با وجود اتمام فرآیند بازسازی زلزله بم، مطالعات جامعه شناسی هنوز از پیامد روانی حاصل از سوگ و اختلال در دلبستگی به سکونتگاه حکایت دارند، چرا که بازسازی بم با رویکردی کالبدی معطوف به ایجاد سرپناه و بدون توجه به پیوند عاطفی انسان- مکان انجام شده است. هدف این مقاله شناسایی ابعاد مؤثر دلبستگی به مکان در بازسازی پس از سانحه و تبیین نظریه ای مبتنی بر درک ساکنان محلات بم را از پیامد بازآفرینی دلبستگی ب...

در دنیایی که انگاره های مادی بر تمام وجوه زندگی انسان غالب گشته است؛ تملک حقوقی، اولین نسبت در راستای ایجاد پیوند بین انسان و فضاست. از بین رفتن حس دلبستگی، جدایی افراد از یکدیگر و کمبود تعاملات اجتماعی در کنار سایر معضلات شهری ماحصل دید مدرنیستی به فضا است؛ چنانچه به گفته ی نوربرگ – شولتز بسیاری از مردم احساس می کنند که زندگی شان "بی معنا" است و از "خود بیگانه" شده اند. پژوهش حاضر بر این فرض ک...

هدف پژوهش حاضر شناسایی مؤلفه‌های تأثیرگذار بر حس مکان، بررسی جهت تغییر آن‌ها در جابجایی بافت روستای کنزق پس از سانحه زلزله و تأثیر الگوپذیری از عوامل کالبدی در روستای جدید در جهت ارتقا یا کاهش حس مکان و همبستگی آن‌ها است. لذا با استفاده از شیوه پژوهش تحلیلی-توصیفی مؤلفه‌های حس مکان در چهار دسته، اجتماع‌پذیری و تعاملات اجتماعی، هویت، دلبستگی به مکان و وابستگی به مکان در قالب پرسشنامه‌ای محقق ساخ...

حس تعلق، از جمله مفاهیم مهم و مؤثر در ارتباط انسان و محیط است. این مفهوم، ناشی از احساس­های فرد نسبت به مکانی است که با آن ارتباط برقرار می­کند. از نگاه جغرافیای انسانی، حس تعلق، نقشی اساسی در ارزیابی کیفیت محیط و منظر شهری در شهرهای معاصر دارد. عوامل مختلفی از جمله رویکردهای شناختی، احساسی، کالبدی و اجتماعی، حس تعلق و دلبستگی به مکان را به­وجود می­آورند که در این پژوهش، به مفهوم کالبدی- اجتماع...

اهمیت تحقیق در مقوله هویت، صرف نظر  از اهمیت آن به عنوان مقوله ای عام و کلی در اغلب حوزه های معرفت بشری، از اهمیت مقوله هویت محیط انسان ساخت، به عنوان یکی از مهمترین جنبه های کیفی در مباحث انسان -محیطی ناشی می شود.  کیفیتی که کمبود و یا نبود آن، چه در بعد جهانی و چه در شرایط خاص ایران، هنوز در فضا و سیمای شهرها محسوس و قابل مشاهده است. اما برغم این اهمیت بویژه در معنا و غنا بخشیدن به حضور و زند...

امروزه محیط های آموزشی و به ویژه مدارس ابتدایی کمتر توانسته اند مکان هایی در خور کودکان و موفق در پاسخ گویی به همه ی نیازهای آن ها باشند. این در حالیست که کودکان، بیش از سایر قشرها، در معرض شکل گیری هویت اند و دوره ی دبستان، به مثابه ی خانه ی دوم آن ها، تاثیرات بسزایی در مراحل بعدی زندگی شان دارد. بنابراین توجه به طراحی محیط های یادگیری، با تاکید بر حضور کودک، از رسالت های مهم معماران به شمار م...

دلبستگی به محل زندگی، حس تعلق به محل را در افراد ایجاد می‌کند و سبب می‌شود سرمایه‌های فکری و مالی آن‌ها به‌منظور ترقی محیط زندگی‌ به‌کار گرفته شود. این امر به تغییر در فضای سکونتگاه‌ها می‌انجامد. هدف پژوهش حاضر، بررسی آثار تعلق مکانی بر بازساخت فضایی-کالبدی سکونتگاه‌های روستایی می­باشد. جامعۀ آماری خانوارهای روستایی دهستان نِه در شهرستان نهبندان به‌عنوان بوده است (12291 N=). با کمک فرمول کوکران ...

مکان تنها یک سرپناه برای فعالیت های انسان نیست بلکه پدیده ای است که انسان در تعامل خود با آن، بدان معنا بخشیده و به آن دلبسته می شود تا آن جا که گاه حتی خود را با آن باز می شناسد. اگر از زاویه نیازهای انسان نیز به این مسئله نظاره کنیم، نیاز انسان به تعامل عاطفی با مکانی که در آن زندگی می کند و یا به عبارتی «دلبستگی به مکان»، از جمله مهم ترین ابعاد رابطه انسان و مکان است که باید مورد توجه معمارا...

نیاز به تعلق و پیوندجویی از اساسی ترین نیازهای انسان است، که ابعاد و نمودهای متفاوتی دارد، بعد مکانی این نیاز فراگیر، مورد توجه روانشناسان محیطی قرار گرفته است و پیوند بین انسان و مکان یا «دلبستگی به مکان» مبنایی برای ارضای بسیاری از نیازهای انسان به واسطه مکان و معنا بخشی به زندگی برشمرده شده است. به ویژه دلبستگی به مکانهای با اهمیت برای انسان، که شاخص ترین آنها فضاهای سکونت است، لازمه پایداری...

گسترش روزافزون اینترنت و همگانی شدن استفاده از آن در سال های اخیر ابعاد فیزیکی-کالبدی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی ‏شهرها را تحت تأثیر قرار داده و همچنین پیچیدگی ساختار شهر ها اهمیت و ضرورت استفاده از فضای مجازی (اینترنت) را در ‏فرایند برنامه ریزی و مدیریت شهری ضروری نموده است. فضای مجازی (اینترنت) به سبب تنوع موضوعات و دسترسی، در ابعاد ‏جهانی تأثیرات گوناگونی در پی داشته است. در روند توسعه مجازی ...