بیـژن کلکی (1377-1317) یکی از شاعران نه چندان نام آشنای روزگار ماست و می توان از علل ناشناخته ماندن او به این اشاره کرد که وی در دوران زندگی اش هیـچ گاه در صدد برنیامد تا سروده هایش را به شکل کتاب چاپ کند اما پس از مرگش اشعــار او که در قالب های نیمایی و سپیـد سروده شده بود، در دو مجموعه با نام های «نیامدی اسم آب یادم رفت» و «ترانه هایی برای آلکـاپون» تنظیم و چاپ شد. این شاعر معاصر با توجه به...

وجود اساطیر در شعر شاعران ایرانی، با توجه به تاریخ و فرهنگ کهن این سرزمین، تازگی ندارد. زبان نمادینِ شعر شاعران معاصر، کارایی اساطیر در غنی کردن این زبان، آشنایی شاعران با شعر و اساطیر ملل دیگر، و کارکردهای اجتماعی و سیاسی شعر سبب شد تا اساطیر به وفور در اشعار شاعران معاصر به کار رود. حمید مصدق نیز با توجه به شرایط روز جامعه و زبان نمادین سروده هایش هرچند رویکردی گسترده به اساطیر دارد، اما این ر...

حماسه در کنار ابعاد دیگر عاشورا مثل مرثیه، ‌عرفان و پیام، توانسته است در شعر عاشورایی اثرگذار باشد؛ به‌طوری که امروزه به یکی از رکن‌های مهم شعر آیینی تبدیل شده‌است. شعر عاشورایی با تبیین مقولات ارزشی و بیان هنری اهداف آن،‌ قدمی در راستای شناخت بیشتر مبانی شعر آیینی برداشته است. در شعرهای عاشورایی، امام‌حسین(ع)، حضرت عباس(ع)، حضرت زینب(س) و امام‌سجاد(ع) به‌عنوان الگوقهرمان معرفی می‌شوند؛ به این ...

زبان شناسی شناختی رویکردی است که به زبان به عنوان وسیله ای برای کشف نظام شناختی انسان می نگرد. لیکاف و جانسون(1980) مشاهده کردند که زبان استعاری با یک نظام زیربنایی یعنی نظام تفکر در ارتباط است. از نظر زبان شناسان شناختی، استعاره به هر گونه فهم و بیان تصورات انتزاعی در قالب تصورات ملموس تر اطلاق می شود. به عبارتی دیگر استعاره یک الگوبرداری از حوز? مبدأ و ملموس تر به حوز? مقصد و انتراعی تر است. ...

حکمت در شعر عرب حکمت شناخت هستی و عمل به مقتضای آن است . از آنجائی که فطرت انسانی تشنه درک حقایق هستی و شنیدن پند و اندرز می باشد، گرچه بدان عمل نمی کند مگر بندرت ، از این رو این موضوع (حکمت در شعر عرب) را برگزیدم. حکمت نزد اعراب جاهلی نتیجه تجارب زندگی است ، که با ظهور اسلام بدان رونق بیشتری داده شد. حکمت همچون دوره های قبل از عصری به عصر دیگر و زبان به زبان و نسل به نسل منتقل شده تا به عصر مع...

زبان، بستری مناسب برای افکار و حادثه‌های ذهنی انسان است که با ‏درجه‌های متفاوتی از وضوح و صراحت در لایه‌های ضمنی خود حامل معناست. ‏درک و تجربه‌ی معناهای زبانی تا رسیدن به ذهن گویندگان آن‌ها، تنها از طریق ‏تحلیل و تجزیه‌ی سطوح زبان و درک روساخت و ژرف‌ساخت آن امکان‌پذیر ‏است.‏ از آن‌جا که شعر معاصر با تکیه بر بینش و نظریه‌ی ادبی نیما، دارای ‏تنظیمات و انتظارات ساختاری و بافتاری مستقل است، مسیر م...

ادبیات غنایی گسترده‌ترین بخش آثار ادبی را دربر می‌گیرد و گونه‌های متعددی را در خود جای داده است، یکی از این ‌گونه‌‌ها «شکواییه» است. تمایل به شکواییه در هر انسانی به‌ صورت غریزی وجود دارد و شاعران، که حساس‌‌تر از دیگر مردم‌اند و با دید ظریف‌‌تری مسائل را می‌‌نگرند، با زبانی متفاوت به بیان این نوع ادبی می‌‌پردازند. در همة ادوار شعر فارسی شکواییه وجود دارد، اما در شعر معاصر نوع نگرش و نحوة پرداخت...

کاربرد پر بسامد زبان گفتاری در آثار گروهی از شاعران معاصر، یک جریان شعری را به نام شعر گفتاری پدید آورده‌است. غزل گفتاری شاخه‌ای از جریان شعر گفتاری و نمودی برجسته از جریان شعر معاصر در خط سیر شعر کلاسیک فارسی است که پیکره‌ای گفتارین، الفاظی زنده و شکسته، قالبی متنوع و مضمونی تلفیقی از موضوعات کهنه و نو با رویکردی بی پروا در صراحت‌گویی، بیان عواطف شخصی و خصوصی گوینده با مخاطب و غنای احساسی مضاع...

زبان گفتاری یکی از گونه های موجود زبانی است که بیشتر در شعر معاصر ایران نمود پیدا کرده است؛ ولی با وجود پررنگی آن در شعر این دوره، مراحل و کم و کیف این شاخصه به صورت علمی بررسی نشده است. در این مقاله شاعرانی که زبان گفتاری در شعرشان نمود بیشتری دارد، در قالب جریان های شعری شناخته شده، بررسی خواهند شد. به نظر می رسد دوره مشروطه نقطه عطفی در ورود شعر به حوزه عوام و نزدیکی آن به زبان کوچه و بازار ...