جابه‌جایی واجی ـ فرایندی که در آن ترتیب واج‌ها معکوس می‌شود ـ موضوع مطالعات بسیاری بوده است. جابه‌جایی واجی می‌تواند منظم یا غیرمنظم باشد. این فرایند در حوزۀ واج‌شناسی، مطالعۀ همزمانی را به مطالعۀ در زمانی پیوند می‌دهد. هدف این مقاله، بررسی جابه‌جایی واجی در زبان فارسی معاصر و نیز به طور درزمانی در زبان پهلوی (ایرانی میانه) و فارسی معاصر است. پس از مقدمه، ماهیت فرایند جابه‌جایی واجی از دیدگاه‌ه...

بسیاری از زبان شناسان ساختار هجایی زبان فارسی را شامل یک همخوان اجباری به عنوان آغازه هجا، یک واکه در جایگاه هسته و یک یا دو همخوان اختیاری در جایگاه پایانی می دانند. بر این اساس، این امکان که در زبان فارسی دو واکه در دو هجای مجاور در کنار یکدیگر قرار بگیرند وجود ندارد و در این زبان با شیوه های خاصی که مهم ترین آن ها افزایش همخوان میانجی است، از التقای مصوت ها جلوگیری می شود. در این مقاله، با ...

رمان قلعه حیوانات از میان رمان های بسیار جرج اُرول ‏انتخاب شد. دلیل انتخاب چنین رمانی اهمیت جامعه ‏شناختی زبان در این رمان و بسیاری از مفاهیم جامعه ‏شناختی زبان که زیر سطح ظاهری داستان پنهان شده اند ‏می باشد. مواردی که در این رمان به تحلیل آن پرداخته ‏می شود عبارتند از:‏‎ ‎مفاهیم اجتماعی، هجایی، سیاسی و ‏شخصیت های رمان.‏‎ ‎بنابراین تحقیق حاضر بر اساس مفاهیم ‏زیر می باشد: نقد اجتماعی رمان، قلعه ح...

ابوالقاسم لاهوتی کرمانشاهی، شاعر، نویسنده، معلم و روزنامه‌نگار معاصر(1264- 1336 ش) از پیشگامان تجدد در شعر معاصر فارسی است. خروج از وزن عروضی و سرودن شعر در وزن هجایی از مهم‌ترین جنبه‌های نوگرایی او در شعر محسوب می‌شود. در این مقاله، بیست و هشت قطعه شعر او که دارای وزن هجایی است مشخص گردیده و پس از تقطیع، اوزان آن‌ها بررسی شده است؛ سپس این اوزان با وزن‌های مشابه در زبان کُردی ـ که لاهوتی گویشور ...

پنج پرسش مطرح شده در این پژوهش عبارتند از: 1- تفاوت واژه های مشتق و مرکب به لحاظ توزیع هجا چگونه است ؟ 2- کدام فرایندهای واجی در واژه های مشتق دیده می شوند ؟ 3- کدام فرایندهای واجی در واژه های مرکب دیده می شوند ؟ 4- در واژه های دوهجایی وسه هجایی مشتق، رابطه ی بین هجای اول، دوم و سوم از لحاظ وزن هجا چگونه است ؟ 5- در واژه های دوهجایی وسه هجایی مرکب، رابطه ی بین هجاهای اول و دوم با هجای سوم...

هدف از این تحقیق، بررسی مسائلی و مشکلات حاشیه نشینی است. حاشیه نشین ها به کسانی گفته می شود که در اطراف شهر ساکن هستند ولی جذب نظام اقتصادی اجتماعی آن نشده اند. آنها اغلب مهاجرانی هستند که برای به دست آوردن زندگی بهتر، به سمت شهرها مهاجرت کرده اند، ولی به علت عدم تمکن مالی و همچنین نداشتن سرمایه، مهارت و تحصیلات نتوانسته اند جلب اقتصاد شهر شوند. در نتیجه، به حاشیه ها رانده شده اند. این افراد قش...

برای انجام این پژوهش شهرهای لواسان و شهریار را به عنوان نمونه های مورد مطالعه انتخاب کرده ایم تا عوامل موثر بر حاشیه ای شدن این شهرها و همچنین کارکردها و نقش های متفاوت شهرهای لواسان و شهریار را مورد بررسی قرار دهیم. بدین منظور شاخص های اقتصادی و اجتماعی را مورد بررسی قرار داده ایم تا میزان وابستگی این شهرها را به کلانشهر تهران به لحاظ این شاخص ها و یا به عبارت دیگر میزان حاشیه ای شدن این شهرها...

پژوهش حاضر فرآیندهای واجی را به هنگام بیان واژه¬های تک¬هجایی، دوهجایی، سه¬هجایی، چهارهجایی و پنج¬هجایی در کودکان بررسی می¬کند. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی و به صورت مقطعی انجام شده و هدف از انجام آن، تحلیل فرآیندهای واجی در گروهی از کودکان 3 تا 5 ساله است. آزمودنی¬های این پژوهش تعداد 60 کودک دختر و پسر 3 تا 5 ساله فارسی¬زبان و فاقد هر نوع اختلال شدید شنوایی، بینایی، جسمانی و ذهنی هستند که به...

گسترش فونای فوزولینید در مناطق مختلف ایران حاکی از حضور مجموعه فوزولینیدهای آب­های گرم مربوط به حاشیه تتیسی (peri-tethyian) و مجموعه فوزولینیدهای شاخص آب­های سرد یا خنک حاشیه گندوانایی (peri-gondwanan) می­باشد. در مناطق البرز، بخش عمده­ای از ایران مرکزی، آباده و جلفا جنس­ها و گونه­هایی از verbeekinids و neoschwagerinids حضور دارند که به لحاظ پالئوبیوژئوگرافی فوزولینیدها، قرابت آن­ها را با قلمرو...

اسامی اشخاص به عنوان عناصر زبانی مورد توجه برخی از زبان شناسانی که به مطالعه اسامی (کوچک) علاقمند هستند قرار دارد. این زبان شناسان در صددند نشان دهند ساختار اسامی و همچنین بسامد اسامی بر اساس ساختارهای متفاوت به چه صورت است. در این پژوهش ساختار هجا و همچنین ترکیب ساخت های سه گانه و شکل گیری الگوهای متفاوت با توجه به بسامد حضور آنها در اسامی زنان و مردان مورد مطالعه قرار گرفته است. به این منظور ...