یکی از تصورات رایج، اما قطعاً نادرست در مورد نظریه و نقد ادبی، آن است که  نظریه و نقد ادبی را فقط در متون معاصر می توان اعمال کرد. حال آن که نقد یک ابزار علمی است و هر متن ادبی، خواه کلاسیک و خواه معاصر، از دیدگاه مدرنیستی قابل نقد و بررسی است. یکی از گونه های ادبی که در طول سال های اخیر دست خوش تغییراتی مهم بوده است داستان کوتاه است و شکلی نوین از روایت داستانی که هر روز، کوتاه و کوتاه تر می شو...

در فایل اصل مقاله موجود است.

ازویژگی های مولوی در عرصه ی غزل پردازی گنجاندن داستان واره ها در غزل است.او از این طریق روشی نو در القای مفاهیم عرفانی به کار می گیرد. حاصل پیوند این غزل ها با داستان واره ها،غزل روایی است که به مثابه ی ابزاری مناسب برای القای اندیشه های مولانا به کار گرفته می شود.این غزل های روایی حاوی ناب ترین تجربه ی عارفانه است،اندیشه هایی که با روایت شدن؛نه تنها بهتر درک می شوند؛بلکه تأثیرگذاری شان نیز می ...

داستان پریان، قصه ای است که در آن شاهد اتفاقات ماوراءالطبیعی، شگفت انگیز در خلقت انسان هستیم، مقطع زمانی و مکانی در این داستان ها نامشخص و خیالی است. داستان لریِ «دخترِ دال»، حکایتِ «زادن اسطوره ای» دختری از درون تخم یک پرنده است که توسط دال (سیمرغ) در غاری در دل کوه پرورش می یابد. دختر دال با حیل? پیر زن اجیر شده ای گرفتار می شود ولی نهایتاً با کمک شاهزاده ای از دل نی ها باززاده می شود و با او ازد...

فرصت شیرازی با بهره جستن از علم و تجربه ی سالیان عمرخود دبستان الفرصه را خلق کرده و در خلق اثری ارزنده و ماندگار از تلمیح و تمثیل به عنوان ابزاری کلیدی استفاده برده است، هر چند از نظر کمیت میزان تمثیل در دیوان وی نسبت به تلمیح در سطح بسیار پایین تری قرار دارد اما وی هنرمندانه و به خوبی از تمثیلات در اشعارش استفاده کرده است. در پایان نامه موجود پس از تعریف و تشریح این دو آرایه ادبی به تلمیحات ...

این مقاله در پی بررسی تمثیل و امثال و حکم در اشعار پادشاه اقلیم سخن، خاقانی است که برگرفته از پایان­نامه با عنوان فرهنگ عامه «فولکلور» در دیوان خاقانی است. نگارندگان سعی دارند با برشمردن شاهد مثال‌های متعدد در دیوان این شاعر توانا مثل مقدم داشتن عشق بر عقل، اهمیت مقام فقر معنوی، یافتن راه امان در گرو ترک هوس‌ها، عدم توقع سلامتی از گردش روزگار، قناعت و عدم رجوع به ناکسان، وفاداری روزگار با گذشت ...

یکی از مهم‌ترین آرایه‌های ادبی در ادبیات فارسی تلمیح است. هرگاه در شعری به‌طور غیرمستقیم داستان، واقعۀ تاریخی، آیه یا حدیث و یا سخن مشهوری  در ذهن تداعی شود، آرایۀ تلمیح به‌کار رفته است. آرایه‌های ادبی گاهی زیبایی‌آفرین‌اند و گاهی مددگر معنای شعر، و کم هستند هنرمندانی که از هردو وجه بهره داشته باشند. تلمیح این بهرة دوجانبه را دارد و بدین لحاظ ارزشی دوچندان می‌یابد. در دیوان شعر رودکی نیز تلمیح ...

امروزه نقدهای زیادی وجود دارند که بر کارکردهای ساختاری استوارند. ساختارگرایان همواره در پی آن بودند که به الگوهای روایتی مشخص دست یابند تا به کمک آنها، قصه­ها و داستان­ها را مورد بررسی قرار دهند. از بین آثار به وجود آمده، کار ولادیمیر پراپ از همه مهمتر بود؛ وی با تجزیه و تحلیل قصه­های روسی پریان، نموداری شامل سی و یک خویشکاری ارائه کرد و معتقد بود، این الگو را می­توان در مورد سایر قصه­های عامیا...