«طنز ناسازوار» ویژگی بارز شعرسیاسی امل دنقل، شاعر برجستة مصری است که با بهره­مندی بجا و هنرمندانه از آیات و مضامین قرآنی، آن را  در شعر خود برجسته­سازی کرده است. وی این ساز و کار ادبی را با رندی تمام و زیبایی خیره­کننده­ای، برای نشان دادن شرایط نابسامان اجتماعی و سیاسی حاکم برمصر به­کار می­برد تا تفاوت خنده­آور اوضاع نابسامان کنونی را با وضعیت آرمانی نشان دهد. زیبایی این ناسازاوریِ طنزگونة سیاسی...

در این پژوهش با اتخاذ روش توصیفی- تحلیلی تلاش شده تا با بهره گیری از یکی از آموزه های نقد ادبی مدرن یعنی بینامتنیت به تحلیل کاربردهای نمایشی آن در حوزه درام معاصر ایران پرداخته شود. رویکرد بینامتنی یکی از مهمترین شیوه های مواجه و قرائت متون ادبی و نمایشی متأخر محسوب می شود . بر اساس این رویکرد متن ها هیچگاه به صورت مستقل خلق نمی شوند ، بلکه همواره در شبکه ای از متون دیگر شکل می گیرند. بسیاری از...

پژوهش حاضر به بررسی تطبیقی وجوه بینامتنی ژرار ژنت با نظریه بلاغت اسلامی در نفثه‌المصدور می‌پردازد. بر این اساس انواع بینامتنی آشکار ـ تعمدی، پنهان ـ تعمدی و ضمنی و وجوه تطبیقی آن‌ها در بلاغت اسلامی از جمله تضمین، نقل‌ قول، ارسال‌المثل، وامگیری، الهام و بازآفرینی، اقتباس، تلمیح، ترجمه، نقل، تشابه، نسخ و انتحال و قلب در این اثر بررسی می‌شود. بررسی میزان استفاده از متون پیشین بر اساس نظریه ژنت و ت...

یکی از شیوه های بررسی متون عرفانی که تا کنون توجه چندانی به آن نشده است، مطالعه ی بینامتنی این متون است. بینامتنی یعنی خواندن متن با توجه به متون دیگر، و مبتنی بر این اندیشه است که متن نظامی بسته و مستقل نیست و هیچ متنی در خلأ پدید نمی آید و در خلأ ادراک نمی شود و هر متنی خواسته یا ناخواسته با متون دیگر ارتباط دارد. نظریه بینامتنیت در اواخر دهه ی شصت توسط ژولیا کریستیوا در خلال بررسی هایی که بر...

یکی از شیوه های بررسی متون، مطالعه ی بینامتنی آن است، بینامتنی یکی از گرایش های نقدی جدید است که به ارتباط و تعامل بین متون می پردازد، به عبارت دیگر بینامتنی یعنی این که متن، حاوی متون فراوانی است که خود اینک متن جدیدی را تشکیل داده است. بینامتنی نظریه ای است که دراواخر دهه ی شصت مطرح شد و صورت گرایان طراحان اولیه ی این نظریه به شمار می روند. در شکل گیری این نظریه میخاییل باختین و بررسی های وی...

ژرار ژنت از محققان برجسته‌ی عرصه‌ی بینامتنیت، ارتباط و تعامل یک متن با متون یکدیگر را مطرح کرده است. یکی از گسترده‌ترین مفاهیم بینامتنی، تأثیرپذیری صریح و غیر صریح و ضمنی متون ادبی از منابع دینی از جمله نهج‌البلاغه است. در این پژوهش با رویکردی تحلیلی- توصیفی، روابط بینامتنی اشعار خاقانی با نهج‌البلاغه بر اساس نظریه‌ی بینامتنیت ژنت بررسی شده است. بین اشعار خاقانی و نهج‌البلاغه در سه سطح واژگان، ...

یکی از رویکردهای نوین در خوانش و نقد متون توجه به نظریات بینامتنیت و پیوندهای بینامتنی است. بینامتنیت کاربرد آگاهانه تمام یا بخشی از یک متن در متن دیگر است. هر اثری تحت تأثیر آثار قبل یا همزمان با خود دستخوش تغییر شده، در آن آثار تصرف می­نماید و هویتی تازه می‌آفریند. به این ترتیب هر متن دارای معناها و لایه­های معنایی متفاوتی خواهد بود که بخشی از آن مبتنی بر ارتباط آن با متن دیگر بیرون از آن است...

قلب زیبای بابور نوشته ی جمشید خانیان یک فراداستان است که در پی به کار گرفتن شیوه ای تازه در روایت و گریز از شیوه های سنتی ست. در فراداستان راوی به شیوه های داستان گویی می اندیشد همچنین یکی از ویژگیهای فراداستان مهارت در به کارگیری بینامتنیت است. هدف این پژوهش، بررسی مقایسه ای و یافتن رّد پای عناصر بینامتنی، دریافت مناسبات آن با متن و در نوبتی دیگر بررسی نقش مخاطب نوجوان در درک این شیوه از داستان...

  بینامتنی یکی از رویکرد­های نقد ادبی جدید است که روابط بین متون را مورد بررسی قرار می­دهد. این نظریه را که ژولیا کریستوا بین سالهای 1966 تا 1967در ضمن مباحث نقدی خود مطرح نمود، امروزه در ادب عربی به نام «تناص» شناخته می­شود. بر اساس این نظریه، متن پایدار وجود ندارد و هر متنی حاصل تعامل با متون قدیم یا معاصر خود است و یا به عبارتی دیگر، هر متنی، بینامتنی است. محمود سامی بارودی پیشوای شعر معاصر ...

    چکیده در این مقاله سعی شده‌­است پیوندهای بینامتنی در دو متن کلیله­ ودمنه ترجمه­‌ی نصرالله منشی و مرزبان‌نامه ترجمه­‌ی سعدالدین وراوینی مورد بررسی قرار گیرد؛ مطالعه­‌ی عبارت‌­های آغازین و پایانی داستان­‌ها، تبیین انواع روابط بینامتنی میان دو کتاب کلیله­ ودمنه و مرزبان‌­نامه و نشان دادن زیرمتن­‌ها و زبرمتن­‌ها از جمله مواردی است که بدان­ پرداخته­‌شده‌­است. روشی که در این جستار استفاده شده،‌ ...