برخی از اهل نظر گفتهاند که معماری گذشته و امروز ایران نسبتی با هم ندارند؛ لیکن گروهی از معماران معاصر کوشیده‌اند تا از میراث معماری گذشته در آثار خود بهره برند. در مقاله، چهار بنا از آثار این معماران بررسی شده‌است- آثاری در زمرة بناهای مسکونی میان مرتبة تهران. از میان سی اثری که صاحبنظران معماری معرفی کردهاند، چهار مصداق به «شیوة نقد درونی» شرح داده شده است. شناخت رویکرد طراحان در مسیر پیوند ب...

ماهیت فهم، داوری میان دریافت‌‌های گوناگون از پدیده‌‌ها و میزانِ اعتبارِ آن دریافت‌‌ها، اکنون به یکی از مباحث مرکزی در فلسفۀ معاصر تبدیل شده است. بررسی رویکردها و اندیشه‌‌های هرمنوتیکیِ مدرن، تنوع بی‌‌سابقه‌ای را در زمینۀ مسائل مربوط به تأویل متن نشان می‌دهد. در این پژوهش سعی شده است با نگاهی کوتاه به رویکردهای هرمنوتیکی جدید، نیک و بد اندیشه‌‌های تأویلی تازه در تأویل شعر معاصر به محک نقد آزموده و ...

قیاس‌ناپذیری یکی از مفاهیم اصلی در رویکردهای تکثرگرایانۀ معاصر است که در گسترش و تثبیت نسبی‌گرایی در دو حوزۀ شناخت‌شناسی و وجودشناسی نقشی محوری ایفا کرده است. در این نوشتار نخست جایگاه و کارکرد مفهوم قیاس‌ناپذیری در فلسفۀ معاصر بررسی خواهد شد و سپس با محور قراردادن دیدگاه تامس کوهن مبنی بر قیاس‌ناپذیری پارادایم‌های متکثر در طول تاریخ علم، دلایل تاریخی و منطقی این انگاره و ابعاد نسبی‌گرایانۀ آن ...

آنچه امروز در دنیای مجسمه‌سازی می‌گذرد، چنان متنوع و متناقض است که به‌سختی، می‌توان صفتی مشترک پیدا کرد که در همه پدیده­ها یافت شود. این پژوهش بر آن است، تا ضمن شناخت رویکردهای حاضر در مجسمه‌سازی از 1980، ریشه­های فکری و مبانی نظری آن را در ظهور ویژگی­ها، صورت بیانی و مفهوم ضمنی مجسمه‌سازی معاصر، مورد تحلیل قرار دهد. پرسش اصلی آن است که مجسمه‌سازی معاصر غرب در قالب چه رویکردهایی ظهور یافته است؟...

احسان عبّاس (1920-2003م)، ادیب و ناقد و مصحّح و مترجم و مورّخ فلسطینی از نادره‌کارانِ این روزگار بود. از او آثار گوناگون و ارزشمندی از ترجمه و تصحیحِ متون تا نقد ادبی برجای مانده است. از آثارِ نقدی وی کتاب اتّجاهات الشعر العربی المعاصر را می‌توان برشمرد. این کتاب از چاپِ نخست آن در سال 1977م تاکنون از منابع معتبر در قلمرو نقد شعر معاصر عربی به ویژه اشعار شاعران پیشگام بوده‌‌ ‌است. کتاب، هشت فصل دارد و ...

تحلیل گفتمان از اندیشه¬های زبان شناسان، نشانه شناسان، محققان هرمنوتیک و آرای میشل فوکو1 (1926- 1992م) سرچشمه گرفته است. با اینکه این شیوه از تحلیل در رویکردهای نقد ادبی با ساختارگرایی، فرمالیسم و هرمنوتیک بیشتر پیوند دارد، برخلاف رویکردهای یادشده بر هر دو جنبه صورت و معنای متن توجه می¬کند؛ از این رو، رویکردی جامع در تحلیل متن است. صاحب نظرانی چون نورمن فرکلاف2، روث وداک3، تئون ون دایک4، راجر فا...

این مقاله در پی آن است که با استناد به کیفیت رابطة امروز انسان و طبیعت، ضرورت طرح ‘سرشت فضای معماری’ را بیان نماید. بنابراین به ضرورت ها و رویکردهای اصلی اشاره خواهد شد که در درک این مفهوم مؤثر هستند. در سه بخش اصلی، نخست ضرورت های اصلی تفکر در این موضوع بیان می شوند و به طور چکیده به تحول معنایی طبیعت در دوره‏های تاریخی اشاره خواهد شد. در ادامة این بحث نسبت واژة سرشت با طبیعت بیان می شود و در ...