هم چنان که مبالغه یکی از شرط های گریزناپذیر توصیف صحنه های میدان های جنگیست، خلاف آمد عادات یا خوارق عادات، نیز یکی از ارکان اصلی شعر حماسی بشمار می رود. خوارق عادات در این مقاله، شامل نیروهای آسمانی، نیروهای زمینی، عوامل انسانی و امور جادوییست و در شاهنامۀ فردوسی و چند اثر حماسۀ مذهبی، از جمله؛ حملۀ حیدریِ باذل مشهدی، حملۀ حیدریِ راجی کرمانی، خاوران نامه و علی نامه، بررسی شده است. مضامین این عنص...

جادو و آیین‌های مربوط به آن، موضوعی است که همواره از جنبه‌های گوناگون مورد توجه انسان بوده است. در شاهکارهای ادبی از جمله شاهنامه فردوسی نیز، این موضوع به چشم می‌خورد. هدف این پژوهش، بررسی جادوها و آیین‌های جادویی در داستان رستم و اسفندیار است. بدین منظور، کوشیده شده است تا با روش کتابخانه‌ای و تحلیل محتوا، ضمن بررسی و تحلیل جادوهای این داستان و آیین‌های مربوط (مانند آیین شمنی و شمنیسم، جادو در...

درپ‍‍ژوهش پیش رو، نقش طلسم و جادو در داستان¬های هزار و یک شب مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. بی¬تردید، جادو و جادوگری، از مهم ترین مباحث در داستان¬های کتاب مورد اشاره است و آگاهی از آنها، برای درک بهتر محتوای کتاب، امری ضروری است. بدین سبب، نگارندگان بر آن شدند تا به تحلیل جادوها، انواع آنها، شیوه¬های مختلف جادوگری و امور خارق¬العاده اقدام نمایند. از این رو، با مطالعۀ بخش¬های مختلف کتاب، بسی...

در بسیاری از قصه های عامیانه عناصری دخالت دارد که شاید بتوان آنها را امروزه به خرافات و عقاید بدوی انسان های گذشته تعبیرکرد؛ عناصری همچون: سحر، جادو و طلسم. در این پژوهش نگارنده از میان امّهات قصّه های مکتوب سه اثر مشهور را برگزیده است و در پی تبیین جلوه های مختلف طلسم و چگونگی گشایش آنهاست تا دریابد این عناصر چه ارتباطی با هم دارند. هدف این مقاله، بررسی جلوه های عینی طلسم در میان ایرانیان در خلا...

ترجمه ادبیات کودکان حوزه مطالعاتی مهمی می¬باشد. برخلاف عقیده رایج، ترجمه برای کودکان نسبت به ترجمه برای بزرگسالان آسان¬تر نیست. عناصر فرهنگی حامل مفاهیمی مرتبط با فرهنگ یک جامعه می¬باشند و مترجمان در ترجمه این عناصر ممکن است با مشکلات زیادی مواجه شوند. کودکان بخاطر تجربه¬ی کم و دانش محدود شان برای مطالعه ادبیاتی از فرهنگ دیگر ممکن است دچار مشکل شوند. در بعضی موارد عناصر فرهنگی در تضاد با فرهنگ ...

با توجه به جایگاه و اهمیت هزار و یک شب در معرفی و شناخت شرق و فرهنگ اساطیری آن، تحلیل این اثر از منظر یکی از برجسته ترین عناصر اسطوره ای با نام پیکرگردانی و با هدف شناخت هرچه بیشتر عوامل موثر در جذابیت اثر مورد پژوهش قرار گرفت. در بررسی هزار و یکشب پس از بکار گیری همزمان 3دیدگاه روان شناختی، اسطوره ای و دینی، از آغازین حکایت آشکار گردید که پیکرگردانی به عنوان یکی از عناصر خلّاق و فراگیتیگ، تأثیر...

چکیده برای درک معنایی تصاویر کهن، نیاز به شناخت مولفه های نمادینی است که زمانی چون زبان کلامی، معنایی مشخص در فرهنگ های کهن داشتند و به نوعی بازنمایی باورهای اسطوره ای بودند. در این باره، نمادشناسی تطبیقی می کوشد با ارائ? روشی علمی در تفسیر تصاویر، معنای این مولفه ها را روشن نماید و بر اساس تحلیل و رده بندی آن ها، به ارزش های نمادین فرهنگی دست یابد. این تحقیق بر آن است که به درک معنایی نقش ن...

در میان رویکردهایی که درباره تفسیر و تبیین دین پدید آمد، گرایش عقل گرایی از آن جهت که در تبیین دین، پیدایش و تحول آن را همچون جلوه هایی از تغییر و تکامل فکر و عقل انسان دانسته و تحول و تکامل دین را با تحولات ذهنی بشر یکی می داند، قابل توجه بوده است. این رویکرد، دین را پاسخی به نیاز شناختی انسان می داند. دین در این رویکرد انسان شناسانه، محصول تلاش انسان اولیه برای شناخت اشیاء و رویدادهای محیط اط...

بیماری­های روانی در روزگاران گذشته معلول قدرت­ های مافوق طبیعی شناخته می شدند و بیماری را نتیجه­ تسخیر ارواح خبیث می­ دانستند. شخص در اثر تسخیر ممکن است از بیماری با علائم جسمی و روحی رنج ببرد. رام کردن این ارواح که در سواحل جنوبی ایران به باد یا هوا معروف­ اند با برگزاری مراسمی تحت عنوان زار امکان­ پذیر است. زار در زمره­ اعتقادات معنوی این منطقه قرار دارد. مطالعه­ این آیین شفابخش به درک آداب و...