قنات وقف آباد با حدود ۷۰۰ سال قدمت، تا اوایل قرن حاضر با سازوکار سنتی خود، آب مورد نیاز آشامیدن و مصارف شهری شهر یزد را تأمین می­کرد. تحولات سالیان اخیر، تغییرات اقلیمی، و تغییر در زیرساخت های شهر از جمله تأمین آب آشامیدنی از طریق شبکۀ لوله کشی شهری به تدریج نقشِ این قنات را در زندگی مردم و فضای شهری کمرنگ کرد. فقدان مستنداتِ کافی دربارۀ مسیرِ دقیقِ این قنات و سازه های آبی مرتبط با آن و ضرورتِ مستند...

قنات یک سامانه استخراج آب بصورت دایم است و این یکی از معایب اصلی آن است. سد‌های زیرزمینی یک روش ساده و کاربردی برای جمع‌آوری و ذخیره‌سازی آب در مناطق خشک و نیمه خشک می‌باشند. در این مطالعه بمنظور تعیین محل‌های مناسب احداث سدهای زیرزمینی بر روی قنات از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی استفاده شده است. این مطالعه موردی بر روی قنوات یکی از زیرحوزه‌های کلات شهرستان گناباد انجام گرفت. در روش ارایه شده، ابت...

بنابر برخی تحقیقات، ایران در بیشترین و شدیدترین خشکسالی 30 سال اخیر خود قرار دارد. حوضۀ آبریز دشت کاشان جزء مناطق بحرانی است که به‌علت عدم مدیریت مصرف منابع آب زیرزمینی شاهد افت آب و از‌بین‌رفتن تدریجی بخش کشاورزی هستیم. از دیرباز یکی از اختراعات مهم ایرانیان که کارکرد مؤثری در مدیریت منابع آب داشته، قنات بوده است. در این پژوهش سعی شد با بررسی قنات منطقۀ سن‏سن در اطراف کاشان گامی در جهت مدیریت ...

روش گرانی¬سنجی به¬عنوان یکی از روش¬های ژئوفیزیکی بر اساس اختلاف چگالی ساختار مورد مطالعه و چگالی زمینه¬ی محیط در برگیرنده در اکتشافات (از جمله حفرات و فضاهای خالی) مورد استفاده قرار می¬گیرد. قنات¬ها و لوله گاز مدفون به دلیل فضای خالی که در زیر زمین ایجاد می¬کنند، با استفاده از برداشت¬های گرانی¬سنجی قابل شناسایی هستند و می¬توان با این روش مناطق ریزشی یک قنات و یا نقاطی که احتمال ریزش و تخریب وجو...

قنات ها یکی از منابع تامین آب مورد نیاز کشاورزی شهر ارسنجان که در 130 کیلومتری شمال شرقی شیراز واقع شده است، می باشند. قنات کتک که مظهر آن در حدود 5/7 کیلومتری غرب شهر ارسنجان واقع گردیده، با میانگین بده ی 20 لیتر در ثانیه یکی از چهار قنات مهم تامین آب زراعی و باغ های این شهرستان است. در این مطالعه، ویژگی های مربوط به آبدهی، شیب بستر، شیب سطح آب و طول بخش های تره کار و خشکه کار به صورت میدانی پ...

قنات وقف آباد با حدود ۷۰۰ سال قدمت، تا اوایل قرن حاضر با سازوکار سنتی خود، آب مورد نیاز آشامیدن و مصارف شهری شهر یزد را تأمین می­کرد. تحولات سالیان اخیر، تغییرات اقلیمی، و تغییر در زیرساخت های شهر از جمله تأمین آب آشامیدنی از طریق شبکۀ لوله کشی شهری به تدریج نقشِ این قنات را در زندگی مردم و فضای شهری کمرنگ کرد. فقدان مستنداتِ کافی دربارۀ مسیرِ دقیقِ این قنات و سازه های آبی مرتبط با آن و ضرورتِ مستند...

استان خراسان رضوی یکی از پرقنات ترین استانهای کشور است و شهر مشهد واقع در مرکز این استان بر روی قنوات متروکه به سمت غرب گسترش پیدا کرده است. بار ناشی از سازه های بلند مرتبه ساخته شده بر روی مسیر قنوات قدیمی، می تواند باعث بر هم زدن تعادل قنوات و فروریزش قنات و در نتیجه نشست زمین گردد. در این مقاله پس از شناسایی قنوات شهر مشهد به کمک عکسهای هوایی و بررسی عوامل تاثیر گذار بر ناپایداری قنات، تحلیل...

سیستم استحصال از آب­های زیر­زمینی با استفاده از قنات­ها به همان شکلی که درگذشته ابداع شده، با کم­ترین تغییرات به صورت سنتی طی سالیان متمادی مورد استفاده قرارگرفته است، همگام با پیشرفت تکنولوژی هیچ­گونه تحول اساسی در بازسازی قنات­ها صورت نگرفته است. از سوی دیگر هر ساله از محل اعتبارات دولتی، مبالغ قابل توجهی در جهت احیاء و مرمت قنات­ها هزینه می­شود ولی به علت عدم اطلاعات کافی در این خصوص، قنات­ه...

عوامل طبیعی از اصلی ترین و اثرگذارترین عواملِ شکل بخشی یک سکونت گاه و تحولات آن هستند. کوه ها، رودخانه ها، قنوات و دره ها از جملۀ مؤلفه های نیروی طبیعی هستند. در این میان چگونگی تأمین آب در شکل گیری یک زیستگاه و تحولات آن نقشی بارز دارد. کیفیت تأمین آب هر زیستگاه، بخشی از فرهنگ آن است. در اقلیم گرم و خشک محمدیه با بارش اندک و عدم وجود منابع آب های سطحی، قنات ها به عنوان تنها تأمین کنندۀ آب مطرح ...