مقوله ی آموزه ها و اندرزهای اخلاقی از جملـه مفاهیمی است که به زمان، مکان، و دین خاصی محدود نمی شود و در طول زمان و در ادیان مختلف به صورت های متنوّع و گوناگون بیان شده است. نگارنده در این مقاله می کوشد تا با بررسی بخش هایی از متن پهلوی پرسشنیها “pursišnīhā” که از متون ارزنده به زبان فارسی میانه است، به اهمّیت مسائل اخلاقی بپردازد. بیشتر مطالب به جای مانده از زبان فارسی میانه به ویژه اندرزنامه ها،...

این نوشتار حاصل برداشت نگارنده است از مطالعه بخش چینی دانشنامه جهان اسلام(1) و بخش تاریخچه کتاب تکنولوژی سرامیکهای ظریف(2) و مکالماتی که با مهندس مهران متین انجام شده و به شکل حاضر به رشته تحریر در آمده‌اند. در این نوشتار سعی شده تا با معرفی بدنه‌های جسمی، سیر تحول این بدنه‌ها از بدنه‌هایی متخلخل تا رسیدن به تکامل خود به شکل بدنه‌هایی نیمه متراکم تا متراکم شرح داده شده و دلایل اوج گیری و افول ا...

دانشنامه­ی علایی تصنیف ابن­سینا به زبان فارسی، نشر مولی به سال1394 ، مشتمل بر دیباچه­ای به قلم منوچهر صدوقی سها و چهار بخش؛ منطق ، علم زیرین (طبیعیات)، موسیقی و علم برین (الهیات) است. این نشر فاقد بخش­های هندسه، هیآت و ارثما طیقی است . ترتیب بخش­های این اثر (نشر مولی) بر خلاف ترتیب مورد نظر ابن­سیناست. زیرا سلیقه­ی خاص ابن­سینا در دانشنامه­ی علایی این است که علم برین پیش از علم زیرین و بخش­های ...

بررسی جایگاه دانش پزشکی در طبقه بندی علوم اسلامی نشان دهنده ارزش والای این دانش در دیدگاه نظریه پردازان و اندیشمندان اسلامی می باشد؛ چنان چه نگاهی به روند تاریخی آن در پیش از اسلام بیندازیم، خواهیم دید که همواره همه ملت ها با هر فرهنگ و تمدن، توجهی ویژه به این دانش داشته اند و جایگاهی ویژه در رده بندی علوم به آن اختصاص داده اند. هدف بنیادین این نوشتار واکاوی فرهنگ نامه های تدوین شده در دوران شک...

دانش نامه فلسفه استنفورد،[i] چنان که از عنوان آن پیدا است، منبعی دانش نامه ای به زبان انگلیسی است که در فضای مجازی اینترنت به صورت رایگان در اختیار علاقه مندان به فلسفه و نیز طیف وسیعی از موضوعات عام دیگر قرار گرفته است. طرح راه اندازی این دانش نامه اینترنتی نخستین بار در سال 1995 مطرح شدو ادواردان. زالتا[ii]از دانشگاه استنفورد سرپرستی آن را بر عهده گرفت. در ایران اما طرح گزینش و ترجمه شماری از...

"پژوهش برای تدوین دانشنامه تطبیقی وقایع 328 الی 736 هجری قمری"، یک پژوهش تطبیقی است که بر محور مطابقت تاریخی اتکا دارد و مفهوم آن در یک بیان روشن این است که در این پژوهش تلاش شده تا انسان وارد گذر زمان شود و با مدنظر قرار دادن نگاهی تطبیقی، بتوان تحلیلی درست تر از فرهنگ، تمدن، تاریخ و هنر ایرانی - اسلامی ارائه کرد. بنیاد نظری آن شامل مروری بر تاریخچه دانشنامه نویسی ـ نظام دایره المعارفی و ذکر ا...

هدف تحقیق صورت گرفته، ارائه یک بستر اطلاعاتی است که بتواند در یک سامانه پرسش و پاسخ به زبان فارسی مورد استفاده قرار گیرد و پرسش های با انواع تعریف شده را بتواند پاسخ دهد. دامنه اطلاعات استخراج شده و در نتیجه پرسش های قابل پاسخگویی از نظر موضوع محدود نبوده و به عبارتی عام می باشد. یک دسته پرکاربرد از سامانه های پرسش و پاسخ، دسته ای هستند که روی پرسش از حقایق متمرکزند. پرسش و پاسخ در این سامانه...

تاریخ شناخت انسان، از طریق چهره به پنج هزار سال پیش برمی گردد. چینیان هم دو هزار سال قبل از روی چهره پیشگویی می کردند. در بین فلاسفه و حکمای یونان، بقراط، ارسطو، افلاطون، رواقیون و جالینوس در زمینه شناخت چهره، نظریه هایی را ابراز داشته­اند؛ ولی نخستین برداشت علمی در زمینه شناسایی چهره توسط «یوهان لاواتر» دانشمند سوئیسی قرن نوزدهم صورت پذیرفت. در حوزه اسلام غزالی به این پدیده توجه داشت و به همین...

سابقه و هدف: با توجه به شیوع و روند رو به افزایش بیماری های اعصاب و  روان و عدم موفقیت کامل درمان های جدید در این حوزه،  و در پاسخ به این سوال که نظرو دیدگاه پزشکان و دانشمندان طب سنتی از جمله ابوبکر محمد زکریا رازی در مورد تشخیص و درمان این بیماری ها چه بوده این مقاله نوشته شد. مواد و روش ها: تحقیق به روش مطالعه کتابخانه ای و استفاده از سایت های اینترنتی انجام گرفت. با مراجعه به آثار و نظریات...

ژرار ژنت با طرح نظریة ترامتنیّت، فصلی تازه در نقد و مطالعة روابط بین متون گشوده است که بینامتنیت یکی از زیرگونه‌های آن است. بر اساس این الگوی بینامتنی، روابط بین متون می‌تواند به سه شکل صریح، غیرصریح و ضمنی باشد. بن‌مایه‌های دینی برگرفته از قرآن بخش جدایی‌ناپذیر شعر فارسی از آغازین دوران شکل‌گیری آن تا به امروز بوده است. به تعبیر بینامتنی، این بن‌مایه‌ها از اصلی‌ترین زیرمتن‌هایی هستند که در آفری...