زبان عربی که در دروة جاهلی از فصاحت و بلاغت و غنای معنایی در الفاظ یا واژگان، به رشد چشمگیری نائل شده بود، آمادة پذیرایی وحی الهی در این زبان گردید. از طرف دیگر قرآن (کلام الهی)، دارای معانی بلند و حقایق علمی بی پایان، در قالب الفاظ عربی می بایست طوری تجلی می نمود، تا بتواند پیام وحی را آن طور که هست به مخاطبانش برساند، با توجه به نزول وحی، مراتب علمی قرآن که دارای لایه های متعدد معنایی است در ...

از میان تمام منابع پیشامتنی در ادبیات فارسی و عربی، قرآن کریم به واسطه الهی بودن و تمایز ذاتی با آثار ساخته‌شده توسط انسان‌ها و اشتمال بر آیات و مضامین و قصص غنی و بی­همتای خود کامل­ترین سرچشمه برای الهام­گیری شاعران و نویسندگان مسلمان به شمار می‌رود. برقراری روابط بینامتنی با قرآن مجید مستلزم تسلط بر زبان عربی و انس و آشنایی با قرآن کریم است. خاقانی و سعدی دو شاعر نامور زبان ...

قرآن کریم در محیطی پا به عرصه هدایت مردم نهاد که زبان عربی در اوج فصاحت و بلاغت قرار داشت و طبیعی است که زبان قرآن برای برقراری ارتباط با آنان از واژگان و تعبیرهای متعارف آن جامعه استفاده کند. از سوی دیگر، سروده های موسوم به چکامه های هفت یا ده گانه شاعران عرب پیش از اسلام که گنجینه شعر، ادب و فرهنگ مردمان آن روزگار به شمار می آید، به تنهایی نشان از غنی بودن زبان عربی پیش از نزول قرآن دارد. این...

مضامین قرآن کریم دارای بیان بصری خاصی است وسرتاسر آیات این کتاب آسمانی به مثابه والاترین معجزه مکتوب، پوشیده از تصویر است. یکی از وجوه سادگی و قابل فهم بودن بیان قرآن، همین تصویری و ملموس بودن مفاهیم ذهنی آن است. از آنجا که قرآن کریم به زبان عربی نازل شده و زبان عربی نیز به خودی خود زبانی تصویری است بنابراین ویژگی تصویری بودن زبان عربی به ایجاد تصاویر هنری قرآن کریم کمک بسیار می نماید. سید قطب ...

تحلیل  قصاید عربی سعدی و تبیین ساختار زبانی شاعر در تصاویر قرآنی موجود در این قصاید، محور اصلی مقاله حاضر است که با توجه به جایگاه رفیع سعدی در عرصه ادبیات ایران و جهان، تبیین شاخصه های اصلی زبان تصویری او در راستای اثبات تسلط شاعر بر زبان قرآن و شعر عربی ضرورت می یابد. از آن جایی که رویکرد زبان و تصویر در اشعار سعدی با زیر ساخت تاثیرات شاعر از قرآن، کار نشده است لذا در این مقاله در صدد پاسخگوی...

نویسنده در آغاز از ضرورت آگاهی مترجم نسبت به علم زبان شناسی سخن می گوید سپس از پیشرفتهایی که در این علم در غرب به وجود آمده است یاد کرده و از عدم توجه مترجمان قرآن به آنها شکایت می کند و در ادامه کاستی هایی را که در ترجمه های قرآن وجود دارد بدین شرح نام می برد: 1 - عدم آشنایی کافی با فرهنگ قرآن، اسلام، مسیحیت، 2 - عدم آشنایی کافی با زبان انگلیسی و عربی و ظرایف این دو زبان، 3 - عدم آشنایی کافی ب...

آیات قرآن از لحظات آغازین نزولشان، مشتاقان وحی را هدایت گر و رهنمون بودند. مردم هم عصر پیامبر(ص) در دریافت معنی آیات قرآن مشکل چندانی نداشتند، اما پس از گسترش اسلام و رسیدن قرآن به دست مسلمانانی که با زبان عربی و فرهنگ و فضای عصر نزول آیات که فرهنگ و موقعیت آن زمان جزیره العرب بود بیگانه بودند، ضرورت ترجمه قرآن به زبان مورد نیاز آنان مطرح شد. برای ترجمه قرآن به زبان های دیگر علاوه بر احاطه بر ز...

بررسی های آوایی زبان عربی در نیمه­ی قرن دوم هجری همراه با تالیف کتاب «العین» به دست خلیل بن احمد تبیین گردید. مقاله­ی حاضر، پژوهشی است در حوزه­ی توصیف واج های عربی و اندام های صوتی بر اساس اندیشه های آواشناختی خلیل بن احمد و با تاکید بر این نکته که این ادیب برجسته­ی نحوی به مثابه­ی بنیان گذار دانش آواشناسی زبان عربی به طرح مباحثی پرداخته که تجوید پژوهان در قرون پسین، همگی تحت تاثیر اندیشه های و...

بحث در دلالت الفاظ زبان عربی، تحوّل و تطور معنایی و علل آن ها، شناخت قوانین این زبان و سنّت های حاکم بر آن، ما را در فهم عمیق زبان قرآن یاری می رساند. از این رو بازشناسی ریشه و بُن واژه ها و تفاوت های معنایی که اشتقاقات مختلف پدید می آورد، هوشمندی در تمییز و تشخیص معنا در مشترکات لفظی، اضداد و مترادفات، عوامل مهمی در امر تفسیر محسوب می شوند. پژوهش حاضر در نظر دارد به « بررسی جنبه های لغوی تفسیر قر...

اعداد از دیرباز مورد توجه خاص بشر بوده است و ملتهای مختلف به ارزش اعداد و علم ریاضی - که عدد بخش اصلی این علم است - پی برده بودند و هر کدام سهمی در شکوفایی و پیشرفت این علم داشته اند. تمام علوم هر کدام به نحوی با علم ریاضی در ارتباط هستند؛ بنابراین می توان گفت که این علم، جزء لاینفک تمام علوم است. وقتی به قرآن کریم به عنوان کتابی انسان ساز و کامل می نگریم، متوجه ارزش هرچه بیشتر اعداد می شویم؛ ...