تپه گوراب در روستای جوراب و در فاصله 12 کیلومتری شهر ملایر در جنوب شرق استان همدان قرار دارد؛ این تپه در مجاورت جاده ارتباطی ملایر به اراک واقع است. پژوهش های باستان شناسی  در تپه گوراب به طور مجدد به سرپرستی علی خاکسار با هدف تعیین عرصه و پیشنهاد حریم و لایه نگاری انجام گرفت که در نهایت منجر به شناسایی مساحت واقعی تپه و هم چنین ادوار فرهنگی مختلف موجود در این تپه گردید. در مجموع در تپه گوراب ب...

چکیده هدف از انجام این تحقیق، مطالعه، بررسی و معرفی مسیرهای ارتباطی است که از دوران گذشته مورد استفاده­ی ساکنان منطقه­ی زاگرس مرکزی، به ویژه کوچ­نشینان قرار گرفته است. در گذشته، مطالعات جغرافیایی نسبتاً جامعی در زمینه­ی معرفی مسیرهای ارتباطی منطقه صورت گرفته است؛ ولی در این پژوهش با رویکردی نو مطالعات باستان­شناسی و مردم­شناسی نیز انجام گرفته است. این مقاله در پی آن است که: آیا این مسیرهای ارتبا...

فرهنگ¬های اوایل هزاره دوم قبل از میلاد با شیوه¬های جدیدی از زندگی و آثار به ویژه سفال منقوش رنگی در مناطق ماوراءقفقاز ، شمال¬غرب ایران و مراتع مرتفع شرق آناتولی خودنمایی می¬کند. شمال¬غرب ایران در دوره زمانی بین حدود 3000 تا 1500 قبل از میلاد ، که در ادبیات باستان¬شناسی ایران معرف عصر مفرغ است ، افق¬های فرهنگی جدیدی را در زیستگاه¬های متنوع¬اش به نمایش می¬گذارد .یکی از مشخصه¬های فرهنگی این محدوده...

از آنجا که زبان نمی تواند صورت ثابت و یگانه ای داشته باشد و همواره به تبع دگرگونی ها و تحولات جامعه دستخوش تغییراتی می گردد، در هردوره ای از تاریخ ویژگی ها و مختصاتی پیدا می کند که شکل آن را از زبان دوره ی قبل از آن متمایز می سازد. زبان فارسی نیز دنباله ی طبیعی و تحول یافته ی زبان فارسی میانه است و فارسی میانه نیز خود صورت بازمانده ی فارسی باستان است. آنچه در بررسی تاریخ زبان فارسی بسیار چشمگیر...

در کتاب ها و نوشته های غربی کشف و ساخت مفرغ و برنج و همچنین، احیای روی خالص به صنعتگران غیر ایرانی نسبت داده شده است. در این مقاله شواهد و مستندات موجود درباره نقش ایرانیان در کشف و توسعه این فلزات و آلیاژها ارائه شده است. طبق این شواهد به احتمال قریب به یقین آلیاژهای مفرغ، برنج و فلز روی برای اولین بار در ایران تولید و مصرف شده اند. در ادبیات فارسی از لغت روئین که به کرات در نوشته های ادبی ایر...

در شهر سوخته، پیکرک­ها یکی از مواد و اشیای فراوانی هستند که نشان‌دهنده‌ی بخشی از هنر و وضعیت کلی جامعه آن زمان بوده­اند. بررسی انواع پیکرک­های انسانی شهرسوخته در دوره مفرغ نشان می­دهد که نظیر این پیکرک­ها در محوطه­های داخل و هم‌جوار ایران به‌طور وسیعی پراکنده بوده است. این پیکرک­ها نشان‌دهنده، عقاید و باورهای دینی و تأثیرات زیست‌محیطی منطقه شهرسوخته و تبادلات فرهنگی با دیگر مناطق هستند. تحلیل­ه...

سفال یکی از شواهد فرهنگی است که تحولات آن در اعصار مختلف از شاخص­های مهم باستان­شناختی به شمار می‌‌‌‌­رود. سفال را می‌‌‌‌­توان از منظر­های مختلفی مورد بررسی قرار داد ویژگی­های ظاهری نظیر فرم، شکل، رنگ، تزئینات از یک سو و تکنولوژی تولید سفال از سوی دیگر با گذر زمان متحول شده است. در این پژوهش با مطالعه تکنولوژیکی سفال‌های به­دست آمده از کاوش سال 1387 تپه سگزآباد دشت قزوین که یکی از مح...

بامطالعه عناصر دندانی می‌توان اطلاعات مفیدی در زمینه رژیم غذایی، وضعیت اجتماعی، اقتصادی و بیولوژیکی جمعیت انسانی گذشته به دست آورد. در این پژوهش به‌طورکلی 8 نمونه دندان، که چهار نمونه باستانی (مربوط به دوره مفرغ) که از محوطه شهرک فیروزه نیشابور به‌دست‌آمده و چهار نمونه دیگر جدید(مربوط به دوره معاصر) از کلینیک بخش ترمیمی دانشکده دندانپزشکی مشهد جمع‌آوری شد و جهت تعیین مشخصات ساختار شیمیایی مینا ...

تسلسل فرهنگی، گاهنگاری و الگوی استقراری فرهنگ های پیش از تاریخ نواحی جنوبی زاگرس مرکزی بدلیل گسستگی اطلاعات و متمرکز نبودن در بیان مسئله و تحقیق بسیار کمرنگ بوده است، در حالی که ناحی? شمالی این محدوده یعنی دشتهای ماهیدشت، کنگاور و نهاوند به عنوان کانون پیوند و نقط? اتصال فرهنگ-های پیش از تاریخ منطق? در دوره روستانشینی همواره مورد توجه باستان شناسان در زاگرس مرکزی به شمار می رود. در این پژوهش، م...

این پایان نامه در ارتباط با گسترش فرهنگ کورا-ارس در شمال غربی ایران، بویژه در ارتباط با محوطه های اخیراً کاوش شده کهنه پاسگاه و کهنه تپه سی است. این دو محوطه در استان آذربایجان شرقی، شهرستان کلیبر، بخش خداآفرین قرار گرفته اند. این پایان نامه در پنج فصل و یک پیوست تدوین شده است؛ فصل اول: مقدمه و کلیات طرح تحقیق، روش ها و فرضیه ها. فصل دوم: توصیف موقعیت فرهنگی و طبیعی شمال غرب ایران که در این پایا...