زمان به عنوان یک پدیده، از دغدغه­های همیشگی ذهن بشر بوده است. در همۀ جنبه­های حیات بشری، نمودی از زمان را می­توان مشاهده کرد؛ از جمله در حماسه­ها جلوه­های متنوعی از زمان قابل مشاهده است. حماسه­هایی چون شاهنامه به دلیل دربرداشتن ابعاد مختلف از جمله ابعاد اسطوره­ای، تاریخی، طبیعی و فلسفی نمودگاه جلوه­های مختلفی از زمان است. مطالعه مفهوم زمان در شاهنامه به عنوان اثری که مشحون از تاریخ و باورهای مت...

اومانیسم یک نظام فکری منسجم است که دعاوی وجودشناختی، معرفت‏شناختی، تربیتی، زیبایی‏شناختی، اخلاقی و سیاسی خاصِ خود را مطرح می‏کند.   برای فهم بهتر اومانیسم، لازم است نگاهی به سابقه پیدایش این تفکّر داشته باشیم. واژه "humanism" یا "humanismus" که امروزه به کار می‏رود، از واژه "humanista" برگرفته شده است که در دوران رنسانس به‏کار می‏رفت و به معلمان و دانشجویان علوم انسانی اشاره داشت. واژه اخیر، خو...

طبقه بندی سنگهای رسوبی ، از جمله سنگهای آواری مبحث قابل توجهی از علم رسوب شناسی و سنگ شناسی را تشکیل میدهد و بحث های زیادی را از مدتها قبل بین اهل فن برانگیخته است. این بحث هنوز هم ادامه داشته و طبیعتا باز هم ادامه خواهد داشت زیرا طبقه بندی وسیله ایست که اطلاعات و شناسائی ما را از یک سری مواد یا پدیده ها در زمان معین خلاصه و طبقه بندی کرده و باعث سهولت در یادگیری ، تفاهم و تبادلات علمی می گردد،...

گام نخست در فهم قرآن کریم، درک معنای صحیح واژگان است. تحقق این امر در گرو بررسی دقیق منابع لغت زبان عربی است و گاهی نیز مراجعه به زبان‌های هم‌خانواده عربی کمک‌کننده است. یکی از واژگان مهمی که از قرون اولیه هجری میان مسلمانان رایج و تثبیت گردیده، واژه تفسیر است. این واژه در دو ساحت معنایی به کار رفته است: 1. توضیح و شرح آیات؛ 2. مجموعه‌های مدون شرح آیات. این واژه تنها یک بار در قرآن در سوره فرقا...

با این که واژه طنز در گذشته زبان فارسی حضور داشته امّا دیرزمانی نیست که به اصطلاحی ادبی تبدیل شده و سپس در زبان عام مورد استفاده گسترده قرار گرفته است. با این همه، چگونگی حضور و زمان تقریبی ورود این واژه به حوزه اصطلاحات ادبی نکته ای است که در اکثر تحقیقات مغفول مانده است؛ برای حلِّ این مسأله، ما در ابتدا معنای قاموسی طنز را بررسی کرده ایم تا نشان دهیم که این واژه، نیازمند تعریفی دوباره بر اساس مع...

در قرآن کریم، ماده «شک» 15 بار به کار رفته است. این واژه در 6 مورد با صفت «مریب» آمده است. اشتراک لفظی این واژه در کاربرد قرآنی «شک» و استعمال زبان فارسی «شک»، زمینه لغزندگی‌ها در فهم معنای این کلمه در قرآن کریم شده است. به دلیل تعلق زمانی کاربرد قرآنی، تلقی اصطلاحی از واژه «شک» (به‌مثابه اصطلاحی شکل‌یافته در حوزه فقه و اعتقادات) وجود نداشته است، درنتیجه پرسشی مبنی بر چیستی معنای آن در کاربردها...