در روان شناسی، شناخت شخصیت و اجزای آن نقش بنیادینی در درمان اخلالات روانشناختی دارد. از طرفی نفس شناسی نیز در بسیاری از نظریات اخلاقی مبنای شکل گیری فضایل اخلاقی است. از آنجا که نفس در نظریات اخلاق فلسفی اسلامی قرابت هایی با شخصیت در نظریات روان شناسی دارد، می توان از شباهت ها و تفاوت های نفس شناسی و شخصیت شناسی سراغ گرفت. نظریه شخصیت فروید به عنوان نظریه ای مهم در روانشناسی و نفس شناسی ابن مسک...

این مقاله به تقریر و شرح و ارزیابی استدلال دانلد دیویدسن بر ضد امکان روان شناسی علمی اختصاص دارد.دیویدسن بنابه اصلی که آن را«قانون گریزی امور ذهنی»نامیده روان شناسی علمی را قانون گریز و لذاغیر ممکن می داند. درتوضیح مقدمات استدلال برخی از نظریات خاص دیویدسن،همچون نظریه او در باب نحوه ارتباط امور ذهنی با امورفیزیکی،نظریه تفسیررادیکال و ...که دراستدلال او نقش اساسی دارند،توضیح داده شده است.

          در این مقاله دو موضوع بخشش و بخل مورد توجّه قرارگرفته‌اند . دو موضوعی که نه تنها تصوّر برخی از مردم نسبت به آنها درست نیست بلکه بالعکس ، بخشیدن ،نوعی  به دست آوردن و خساست از دست دادن است . در این نوشته تعدادی از کتاب‌های روان شناسی موفّقیّت مورد مطالعه واقع شده است و در کنار آن و برای اثبات این مطالب در کتاب‌های گلستان و بوستان سعدی ، پژوهش شده و ابیات و عباراتی که تأیید بر چنین مضمونی د...

روان شناسی اسلامی را می توان به ‹‹مطالعه منظم آثار‘ پدیده ها‘ و عملکرد نفس انسانی از تکوین جنینی تا حیات پس از مرگ با استفاده سنجیده از روش های متناسب›› تعریف نمود. منظور از ‹‹مطالعه منظم ›› کسب اطلاعات جدید در این رشته از معارف اسلامی‘ با بهره وری از روش های شناختی متفاوت‘ اعم از کمی و غیر کمی‘ است و بدین سان به اهداف سه گانه زیر می اندیشیم: تولید اطلاعات و آگاهی های نوین‘ تحلیل‘ نقد و امعان ن...

الهی نامه ی عطار نیشابوری، سرشار از آموزه های اخلاقی، عرفانی و دینی است که عطار در آن با بیان حکایت ها، داستان ها و تمثیل های گوناگون به طور مستقیم و غیرمستقیم به مسائل تربیتی و اخلاقی عنایتی ویژه داشته است. امروزه در نظریاتی که از سوی صاحب نظران روان شناسی مطرح می شود، می توان نکات دقیقی را دریافت که بسیاری از آنها را در سخن بزرگان ادب و فرهنگ این سرزمین نیز می توان ملاحظه نمود. روان شناسی مثب...

شوخ طبعی، از عناصر جدایی ناپذیر زندگی بشری است. شوخ طبعی در گفتار و نوشتار در صورت های مختلفی چون طنز، هزل، هجو و لطیفه نمود پیدا می کند. هر یک از این نمودها، بنا بر تعاریف خاص خود در موقعیّت های متفاوت کاربرد دارد. طنز در میان مطالعات ادبی، جامعه شناسی، روان شناسی، زبان شناسی و مردم شناسی دیده می شود و کسانی چون فروید، فوناژی، گرِمِس و راسکین نظریه هایی در این زمینه مطرح کرده اند. طنز با ادبیات ...

بررسی آثار نویسندگان بخصوص نویسندگان معاصر در زمینه ی مردم شناسی و جامعه شناسی می تواند روشنگر فرهنگ عامه ی یک جامعه باشد و احوال،?ذوق، هنر، و روحیات مردم گذشته را تحت عنوان هویت ملی و فرهنگی، در قالب قصه ها و داستان های کوتاه باز می نمایاند??این رساله به بررسی فرهنگ عامه در ?داستان های کوتاه و قصه های نادر ابراهیمی – نویسنده ی معاصر ایران – پرداخته است.

الهی نامه ی عطار نیشابوری، سرشار از آموزه های اخلاقی، عرفانی و دینی است که عطار در آن با بیان حکایت ها، داستان ها و تمثیل های گوناگون به طور مستقیم و غیرمستقیم به مسائل تربیتی و اخلاقی عنایتی ویژه داشته است. امروزه در نظریاتی که از سوی صاحب نظران روان شناسی مطرح می شود، می توان نکات دقیقی را دریافت که بسیاری از آنها را در سخن بزرگان ادب و فرهنگ این سرزمین نیز می توان ملاحظه نمود. روان شناسی مثب...

در این مقاله نویسنده پس از یادآوری تاریخ تأسیس دانشکده علوم تربیتی در دانشگاه تهران و دانشگاههای کشور و ادغام گروه روان شناسی دردانشکده علوم تربیتی دانشگاه تهران (1372)‘ در پاسخ به این سؤال که آیا در نامگذاری دانشکده جدید‘ روان شناسی باید در دنباله علوم تربیتی در دنبال روان شناسی قرار گیرد‘ به بحث رابطه میان علوم تربیتی و ‹‹علوم روانی›› پرداخته نشان می دهد که این دو دسته از علوم از لحاظ ماهیت و...