به­منزلة نقطة عطفی در«خودبنیادی» انسان درنظر گرفته است. بخش مهمی از فلسفة قرن بیستم به تأسی از هایدگر، بالاترین اهتمام خود را نقد سوژة دکارتی تعریف کرد؛ گویی سوژة دکارتی عامل اصلی انحراف مسیر فلسفه از لحاظ کردن وجود بماهو وجود بوده است. بسیاری منتقدان بحران­های مدرنیته را مولود خودبنیادی سوژة دکارتی می­دانند تا جایی که می­گویند سوژة دکارتی نه تنها فلسفه بلکه بشریت ...

این مقاله دو هدف را دنبال می کند: یکی شرح چگونگی افول مرتبه عقل و تغییر نقش آن و دیگری تبیین ضرورت بازتعریف عقل و نقش آن در شکل گیری تحولات نظام آموزشی. بدین منظور رابطه تحولات علم با تغییرات پدید آمده در جایگاه و قلمرو عقل شرح داده می شود. لحاظ کردن عقل به مثابه یک حقیقت نفس الامری و برداشت متافیزیکی از آن همچون هوشمندی جاری در تمام جهان، نقش تعیین کننده ای به عقل در ارزیابی، تعیین ملاکات ترجی...