بیرجند با جمعیتی برابر ١٧٠ هزار نفر، شهر کوچکی در جنوب خراسان است. ساختار شهر حاصل ترکیب دو فرم ساختاری مختلف است: بافت ارگانیک و بافت شطرنجی. بر اثر ایجاد شبکه شطرنجی، بافت ارگانیک از نظر کارایی بافت دچار بی نظمی ها و دگرگونی هایی شده است. در بخش های منظم و شطرنجی، معابر اصلی از نظر عملکردی فعال بوده اما در بافت ارگانیک، مناطق قدیمی پراکنده و ایزوله هستند.«گذر هفت منبر» نیز گذری تاریخی است که ...

در روند توسعه و شکل گیری شهرها عوامل مختلفی از جمله عوامل و پدیده های جغرافیایی اثر گذاشته و باعث بروز ساختار و سازمان فضایی خاصی می شوند. هرچه سازمان یابی فضایی در ارتباط با عوامل طبیعی و نیازهای ساکنان شهرها باشد پایداری شهر بیشتر خواهد شد. این پایان نامه با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با مورد پژوهی شهر شوشتر در صدد بررسی شکل گیری ساختار کالبدی در ارتباط با آب و آبرسانی در این شهر می باش...

با توسعه جوامع انسانی، توجه معماران، طراحان و برنامه ریزان به کیفیت فضا و ساختار کالبدی آن افزایش یافته و نقش طراحی به عنوان ابزاری در جهت شکل دادن به محیط زندگی و پاسخ گویی به توقعات و نیازهای انسان، اهمیت بیشتری یافته است. رفتار فضایی فرد، در محیط جغرافیایی که در آن زندگی می کند، متأثر از عناصر تشکیل دهنده محیط و ساختار کالبدی پیرامون او، بر پایه ی ویژگی های روان شناختی، شخصیتی، فرهنگی و اجتم...

اسلام در تمام شئون خود دینی اجتماعی است؛ چنانچه یکی از آشکارترین وجوه هویتی جامعه و شهر اسلامی، مسجد است که به سبب بعد عقلانی و معنوی ویژه خود همواره نقشی بنیادی داشته است. به نظر می­رسد امروزه این نقش برجسته مساجد در سازماندهی ساختار کالبدی و اجتماعی شهرهای اسلامی، و در شهرهای معاصر ایرانی- اسلامی در حال کم­رنگ شدن است. از این­رو، توجه اصلی این مقاله به شناسایی ویژگی های معنایی و کالبدی خاص مس...

گردشگری روستایی در جهان امروز به عنوان یک منبع کسب درآمد و ایجاد اشتغال است. روستای ییلاقی جواهرده در شهرستان رامسر دارای بافت با ارزش است که واجد ارزش های اکولوژیک، اجتماعی، اقتصادی و کالبدی است. این روستا هر ساله گردشگران زیادی را در فصول گرم سال جذب می کند. با این حال، ورود گردشگران به صورت برنامه ریزی نشده و خودجوش پیامدهایی را در بافت با ارزش این روستا به دنبال داشته است. روش تحقیق این پژو...

رشد شهرنشینی و توسعه افقی شهرها در دهه های اخیر موجب گسترش بی رویه شهری و از بین رفتن منابع محیطی شده و در عین حال به مرور مناطق داخلی شهرها به خصوص بافت قدیم فرسوده تر و خالی از سکنه می شوند. همچنین بافت های قدیمی شهرها که زمانی از انسجام فضایی و عملکردی مناسب و منسجمی برخوردار بوده اند، اکنون در پی تغییر الگوی زیست و شکل گیری نیازهای جدید دچار نارسایی های کالبدی- فضایی شدیدی گردیده اند. این ت...

یکی از موضوع های قابل مطالعه در جهت شناخت و نحوه شکل گیری شهر، مطالعه بافت فرسوده آن شهر است. این بافت ها با اینکه در مراکز شهرها قرار دارند، اغلب مساکن آنها به واسطه مصالح ناپایداری که در آنها به کار برده شده، در حال تخریب است. امروزه توسعه و گسترش فیزیکی شهرها در نواحی پیرامونی این بافت ها همگام با روند مدرنیزاسیون و جابجایی گروه های جمعیتی بین بافت قدیم و جدید شهر روزبروز بر فرسودگی آن افزود...

احیا و بازآفرینی بافت­ های تاریخی سال­ها است که به ­عنوان یک مسئله اساسی در حرفه ­های مرتبط مطرح است و نظریه های مختلفی بر مبنای شرایط و تجربه های گذشته وجود دارد. عدم شناخت و تحلیل صحیح از روابط میان عوامل مختلف، نبود اطلاعات دقیق، نداشتن درک مناسب از شرایط ویژه و چگونگی فرایند فرسودگی بافت­ های تاریخی را می­توان از دلایل اصلی شکست بسیاری از طرح ­های مرمت شهری دانست؛ بنابراین نخستین و مهم­ترین...

بخش عمده ای از سطح شهرهای کشور ما، با پدیده فرسودگی و ناکارآمدی مواجه است. در این محدوده ها سرمایه های انسانی، مالی، اقتصادی، اجتماعی، و فرهنگی کشور در معرض خطر ناشی از حوادث غیر مترقبه و کژکارکردی هاست و به شدت نیازمند بهسازی، بازآفرینی، و سامان دهی است. توسعه درون زای شهری، موضوعی پیچیده، چندوجهی و میان بخشی و حتی فرابخشی و با ابعاد کالبدی و غیرکالبدی نظیر ابعاد اقتصادی، مالی، مدیریتی، و حتی ...

بررسی ها در حوزه اقتصادی- اجتماعی نشان می دهد، فرسودگی بافت های شهری علاوه بر موضوع کالبدی یک فرآیند اقتصادی و اجتماعی نیز هست. وجود 64000 هکتار بافت فرسوده در کشور نوسازی و بهسازی این بافت ها، مدیریت شهری را به چالش کشانده است. امروزه برنامه ریزان شهری به دنبال شناسایی بافت های هستند، که در زمینه های اجتماعی و کالبدی در اولویت نوسازی و بهسازی قرار دارند. این مقاله سعی دارد به شناسایی و اولویت-...