با پایان جنگ سرد انرژی که مفهوم ژئوپولتیکی داشت به مفهوم ژئواکونومی تغییر نام پیدا کرد و به تاثیرگذارترین عنصر در روابط بین قدرتهای بزرگ جهانی تبدیل شده و اساسا مناطق خاص از جهان که دارای انرژی بودند هم به یک پدیده مهم استراتژیکی بدل شدند. روسیه با داشتن ذخایر عظیم منابع انرژی و پایگاههای صنعتی برای توسعه انرژی  نقش برجسته ای را در عرصه انرژی جهان بازی می کند. وجود منابع سرشار انرژی و مسائل مرب...

منطقه قفقاز جنوبی که متشکل از کشورهای گرجستان، آذربایجان و ارمنستان می باشد، به دلیل بر خورداری از منابع انرژی و همچنین موقعیت خاص، به عنوان چهارراه ارتباطی شرق و غرب و شمال و جنوب، اهمیت ویژه ای در محاسبات استراتژیک قدرت های بزرگ دارد. پس از فروپاشی شوروی و وضعیت خلا قدرتی که در این منطقه به وجود آمد، این بخش از جغرافیای جهان جولانگاه قدرتهای منطقه ای و فرامنطقه ای شد. چنانکه مهمترین رقابت بین...

بسیاری از مسائل مهم جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک، اساساً روش شناسان هاند. موضوعات رو ششناختی در ابتدا در دهه 50 و 60 با تحول رفتارگرایی در علوم سیاسی و روابط بی نالملل، به جغرافیای سیاسی و ژئوپلیتیک نیز وارد شد و بسیاری از پژوهشگران جغرافیای سیاسی و ژئوپ لیتیک، تلاش کردند تا روش های علمی را در جغرافیای سیاسی به کار بگیرند . این امر واکنش مدافعان رهیاف ت های سنتی یا کلاسیک را موجب شد . در نتیجه...

چکیده پایان نامه حاضر درباره نقش قدرتهای منطقه ای و فرامنطقه ای در اختلافات میان ایران و امارات متحده عربی می باشد. در پی آن هستیم که بیابیم دخالت ها ومنافع کدامیک از قدرتهای منطقه ای و فرامنطقه ای موجب پیدایش ،شکل گیری و ادامه اختلافات ایران و امارات گردیده است؟ اختلافاتی که بیش از دو دهه بر روابط ایرانی – عربی و فرامنطقه ای سایه افکنده است. دراین پژوهش به شکل کتابخانه ای و استفاده از اینتر...

کشورهای آسیای مرکزی و من جمله کشور جمهوری آذربایجان، در خشکی محصور بوده و برای راهیابی به دریای آزاد به همسایگان خود نیازمند هستند. لذا این جمهوری­های تازه استقلال یافته برای انتقال نفت و گاز خود می­باید از طریق لوله گذاری اقدام نمایند و با ایجاد خطوط لوله، نفت و گاز خود را به دریای آزاد برسانند. صنعت نفت آذربایجان با ساخت خط لوله نفت باکو_تفلیس_جیحان(BTC-Baku-Tbilisi-Ceyhan) دگرگون شد و این خط...

طی بروز انقلاب فضایی­ـ کمی در علم جغرافیا، تحول هایی در اندیشه و روش­شناسی این علم به وجود آمد. این دیدگاه بر شاخه­های تخصصی جغرافیا به شکل های گوناگون تأثیر گذاشت. جغرافیای سیاسی در دهه­های 1950 و 1960 همچنان جهت گیری سنتی یعنی دیدگاهی محیطی و ناحیه­ای داشت، اما پس از وقفه ای طولانی، انقلابی در آن ایجاد شد. درواقع، زمانی دیدگاه فضایی­ـ کمی در پژوهش­های جغرافیای سیاسی به کار گرفته شد که روند تک...

فهم جغرافیای سیاسی، مستلزم درک کنش متقابل جغرافیا و سیاست است. از زمان طرح دانش‌واژة جغرافیای سیاسی، از این علم تعاریف و تفاسیر مختلفی ارائه شده است که اغلب آن­ها تابع پارادایم حاکم و تخصص مفسران بوده‌اند. تفاسیر جدید نیز متأثر از مکتب فضا، به گزارة «جغرافیای سیاسی به مطالعة کنش متقابل فضا و سیاست می‌پردازد» بسنده کرده‌اند. پرسش­وپاسخ‌ها در جامعة دانشگاهی ایران نیز گویای آن است که این گزاره، به...

ظهور علوم میان رشته ای و تخصص طلبی بعد از تحولات علمی در قرن 19 محصول شرایط تاریخی بود. فقدان نظریه های عام و فراگیر، زمینه ساز تجزیه علوم اجتماعی و به تبع آن جغرافیا گردید. علم جغرافیا نیز در گذر زمان به دو رشته جغرافیای طبیعی و جغرافیای انسانی تقسیم شد. هرکدام از این رشته ها از علوم مشابه و همجوار به منظور غنی سازی مبانی نظری و توسعه قلمرو مطالعاتی خود استفاده کردند. جغرافیای انسانی در قرن نو...

به طورکلی پیامدهای ژئوپلیتیکی حادثه ی یازدهم سپتامبر در دو جهت کاملاً مخالف خودنمایی کرده است: نخست برجسته شدن ابعاد نظری و عینی مقولة «مرز» از جنبة ژئواکونومیک، و دوّم کمرنگ شدن این ابعاد از جنبة ژئواستراتژیک. این دو بعد ژئوپلیتیکی که همچون ژانوس دو چهره ای عرصة مطالعاتی جدیدی را پیش روی صاحب نظران و محققین حوزة ژئوپلیتیک و جغرافیای سیاسی گشوده، آثار و پیامدهای عمده ای در منطقة خاورمیانه داشته ا...

این تحقیق در صدد بررسی تاثیر اروند رود بر روابط ایران و همسایه غربی (عثمانی و عراق) است. امروزه فصل مهمی از حقوق بین الملل به نظام حقوقی رودهای بین المللی اختصاص دارد. هدف پژوهش حاضر بررسی اصول، قواعد و عرفهای حقوق بین الملل در رابطه با اروند رود است. در این تحقیق ضمن طرح قراردادهای صلحی که بین ایران و عثمانی از 450 سال پیش منعقد شده با ذکر تاریخ انعقاد، قراردادهای مهنم با در نظر گرفتن زمینه ها...