ناصرخسرو، یکی از سخن سرایان مشهور و شاعران حکیم قرن پنجم ادبیّات فارسی است. وی در اشعار خویش از دو فرهنگ اسلامی و ایرانی تأثیر پذیرفته است که البته به تأثیر پذیری او از فرهنگ ایرانی کمتر توجه شده است. این نوشتار، نیز بر آن است تا با تکیه بر منابع اصلی و دست اوّل عربی و ایرانی به بررسی تأثیر پذیری ناصرخسرو از فرهنگ و حکمت ایران باستان بپردازد. اهداف و محورهای اصلی این نوشتار عبارتند از: الف. پیشگف...

به نام « خداوندی که در وحدت قدیم ست از همه اشیا »  (ناصر خسرو، دیوان ، 1/1 )         « ناصرخسرو قبادیانی » یکی از چهره های درخشان ادبی و علمی قرن پنجم ایران است که خلاف رسم زمانه اش عوض مدیحه سرایی سلاطین و امرا وخوشباشی وکامجویی، اشعار و افکارش را با تمسّک به آیات قرآن، احادیث، راه و روش ائمّه به ویژه حضرت علی( ع )وخلفای فاطمی درگرو تمجید وتجلیل از حق،کسب فضیلت، دانش، ستیزه و انتقاد علیه مفاسد ...

هرمنوتیک در پی فهم متن است. در هرمنوتیک سنتی، متن برحسب دلالت ظاهری، دارای معنای یکتا و مشخصی است که مفسّر باید این معنا را با بازآفرینی فضای عصر مؤلف و جایگزین کردن خود به جای او دریابد، اما در هرمنوتیک جدید، متن معنای یکتای ظاهری ندارد و معنای متن وابسته به خواننده و قرائت او است و این قرائت می تواند متکثر و از منظرهای مختلفی صورت گیرد. هرمنوتیک در فرهنگ اسلامی و ادبیات فارسی از دیرباز مطرح بو...

صورخیال از جمله تشبیه در شعر سنتی دو وظیفه ی مهم، توضیح و تشریح اندیشه و آرایش و تزیین کلام را بر عهده داشته است. تشبیه، به عنوان پرکاربردترین صورخیال در شعر ناصرخسرو، وسیله ای است برای توضیح و تبیین اندیشه های شاعر و کم تر به عنوان یک رکن زینتی و هنری به آن توجه شده است. هدف اصلی در این نوشتار، بررسی و تحلیل مشبه به های دیوان ناصرخسرو است. علت انتخاب مشبهٌ به برای بررسی، این است که مشبهٌ به در د...

حضرت علی (ع) نزد عموم مسلمانان از جایگاهی ویژه برخوردار است. شاعران ادب پارسی اعم از شیعه و سنّی در ابراز ارادت و محبّت خود به آن بزرگمرد دادگری و جوانمردی اشعار بسیاری سروده و دیوان های خویش را به ستایش او مزیّن نموده اند. ابن حسام خوسفی شاعر شیعی دوازده امامی قرن نهم هجری و ناصرخسرو شاعر توانمند اسماعیلی مذهب قرن پنجم هجری از جمله این شاعران هستند که در ابیات بسیاری از دیوان های خود به بازتاب سی...

این رساله مشتمل است بر تهیه فرهنگ بسامدی (frequential) دیوان ناصرخسرو و در نتیجه، بررسی آماری سبک زبانی، عادات زبانی شاعر و حجم واژگانی که شاعر دراختیار داشته است . این رساله بخشی از واژگان زمان شاعر را نسبت به واژگان ماقبل او معین می کند همچنی رساله توانائی شاعر را در ساختن واژه ها، اصطلاح ها و ترکیب ها نشان می دهد. در عین حال فرکانس واژگان، موضوعات موردنظر شاعر را چه کلی و چه در موارد جزئی و ...

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

یکی از پیچیده‌ترین مباحثی که نظریۀ مفهومی با آن روبروست، ماهیت بازنمود زمانی است. همان‌طور که زمان اغلب نمونه‌ای از مفاهیم انتزاعی مطرح است، بررسی اینکه چگونه زمان در نظام مفهومی بشر نمود می‌یابد، منجر به رخداد برخی مسائل مهم در حوزۀ علوم شناختی شده است. استعارۀ مفهومی زمان در آثار شاعران قرون مختلف، به صورت‌های متفاوتی بروز یافته است. آشنایی با نوع نگرش و دیدگاه آنها مطمئناً در درک و شناخت ویژگ...

چکیده ناصرخسرو قبادیانی (394-481) شاعر، جهانگرد، متکلم و مبلغ فرقه اسماعیلیه، آثار متعددی به نثر و نظم از خود به جا گذاشته است. دیوان او از نظر مباحث کلامی، اجتماعی، تاریخی و ادبی قابل توجه و مطالعه است. در مجموع می توان دیوان این شاعر را یکی از آثار نشان دهنده فرهنگ توانای ایرانی ـ اسلامی در سده پنجم به شمار آورد. این دیوان به دلیل مسائلی همچون کهنگی زبان و نبود نسخه قابل اعتماد نزدیک به دورا...