ژرار ژنت نظریّه ترامتنیّت را با توجّه به آشنایی با نظریّه بینامتنیّت یولیا کریستوا در نیمه دوم قرن بیستم میلادی مطرح کرد. نظریّه ترامتنیّت به پنج بخش تقسیم می شود: 1ـ بینامتنیّت. 2ـ فرامتنیّت. 3ـ سرمتنیّت.4ـ پیرامتنیّت. 5ـ زبرمتنیّت. پس از فردوسی، سنّت حماسه سرایی با الهام گیری از شاهنامه ادامه پیدا کرد. بازتاب شاهنامه فردوسی در تمام آثار حماسی که پس از قرن چهارم هجری سروده شده، مشهود است. از جمله این آثار،...

در گفتار حاضر، به شیوۀ سندکاوی، مرثیه سرایی و گونه های آن در ادب فارسی و عربی بررسی می شود؛ و اینکه در هر یک از ادب فارسی و عربی، روند و جریان مرثیه سرایی به چه صورت بوده و مرثیه سرایی در این دو ادب چه سیری را طی کرده است، نقطة آغاز آن کجا است و کدام کی‌ از شاعران پارسی و تازی مرثیه سروده اند و هرکدام در چه مرتبه و جایگاهی قرار دارند. مبنای کار در این مقاله، مقایسۀ مرثیۀ خاقانی در مرگ فرزندش رش...

در گفتار حاضر، به شیوۀ سندکاوی، مرثیه سرایی و گونه های آن در ادب فارسی و عربی بررسی می شود؛ و اینکه در هر یک از ادب فارسی و عربی، روند و جریان مرثیه سرایی به چه صورت بوده و مرثیه سرایی در این دو ادب چه سیری را طی کرده است، نقطة آغاز آن کجا است و کدام کی‌ از شاعران پارسی و تازی مرثیه سروده اند و هرکدام در چه مرتبه و جایگاهی قرار دارند. مبنای کار در این مقاله، مقایسۀ مرثیۀ خاقانی در مرگ فرزندش رش...

دو حماسه ی بزرگ ادبیات جهان یعنی حماسه ی هومری که شامل ایلیاد و اودیسه است و حماسه ی فردوسی یعنی شاهنامه، دارای وجوه افتراق و اشتراک  بسیاری است که با توجّه به اهمیّت شخصیّت پردازی در حماسه، مقاله ی حاضر به نقد این دو حماسه از نظر شخصیّت پردازی اختصاص دارد. در بخش اوّل به شیوه ی رفتار اجتماعی پهلوانان در دو حماسه که شباهتهای فراوانی به یکدیگر دارند ، پرداخته شده است. اهمیّت و تأثیر شخصیّت خدایان  در ح...

با توجه به تشابهات و تمایزات فرهنگی ملل، بررسی تطبیقی ادبیات آنها، ما را در شناخت بهتر فرهنگ ها یاری می دهد. یکی از نمونه های قابل بررسی روابط تاریخی- فرهنگی مردم ایران و قرقیزستان، بررسی تطبیقی دو اثر برجسته حماسی شاهنامه فردوسی و ماناس قرقیزی است. حماسه ماناس نه تنها دایره المعارف فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی ملت قرقیز است، بلکه اثر ارزشمند حماسی در گنجینه ادبیات جهانی نیز به شمار می رود....

چکیده ندارد.

اشعار ستایشی یا مدحی، بخش قابل توجّهی از تاریخ ادبیات را به خود اختصاص داده است، از آن جا که شعر ستایشی بر ارزش هایی استوار بوده است که در زمان سروده شدن شعر در جامعه مهم تلقّی می شده و شاعران هنگام ستایش آن ها را به ممدوحان نسبت می داده اند، با بررسی سیر تحوّل این ارزش ها در اشعار ستایشی می توان نسبت به سلایق و نیاز های جامعه شناخت حاصل کرد. در این پژوهش ارزش های موجود در اشعار هشت شاعر از سه دور...

چکیده تاریخ نشان می دهد که دوره ی قاجار، دوره ای سرشار از رخدادهای سیاسی، اجتماعی و ادبی است. پیامد این رویدادها شعر آیینی را نیز تحت تأثیر قرار داد که نتایج آن در شکل گیری رویکردهای متفاوت در حوزه شعر آیینی و ایجاد تحوّلات محتوایی و ساختاری در این عرصه مشهود است. در این پژوهش سعی بر آن است تا با بررسی مختصر اوضاع سیاسی، اجتماعی – فرهنگی و ادبی دوره ی قاجار، ابتدا فضایی که شعر آیینی در آن بالی...

شاهرخ‌نامه، منظومه‌ای حماسی‌-تاریخی از شاعر توانای قرن دهم هجری، میرزامحمد قاسمی گنابادی است. موضوع این مثنوی، شرح نبردها، سفرها و عدالت‌ورزی‌های شاهرخ تیموری از زمان برتخت‌نشستن تا مرگ اوست. در این نوشته ضمن معرفی اجمالی شاعر، ویژگی­های سبک شناسی شعر وی را با شیوۀ لایه ای ( در سه سطح زبانی، ادبی و فکری) تبیین کرده و به این نتیجه رسیده­ ایم که علاوه بر مضامین حماسی بسیاری از ابیات شاهرخ ­نامه م...

دو حماسه ی بزرگ ادبیات جهان یعنی حماسه ی هومری که شامل ایلیاد و اودیسه است و حماسه ی فردوسی یعنی شاهنامه، دارای وجوه افتراق و اشتراک  بسیاری است که با توجّه به اهمیّت شخصیّت پردازی در حماسه، مقاله ی حاضر به نقد این دو حماسه از نظر شخصیّت پردازی اختصاص دارد. در بخش اوّل به شیوه ی رفتار اجتماعی پهلوانان در دو حماسه که شباهتهای فراوانی به یکدیگر دارند ، پرداخته شده است. اهمیّت و تأثیر شخصیّت خدایان  در ح...