در این مقاله ابتدا خواننده با تعاریف و معانی مختلف واژه ((ادب))در زبان و فرهنگ فارسی آشنا میگردد. ادب به معانی ‘مؤدب بودن‘خوشرفتاری‘فرهنگ و تربیت فکری‘ادبیات‘هنر‘معرفت‘قدرشناسی و ... بکار رفته است . در این مقاله مجموع رفتار و کردار پهلوانان بخصوص داستان رستم و اسفندیار ((ادب پهلوانی)) نامیده شده است. اینک به برخی از خصایص مذکور اشاره میکنیم: - احترام پدر و مادر و رفتار محبت آمیز آنان نسبت به ...

در فایل اصل مقاله موجود است

درادبیات کهن داستانی ایران، معدود آثاری را می توان یافت که با نظریه های مدرن روایت پردازی همخوانی داشته باشد. شاهنامه فردوسی به عنوان یک شاهکارِ کهنِ حماسی، خلّاقیت های بی نظیری در کاربرد شگردها و فنون نوین داستان پردازی دارد. پژوهش حاضر، حاصل رویکردی نو به شاهنامه فردوسی از منظر نظریه روایی ژرار ژانت، نظریه پرداز مشهور فرانسوی و پیروانش با توجّه به سه مقوله زمان؛ وجه، حالت و صدا در سه شعر برگزیده ...

شاهنامه به عنوان یک اثر اسطوره‌ای ـ حماسی در ادبیات داستانی معاصر ایران همچنان تأثیر شگرف خود را دارد و داستان‌های آن به شیوه‌های گوناگون در داستان بلند و کوتاه امروز بازتاب یافته است. این بازتاب به گونه‌ای است که به داستان‌ها هویتی ایرانی بخشیده است و نمونة آن را می‌توان در داستان کوتاه شب سهراب‌کشان اثر بیژن نجدی به خوبی مشاهده کرد. اسطورة حماسی «رستم و سهراب» بن‌مایه این داستان واقع شده است ...

روان آدمی ابزارهایی را برای کاهش اضطراب و دفاع از خود در اختیار دارد که به آن مکانیسم های دفاعی گفته می شود. عملکرد این سازوکارها به طور نا خودآگاه انجام گرفته و باعث می شود فرد از شناخت حقیقی خود باز بماند. بررسی مکانیسم های دفاعی روان علاوه بر شناخت حقیقت خواست های درون، این فرصت را فراهم می آورد تا دلایل و سرچشمه ی برخی رفتارها و گفتارهای به ظاهر عادی، آشکار گردد. اسفندیار یکی از دو شخصیت ها...

هدف مقالۀ حاضر این است که نقش «تقدیم فعل» را در پروراندن زبان حماسی در داستان «رستم و اسفندیار» نشان دهد. «تقدیم فعل» از مؤلفه‌های علم معانی است که به نقش بلاغی آن در متون ادب فارسی، توجه چندانی نشده‌است. این پژوهش به شیوۀ کتابخانه‌ای و بر مبنای نظریۀ «نظم» عبدالقاهر جرجانی انجام شده‌است. به‌منظور دستیابی به مقصود، تمام افعال مقدم‌شده بر سایر اجزای جمله در داستان «رستم و اسفندیار» و بسامد آماری...

از هنگامی که انسان زندگی اجتماعی را برگزید لزوم برقراری ارتباط با همنوعان خود را به عنوان یک ضرورت درک کرد. فلسفه گفت¬وگو بر این اصل استوار است که طرفین قائل به این امر باشند که ممکن است بخشی از حقیقت نزد دیگران باشد. آنها می¬بایست وجود یکدیگر را به رسمیت شناخته و برای طرف مقابل، اصالت قائل باشند. علاوه بر آن، موضوعی که گفت¬وگو پیرامون آن انجام می¬گیرد نیز باید مورد پذیرش قرار گیرد؛ در غیر این ...

چکیده نظریّه توهّم توطئه یا پارانویا، یک نظریّه مدرن سیاسیست که بر اساس آن، حاکم پارانوییک چنین می­اندیشد که تمام کاینات در حال توطئه­چینی علیه اوست و کشور را پیوسته دستخوش توطئه و براندازی از سوی دیگران می­داند. او گاه بعمد می­کوشد با توسّل به توهّم توطئه، نامشروع بودنِ حکومت خود و مشکلات داخلی را از کانون توجّه واقع­شدن دور ­کند و توجّه مردم را به توطئه­ها و کانون­های بحران بیگانگان معطوف دارد. در ای...

یکی از رویکردهای زیربنایی در روایت¬شناسی، رویکرد فرمالیست های روسی و نظریّۀ روایت¬شناسی "ولادیمیر پراپ" است که با رویکرد "جزء به کل نگر" به تحلیل شخصیّت های داستان پریان می پردازد؛ یعنی پس از بررسیِ سی و یک خویشکاری متعدد و در نظر داشتن توالی آنها به شخصیّت هایی واحد می رسد که گاه قبل از اتمام داستان قابل پیش-بینی هستند. ساختارگرایی، ادبیّات را به عنوان علمی خارج از زبان روزمرّه بررسی می کند و بر آن ...

ریخت شناسی دیدگاهی نو در نقد ادبی است که می کوشد تا با بررسی ساختار داستان، تأثیر پذیری ساختار از محتوا را آشکار سازد. ریخت شناسی به معنای بررسی و مطالعه ی شکل و اندام، و بررسی ساختار و اجزای سازنده ی موضوع مورد نظر در ارتباط با قصه، اصطلاحی بوده که نخستین بار توسط ولادیمیر پراپ مطرح شد و بعد ها توسط کسانی هم چون آلن ژیرداس گریماس کامل گردید. او از پراپ فراتر رفت تا به دستور زبان داستان دست یاب...