هم زمان با تأسیس سلسله های مستقلی مانند طاهریان و سامانیان در سرزمین های شرقی جهان اسلام، نوآوری ها و تحولات قابل توجهی در هنر این مناطق نیز پدید آمد. مهم ترین سهم هنرمندان سامانی در ساخت سفال های اسلامی ابداع و تکامل سفال های گلابه ای منقوش است. شواهد باستان شناسی مناطق وسیعی شامل؛ آسیای مرکزی، خراسان بزرگ، سیستان، بخشی از سواحل جنوبی دریای خزر و کرمان را به عنوان محدوده ی گسترش سفال گلابه ای ...

پیرو گزارش مرکز مطالعات پزشکی دریایی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی بوشهر مبنی بر کشف قطعات سفال از بستر دریا در محدوده آب‌های ساحلی بندر بوشهر، گروه باستان‌شناسی زیر آب پژوهشکده باستان‌شناسی با هدف مطالعه و شناسایی این بقایای فرهنگی، طی یک ماه در مردادماه سال 1395 و با مشارکت غواصان حرفه‌ای وابسته به دانشگاه علوم پزشکی بوشهر اقدام به غواصی علمی در خلیج‌فارس نمود. در عملیات بررسی باستان‌شناسی در ...

چکیده : یزد نگین کویر با پیشینه ای کهن، به استناد متون ریشه در تاریخ این سرزمین دارد. شهر یزد یکی از غنی ترین مجموعه های پویای معماری می باشد که از سده های پنجم تا دوران معاصر می توان توالی هنر و معماری را به خوبی در آن مشاهده کرد. اوج شکوفایی و تعالی این شهر را در دوران حکام آل مظفر به خوبی دیده می شود؛ بناهای رفیع و بی بدیل که هر کدام از جنبه های زیباشناختی و فن شناسی دارای سخن فراوان می ب...

با توجه به وضعیت لایه‌‌های تپه اسماعیل‌آباد و فرا‌گیری سفال افق چشمه‌علی و شناسایی طبقات استقراری با معماری مشخص، همچنین طول مدت استقرار و تداوم این فرهنگ در تپه،  مهمترین و دقیق‌‌ترین اطلاعات را در اختیار می‌گذارد که با داده‌های  حاصل  از آن  می توان روند تغییرات و  تحولات فن آورانه، هنری، اجتماعی، اقتصادی  و باورهای آیینی را بررسی و مطالعه نمود. هدف این است که سنجیده شود در یک محوطه باستانی ب...

سفال جلینگی یکی از گونه های متنوع سفال در دوران اشکانی و بومی مناطق غرب و جنوب غربی ایران است که ویژگی های شاخص آن، وجود ساختار لایه ای (یا ساندویچی)، با لایه ی مرکزی خاکستری تیره و لایه ی سطحی قرمز- نارنجی و گاه قرمز – قهوه ای، و طنین صدای فلزی در اثر ضربه زدن به آن، می باشد. در این پروژه، ساختارشناسی سفال جلینگی با استفاده از مطالعات آرکئومتریک (باستان سنجی) به منظور فن شناسی و بررسی تکنولو...

در راستای مطالعات انجام شده در خصوص سفال و سفالگری، شمال فلات مرکزی ایران از اهمیت خاصی برای باستان شناسان برخورداراست. این منطقه همواره خاستگاه فرهنگ های متعددی بوده است که هرکدام سهم عمده ای در پیشرفت صنعت و هنر مردمان این سرزمین داشته اند. هر کدام از این فرهنگ ها باویژگی های خاص سفال هایشان شناخته شده و از یکدیگر متمایز می گردند. پژوهش حاضر با هدف شناخت بهتر فن آوری سفالگری در طی هزاره ی چها...

هدف از این مطالعه، شناخت ویژگی سفال های دوره مفرغ تپه پوکردوال و تطبیق شباهت های موجود در این سفال ها با محوطه های دشت گرگان، گوهر تپه و تپه حصار است. دوره مفرغ تپه پوکردوال بر اساس مطالعات گونه شناسی سفال، به دو فاز مفرغ میانی و اوایل مفرغ جدید تقسیم شده است. بیشتر سفال های دوره مفرغ در این محوطه از نوع ظریف و چرخ ساز بوده و در خمیره آنها ماده افزودنی معدنی و گیاهی کمتر مشاهده می-شود. سفال ها ...

شادیاخ که در حال حاضر ویرانه های آن در جنوب شرقی نیشابور جدید و سمت غرب نیشابور قدیم قرار گرفته با توجه به بسیاری از متون تاریخی، در ابتدا به صورت باغی بود که در دوران حکومت طاهریان توسط عبداللَه بن طاهر به عنوان مرکز حکومت برگزیده شد. در دوران سلجوقی در پی متروک شدن شهر قدیم نیشابور به دلیل ویرانی های ناشی از زلزله و حمله غزها، شادیاخ هم چنان مسکونی بود تا اینکه در اثر زلزله سال 669 هجری قمری ق...

چکیده هنر هر قوم، بازتاب فرهنگ، آداب و رسوم و نوع معیشت آن قوم است و صنایع دستی، اساس تشکیل فرهنگ یک کشور و نقطه ی تلاقی هنر و صنعت است. در این راستا سفالینه ها امین ترین راوی از دیار کهن محسوب شده که طرح و نقش اجرا شده روی آن ها، بازتاب عقاید، فرهنگ و توتم مردم آن منطقه بوده و حکایت از ناگفته ها و اسطوره های مردم آن منطقه دارد. به طبرستان، باوجود برخورداری از پیشینه ی تاریخی غنی از دوران پاری...

پژوهش حاضر با بررسی نقوش برگ نخل در سفالینه های نیشابور در سده های 3 تا 4 هجری در جست و جوی این سوال است که نقوش برگ نخل در سفالینه های نیشابور در سده های 3 و 4 هجری قمری چگونه بوده و به چه صورت نقش شده است. سوال اصلی این است که چگونه می توان از نقوش گیاهی برگ نخل در خلق آثار سرامیکی استفاده کردنتایج به دست آمده از پژوهش نشان می دهد که نقوش برگ نخل با ویژگی های خاص خود در هنر دوره های تاریخی مو...