ادبیات در مقام رسانه، حاوی قدرتی غیرمستقیم و هژمونیک است. این ویژگی در همۀ انواع ادبی ملل وجود دارد. منتهی شدت و ضعف تأثیرگذاری به اقتضای عواملی همچون دوره، موضوع و ژانر متفاوت است. یکی از موضوعاتی که در اشعار اغلب شاعران کلاسیک فارسی نمود یافته و تأثیر بسزایی بر مخاطبان، و بر جریان فکری ایرانیان گذاشته است، بحث های کلامی مبنی بر عقل ستیزی به صورت خاص و فلسفه­گریزی یا فلسفه ستیزی در معنای عام آ...

طی سال­ های اخیر مطالعات بسیاری به­ منظور تجزیه و تحلیل ادوار مختلف سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران براساس تئوری­ های شناخته شده در حوزه­ ی روابط بین­ الملل صورت پذیرفته است که هر یک در بردارنده نقاط قوت و ضعف خاص خود هستند. در این میان سیاست خارجی «تعامل­ گرای ضد نظام هژمونیک»، در سال 1388 به­ عنوان گفتمان ، راهبرد و نقشه راه در سیاست خارجی ایران، توسط رهبر انقلاب مورد تأکید قرار گرفت. با توجه...

هدف این مقاله کاربست نظریة "هژمونی" گرامشی برای بررسی رابطة نیروهای ملی و مذهبی، و شناخت شالودة اجتماعی روابط تعارض‌آمیز این نیروها در متن تحولات دورة نخست‌وزیری دکترمصدق است. این بررسی براساس شواهد و داده‌های تاریخی نشان می‌دهد منازعة نیروهای ملی و مذهبی بر سر هژمونی از عوامل مؤثر بر فروپاشی جبهة‌ملی و سرنگونی دولت دکترمصدق بود. از آن‌جایی‌که کشمکش‌های سیاسی به تنهایی نقش کلیدی نداشته‌اند، در ...

نظریه ثبات هژمونیک اولین بار در سال 1973 توسط چارلز کیندلبرگر در کتابی باعنوان ” جهان در رکود “ 1929 – 1939 مطرح گردید . وی در این کتاب مدعی شد در نظامبین الملل که بازیگران در صدد تامین منافع کوتاه مدت خود هستند برخلاف نظام رقابتی مدنظر آدام اسمیت تلاش بازیگران به خودی خود باعث ارتقاء رفاه و منافع اقتصادی همه آن هانمی شود . به عبارت دیگر کشورها در تعقیب منافع اقتصادی خود ممکن است از طریق اعمالس...

موضوع این تحقیق تقابل هژمونیک سه میدان مسلط منطقه‌ای یعنی ایران، عربستان و ترکیه در راستای منافع منطقه‌ای می‌باشد که بحران سوریه را به عنوان عرصه کنش اهداف منطقه ای، قلمداد کرده و درصدد سود حداکثری در آینده سوریه می‌باشند. فرضیه پژوهش با استعانت از راهبرد هژمونیک و تصویرسازی ژئوپلیتیکی میدان‌های مذکور از بحران سوریه و خلق یک برند جدید از ژئوپلیتیک مطمع نظر آنان است که در پاسخ به چگونگی تقابل را...

کشف علل جنگ در راستای درک بهتر و در صورت امکان جلوگیری از وقوع آن، یکی از عوامل پیش‌برنده دانش روابط بین‌المللی است. رفتار هژمون و دولت‌خواهان هژمونی، دستمایه اصلی نظریه‌های هژمونیک روابط بین‌المللی برای درک بهتر جنگ‌های هژمونیک، به ویژه جنگ‌هایی که میان هژمون مسلط و دولت چالشگر خواستار هژمونی است. در این راستا، هدف اصلی مقاله حاضر، بررسی و نقد نظریات هژمونیک روابط بین‌المللی پیرامون جنگ عراق د...

تحول در روابط اجتماعی همواره می تواند برتری مردان بر زنان را به چالش بگیرد. با پدیدار شدن «گرایش به بحرانی»، مردان به یک ایدئولوژی جدید نیاز خواهند داشت که همچنان مشروعیت پدرسالاری را حفظ کند. این ایدئولوژی یک «مردانگی ایدئال» عرضه می کند که الگوی «بهنجار» مردبودگی را دوباره تثبیت می کند. ریوین کانل این «الگو» را مردانگی هژمونیک نامیده و معتقد است به دلیل پایان ناپذیر بودن فشار عوامل مشروعیت زد...

در تعیین سیاست کلان مرتبط با چارچوب­ها و راه حل­های مدیریتی  و فنی در حوزه تغییرات اقلیمی، رویکرد اقتصاد سیاسی جنبه بنیادی دارد چراکه در مواجه و برخورد با این مقوله اختلافات عمیق ایدئولوژیک وجود دارد. در رویکرد جدید اقتصاد سیاسی، جهت گیری توسعه همه جانبه و کاهش فقر بصورت پایدار مورد نظر است اگرچه محدودیت در اجرا و توسعه بسیاری از پروژه ها را نیز به­دنبال داشته است. واقع گرایان تفسیر ساده­ای از ...

در پی تحول ساختار نظام بین الملل، به واسطة فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، پرسش از روندهای اساسی ای که در دستور کار برنامه امنیت در سطح بین الملل قرار خواهد گرفت؛ مورد توجه بسیاری از تحلیلگران قرار می گیرد. نوشتار حاضر نیز با هدف ارایة پاسخی برای این سؤال نگارش یافته و نویسنده این فرضیه را مطرح می سازد که: برنامه امنیت نوین، دربردارنده دو دستور کار اصلی می باشد. دستور نخست ناظر بر محتوای برنامه قدر...

با وجود پیشرفت های گوناگونی که در تأمین نیازهای گوناگون بشر شکل گرفته است، همچنان موضوع تأمین انرژی برای همه ی کشورهای جهان در بالاترین اولویت قرار دارد. برای قدرت های بزرگ جهانی، به ویژه آمریکا، که در پی فروپاشی اتحاد شوروی، تلاش گسترده ای را برای شکل بخشیدن به یک نظم هژمونیک سازمان داده، تأمین امنیت انرژی جایگاه مهمتری را به خود اختصاص داده است. پدیدار شدن قدرت های اقتصادی رو به رشد و شکوفایی...