دست نویس مصوّر شاهنامه، موسوم به شاهنامۀکوچک دوم، نسخه ای، پراکنده و ناقص از شاهنامۀ فردوسی است که بر اساس برگ های مصوّر موجود ازآن و نیز 3 دست نویس مشابه دیگر به سدۀ 8 هجری قمری و کتابت در بغداد منسوب شده است؛ و بر همین اساس به عنوان اولین دست نویس مصوّر شاهنامه تا به امروز محسوب می شود. از این دست نویس 285 برگ در قالب میکروفیلم موجود بوده که متشکل از51 برگ مصوّر و 234 برگ غیر مصوّر است. مطابق بازس...

با این که تاکنون کوشش های بسیاری برای ویرایش شاهنامه و پیراستن آن از دست بُردهای کاتبان بعدی انجام یافته است، به نظر می رسد که هنوز تا رسیدن به سخن اصلی فردوسی و اعتماد قاطع به ویرایش های موجود، راه درازی در پیش باشد. یکی از کوشش های گران سنگِ سال های اخیر ویرایش دکتر جلال خالقی مطلق است. این نوشتار با دقیق شدن در دست نویس ها و به کمک قرینه ها و منابع تکمیلی، بیت هایی از این ویرایش را زیر ذره بین...

در طول تاریخ، سیمای ایران در ذهن و اندیشهء غرب به طور کلی،و نزد فرانسویان به طور خاص پیوسته جلوه ایدوگانه، متضاد داشته است. این تصویر که در ابتدا بر اساس کتاب های تاریخی کهن شکل می گیرد، با اشاراتی که در کتاب مقدس تورات، انجیل به پارس، پارسیان شده، جلوه ای دیگر می یابد. دو باره این تصویر با ذهنیت ناشی از جنگهای صلیبی، تبلیغات کشیشان متعصب تغییر چهره می دهدو سرانجام تحت تاثیر سفرنامه های سیاحان ...

احمدبن طیب سرخسی، شاگرد و مصاحب کندی، از آغازگران جریان فلسفه یونانی در میان مسلمانان به شمار می‌رود. او که در بسیاری از شاخه های علم متفنن بود، برخی از کتب علمی- فلسفی یونانی را به زبان عربی ترجمه یا اقتباس کرد؛ با این همه، هیچ یک از آثار او به دست ما نرسیده است. در میان آثار منسوب بدو، چند کتاب و رساله در جغرافیای ریاضی و وصفی به چشم می خورد؛ یکی از این آثار، سفرنامه سرخسی است به جزیره، شامات...

گزارش سفر کنستانتین وُلنی به مصر و شام (1783-1785م)، یکی از سفرنامه‌های مشهور سده هجدهم است. ولنی در این سفرنامه به‌ویژه در بخش مصر آن، آگاهی‌های مهمی در زمینه‌های گوناگون، از قبیل حاکمان مصر، آب و هوا، تجارت، معیشت مردم و... به دست داده است. مقاله حاضر پس از ارائه داده‌های سفرنامه ولنی از مصر و تحلیل آنها، بر آن است تا به این پرسش پاسخ دهد که اطلاعات این سفرنامه چه تأثیراتی در لشکرکشی ناپلئون ب...

سفرنامه میرزاصالح شیرازی شامل ثبت مشاهدات دقیقی از نظام حکومتی، سیستم پارلمانی و قوانین آن، دستگاه قضاوت، مالیات، کلیسا، مدارس و صنایع انگلیس و... است. اهمیت این سفرنامه از آن جهت است که شناخته شده ترین سفرنامه ای است که در نیمه اول قرن نوزدهم میلادی نوشته شده و آن را به دلایل مختلف از دیگر سفرنامه های نوشته شده در این عصر متمایز دانسته اند و همچنین از نگاه جامعه شناختی نیز دارای اهمیت است و هم...

سفرنامه های سیاحان اروپائی که در قرن هفدهم میلادی به ایران آمدند، از جهت تعداد و سودمندی مطالبشان بسیارمشهورند؛از آن جمله، سفرنامه الئاریوس است.مولف ، فردی تحصیل کرده بود و در دانشگاه لایپزیک زبان لاتین تدریس می کرد.از این رودر تدوین مطالب تنها به مشاهدات خود اکتفا نکرده بلکه شیوه تحقیق و تتبع را بکار گرفته است.مطالب سفرنامه بر جنبه های مختلف اجتماعی ، فرهنگی ، تاریخی و سیاسی احتواء دارد.این شم...

سفر وسیله ی جست وجو است. تنها با سفر است که می توان بوده ها و نبوده ها،اجسام و شکل ها، جنس و بافت مکان ها، و آداب و رسوم فرهنگ یک جامعه را از نزدیک دید و شنید و لمس کرد. حاصل آنچه در سفر اتفاق می افتد و جریان طبیعی آن محسوب می شود، در قالب سفرنامه نوشته شده، آماده عرضه به دیگران می گردد. سفر، یعنی آگاهی از فرهنگ ها و سفرنامه، یعنی خود فرهنگ مجسّم. آنچه در سفرنامه هدف اصلی قرار می گیرد و در واقع ...

چکیده در دوران قاجار سفرنامه نویسی به عنوان یکی از انواع ادبی مورد توجّه صاحبان قلم و ادیبان قرار گرفت. سفرنامه‌ها حاوی اطلاعات مختلف عصر خود هستند و سفرنامه نویسان حاصل دیده‌ها و شنیده‌های خود را بدون تکلّف و کوشش برای لفظ پردازی به قلم درمی‌آوردند و هر سفرنامه، علاوه بر اطلاعات زبانی، بنا بر اهداف و شیوه‌ی نگارش خود حاوی اطلاعات تاریخی، سیاسی، جغرافیایی، مردم شناسی، اقتصادی و... نیز هست. یکی از...

رویارویی با تمدن غرب و تاثیرش بر شهرسازی و معماری از مهم­ترین موضوعات برای طراحان در عرصه­های ملی  و بین المللی است. نخستین برخوردهای تاثیرگذار در فضاها و سیمای شهری و خیابان­کشی­ها در ایران به دوره قاجار باز می گردد. همزمانی تحولات در شهر قاجاری با تحولات صنعتی و تغیرات کالبدی شهرهای اروپایی و بازدید ایرانیان از آنجا موجب تغییر در آرمان ها و ذهنیت ایرانیان گردید. از میان مسیرهایی که محقق را در...