چکیده رسم الخط مصحف همان خط ویژه نگارش واژگان قرآن کریم است که به اعتقاد اکثر اندیشمندان حوزه قرآن، اصالتی به قدمت نگارش اولیّه قرآن در زمان پیامبر صلی الله علیه و آله دارد که در نگارش­های بعدی قرآن- در زمان خلیفه اوّل و سوّم و ...- مورد استفاده قرار گرفت. درباره ماهیّت این رسم الخط و تفاوت­های خطی واژگان همسان در آن، سه نظریه توقیفی بودن (تفاوت های خطی حکیمانه و به دستور خداوند است)؛ اجتهادی بودن ...

مصحف امیرالمومنین علی(ع) قرآنی بود که آن حضرت، پس از وفات پیامبر اکرم(ص) به جمع و تدوین آن همت گماشت . طبق مدارک و منابع فریقین اعم از روایات و گزارشات تاریخی ، اصل وجود چنین مصحفی ثابت و تردید ناپذیر است؛ با استفاده از همین گزارشات می توان به چگونگی تفاوت ساختاری و محتوایی این مصحف با مصحف موجود پی برد . آن چنان که از روایات بر می آید ، این مصحف ، قرآن صرف نبوده بلکه شامل ویژگی هایی چون مرتب ب...

پس از رحلت پیامبراکرم(ص) هدایت جامعه از مسیر اصلی خویش خارج شد و زمامدارانی یکی پس از دیگری زمام حکومت را با شیوه‌های مختلف در دست گرفتند. مردم در سال 35ق در برابر زمامدار وقت به علت نابسامانی‌های مختلف شورش نمودند. شورش بر عثمان و در نتیجه قتل وی ازجمله مناقشه‌های نامبارک پس از رحلت پیامبر خاتم(ص) است که بر اثر خودکامگی عثمان، نارضایتی مردم، بی‌تابی مخالفان و فتنه‌گری فرصت‌طلبان رخ داد. امیرمؤ...

ابو عثمان حیری و عبداللّه منازل دو تن از بنیان گذاران و رواج دهندگان طریق? ملامت در نیشابورِ قرن سوم و چهارم بوده اند. چون ملامتیّه اعتقادی به نوشتن نداشته اند، اقوال و حکایت های اندکی از این دو تن به جا مانده که دیگران از آنها نقل کرده اند. با بررسی آنچه در منابع کهن و کتاب های عرفانی و تاریخی و ادبی از این دو پیر ملامت آمده، آگاهی هایی دربار? زندگی و خانواد? آنها به دست داده ایم. با تأمّل در سخنا...

از جمله نتایج قابل ذکر این تحقیق آنست که در الفاظ و مفردات اشعار مختاری لغات نا مانوس و اصطلاحات غریب و ترکیبات نادر که مخالف طبع اهل زبان باشد بسیار به ندرت دیده می شود. لغات عربی در دیوان عثمان مختاری لغات متداول در زبان فارسی عصر اوست و ترکیبات عربی بسیار کم استفاده شده است مختاری از اصطلاحات علوم و فنون مختلف از جمله اصطلاحات نجومی و فلسفی نیز بهره برده،اما استفاده از این اصطلاحات باعث دشوا...

.من الکتب المؤلفة فی الرسم عند المشارقة کتاب «نثر المرجان فی رسم نظم القرآن» تألیف محمد غوث الآرکاتی (1238 هـ) فی الهند. ولم یحظ باهتمام العلماء به‌علی الرغم من مکانته العلمیة. وهذا الکتاب ذو أهمیة من ناحیتین: الأولی: أنه من کتب الرسم التی ألّفت فی مشرق العالم الإسلامی، والثانیة: أنه یحتوی علی مصادر مشرقیة التی لم تکن معروفة وـ لم نکن مبالغین إن قلنا ـ لا تزال غیر معروفة عند المهتمین بر...

یا دقت در آراء و نظریات علماء علوم قرآنی ، این نظریه که علت اساسی توحید مصاحف در عصر عثمان ، اختلاف قراآت رایج در عهد وی بوده است، بیش از هر مطلبی به چشم می خورد. به عقیده نگارنده با رجوع به مصادیق ذکر شده در اختلاف قراآت – که در منابع به فراوانی از آن یاد شده – و با توجه به تعاریف مصطلح قرائت و قراآت، می توان نظریه رایج را ، قابل نقد و بررسی دانست؛ بنابراین باید ریشه های اختلاف قراآت را بار دی...

پرسش های اصلی که در این نوشتار در پی پاسخگویی به آنها هستیم به شرح زیر عبارتند از: 1. رهبری شیعه و شیعیان در قبال نتیجه شورای پیشنهادی عمر و انتخاب عثمان چه موضعی در پیش گرفتند؟ 2. در خلافت عثمان کدامین صحابه و تابعین شیعی و برخاسته از کدام مناطق و شهرها به مبارزه با دستگاه خلافت و طرح دیدگاههای خود در ابعاد مختلف مبادرت ورزیدند؟ 3. در اندیشه و باورهای شیعیان این دوره امام علی(ع) از کدامین ویژگ...