چکیده: «سمیح القاسم و امل دنقل»از جمله شاعرانی هستند که در اشعارشان از مرگ و فضاهای آن، بسیار سخن گفته اند، به گونه ای که واژه های مرگ و مشتقاتش در دیوانشان حضوری چشمگیر دارد. مفردات و دالهای مرتبط با مرگ در گستره ی خاص مرگ اندیشانه، باعث ایجاد فضاهای دلالتی میشوند که نوع نگاه و رویکرد زیبایی شناسانه ی سمیح القاسم و امل دنقل در خصوص مرگ را شکل میدهند.ورهیافت دو شاعر به پدیده ی مرگ از درون این...

زبان عرفانی مولانا، زبانی ویژه و متمایز است که بخش عمدة این تمایز ناشی از نشانه های زبانی وی است. دال هایی که با شیوه دلالت خاص خود، آنها را به مدلول مورد نظر ارتباط می دهد، بیانگر اندیشه و تجربة عرفانی او است.  یکی از مهمترین و پرکاربردترین نشانه ها در زبان مولانا واژة آفتاب است که آن را به عنوان دالی برای مدلول های متفاوت و نیز برای ویژگی های مختلف یک مدلول به کار برده است. اگرچه آفتاب از نشا...

غزل های نظامی و مولوی دارای اشتراکات فکری و زبانی قابل توجه­ای است که نظریه ارتباط متون را مطرح می­کند  و در دو بخش برون متنی و درون متنی قابل بحث و بررسی است.در بخش برون متنی، تضمین مولوی از نظامی و استفاده وی  از وزن دوری و ضرب آهنگ یکسان با  بهره گیری از قالب و قافیه های مشابه و استفاده از واژگان و ترکیبات یکسان، اشتراکات زبانی مولوی و نظامی را می­توان مشاهده کرد. در بخش ارتباط درون متنی، غز...

اصطلاح «فرهنگ زبانی» یکی از اصطلاحات تخصصی حوزه جامعه شناسی زبان و مردم شناسی زبان است. مفهوم «فرهنگ زبانی»، مؤلفه ها و رابطه آن با برنامه ریزی زبان موضوع مورد بحث این مقاله است. توجه علمی و موشکافانه به موضع فرهنگ زبانی در سطوح خرد و کلان آن، برای تحلیل، تعلیل و تنظیم برخی مسائل اجتماعی زبان و از جمله برنامه ریزی زبان لازم و مفید است. به همین دلیل، ابتدا مؤلفه های تشکیل دهنده فرهنگ زبانی مورد ...

بحث پیرامون نظریات موجود درباره ترجمه است. دو نظریه زبان شناختی نسبیت زبانی که از ترجمه ناپذیری پشتیبانی می کند، و نظریه همگانی های زبان، در زبان شناسی گشتاری که از ترجمه پذیری بر مبنای مشترکات زبان ها و فرهنگ ها دفاع می کند. در این نوشتار مورد بررسی قرار گرفته است. نظریه ژرف ساخت که مربوط به این دیدگاه است مورد استفاده کتاب علم ترجمه، یو جین آ، نایدا قرار گرفت و او با تصرفاتی در این نظریه و تل...

غالب پژوهش های انجام شده در حوزه زبان و جنسیت بیانگر آن است که گویندگان یک زبان بر حسب جنسیت از گونه های زبان متفاوتی استفاده می کنند؛ به عبارت بهتر گفتار زنان و مردان دارای تفاوت هایی است که این تفاوتها عمدتاً در حوزه واژگانی برجسته است. زنان در مقایسه با مردان از واژگان عامیانه، عبارات توهین آمیز و صورت های غیر معیار، کمتر استفاده می کنند. متغیر سن نیز در راستای تخفیف این تقابل ها چندان قوی عم...

هرگاه دو جامعه زبانی در تماس با یکدیگر قرار بگیرند، عناصری از آن زبان ها به یکدیگر راه می یابند و پس از مدتی به عناصر زبان دیگر تبدیل می گردند. در نتیجه این نوع تماس ها و برخوردهای زبانی، در چنین جوامعی دوزبانگی پدید می آید. به استفاده متناوب از دو زبان، دوزبانگی گفته می شود. برخورد میان افرادی که به زبان های مختلف سخن می گویند می تواند پیامدهای متنوع و متفاوتی داشته باشد. در برخی موارد تنها چن...

روندهای ترجمه در تاریخ ایران و تشخیص نسبت آن با تحولات فکری و اجتماعی، به عنوان شاخص تعیین کارویژۀ ترجمه در دو دورۀ ایران باستان و عصر تمدن اسلامی در این مقاله بررسی شده اند. مفهوم ترجمه به دو معنی در این مقاله به کار رفته است: «بازگردانی گفتار یا نوشتار از زبانی به زبان دیگر» و «بازخوانی یک فرهنگ در یک فرهنگ دیگر، به مثابۀ امری میان فرهنگی یا ارتباطی یا میان اجتماعی». منبع استناد در گذشتۀ تاری...

کتاب اصطلاحات زبان فرانسه به طورخاص برای دانشجویان زبان خارجی فرانسه باهرسطح زبانی درنظرگرفته شده است.موضوع این کتاب خصوصابرفهم وکاربردصحیح واگاهانه اصطلاحات زبان فرانسه دلالت دارد بدون آن که معنی تحت اللفظی نادرستی ارائه دهد.درعین حال این کتاب سعی درگسترش اگاهی های زبانی چه درسطح زبان شناختی وچه درسطح فرهنگی دارد.

ارائه و تحلیل سنت اندیشه اسلامی به زبان فلسفه معاصر می‌تواند ثمربخش باشد. در این پژوهش پس از ارائه نظریه رایل از مبحث «خود»، به سراغ اندیشه ملاصدرا رفته‌ام، و در این سپهر مقایسه‌ای جنبه‌هایی از علم‌النفس ملاصدرا را کاویده‌ام. به مقتضی تحلیل زبانی رایل، «من» هیچ‌گونه نامی نیست که بخواهد دلالتی خاص داشته باشد بلکه «من»، «واژه فهرستی» است که معادل «قید» در زبان فارسی است و دلالت آن بر گوینده...