زبان اشاره ایرانی، زبانی دیداری/فضایی است که با دارا بودن ساختار نحوی و معنایی خاص خود در جامعه ناشنوایان در سرتاسر ایران با تفاوت لهجه های مختلف، رشد کرده است. وجود اشارات قراردادی در این زبان اثبات می کند که زبانی حقیقی است و تنها مجموعه ای از تصاویر در فضا نمی باشد. انگیزه اصلی از انجام پژوهش حاضر با بررسی چگونگی بازنمود زمان و نمود در زبان اشاره ایرانی، معطوف کردن توجه زبان شناسان به یکی از...

افعال پیچیده یکی از ساختهای بحثبرانگیز در بسیاری از زبانها است چرا که از بعضی جهات یک واژه تلقی میشوند حال آن که از لحاظ ساختواژی از دو یا چند تکواژ ساخته میشوند. این افعال درهمتنیدگی سطوح مختلف زبانشناختی از جمله نحو، صرف و معناشناسی را نشان میدهند. تبیینهای متفاوتی برای این پدیده در زبانهای مختلف پیشنهاد شده است. اشتقاق، ترکیب و انضمام فرایندهای غالب برای تبیین این ساختها هستند. در تحقیق حاضر...

یکی از مفاهیم اصلی در رویکرد زبان‌شناسی شناختی، این است که هر واحد زبانی شبکه‌ای از معانی است. لانگاکر (Langacker, 1991) معتقد است که «تکواژ، مقولات، و ساخت‌های دستوری همگی صورتی از واحدهای نمادین دارند»، از این نظر ‌وندها نیز معنای خاص خود را دارند که آن معنا را به پایة میزبان می‌افزایند و در نهایت معنای مشتق شکل می‌گیرد. یک پیش­وند، همانند مقولات واژگانی، مقوله‌ای را تشکیل می‌دهد که همة معانی...

رساله حاضر بررسی ساختواژی کلیدر جلد 5-6 اثر ارزنده معاصر است که نویسنده آن محمود دولت آبادی می باشد. وی در این داستان گفتار شخصیت ها را عینا به لهجه محلی سبزواری منعکس نموده است . این تحلیل به منظور دستیابی به واژه های اصیلی است که در راه تحول زبان جزء واژه های محلی باقی مانده اند. شکافتن این واژه ها و دست یابی به بن مایه آنها ما در ساختن واژه های جدید رهنمون خواهند شد. در این تحلیل، واژگانی که...

عنصر /i:/ که در فارسی به عنوان تکواژ یا واژه­بست نکره شناخته می­شود در پژوهش­های مختلف ساختواژی و معناشناختی بررسی شده­است. امّا در تحلیل­های نحوی جایگاه خاصی برای آن درنظر گرفته نمی­شود. در دستور زایشی، مقوله­های نقشی به عنوان عناصری که جایگاه و ارتباط دستوری میان مقوله­های واژگانی را مشخص می­کنند مطرح شده­اند. پیشتر گروه اضافه به عنوان یک گروه نقشی در بالای اسم در فارسی مطرح شده است. در این پژ...

مقالة حاضر به بررسی هم­شکلی مسیرنماها در سه زبان فارسی، کردی کرمانشاهی و لری (گویش مینجایی) می­پردازد. این بررسی براساس رویکرد نوین ریزنحو صورت پذیرفته است. از این رو در بخش مقدمه به تفصیل به معرفی این رویکرد و نیز آثار پیشین پرداخته­ شده­است. در بخش دوم، علاوه بر تحلیل مسیرنمایی،  پدیدة هم­شکلی در سه زبان مذکور مورد بررسی قرار گرفته است. داده­های مربوط به این زبان­ها از گویشوران بومی جمع­آوری ...

پژوهشِ حاضر، نقش‌‌نماهای اسم فارسی را در گفتارِ گویشوران ترکی‌‌‌آذربایجانی، بر اساس مدلِ چهارتکواژ بررسی نموده‌است. داده‌‌ها از منبع‌های معتبرِ زبانِ ترکیِ ‌آذربایجانی و تعاملات زبانی گویشوران منطقه‌های مرکزی استان اردبیل گردآوری شده‌اند. ابتدا نقش‌‌نماهای اسم فارسی در چهارچوبِ مدلِ چهارتکواژ، به تکواژهای محتوایی (حروف‌اضافه)، تکواژهای نظام‌‌مندِ متقدم (حروفِ ‌ندا) و تکواژ نظام‌‌‌مندِ پیونددهندۀ متأخر (کس...

نوشتار پیش رو، به معرفی تکواژی در گویش هزارگی افغانستان می پردازد که ساختاری بسیار ویژه دارد . این تکواژ که از یک واج تشکیل شده، معنای «تأیید» و «بله» را می رساند و گویشوران سالمند آن را استفاده می نمایند. ویژگی بازگشتی این واج، که در میان زبان های هند و اروپایی نادر است، خود به تنهایی درخور اعتناست. این مقاله ، ایتدا به معرفی منطقه و گویش قوم هزارگی می پردازد، سپس مشابهت های این صدا در سایر گو...

عنصر /i:/ که در فارسی به عنوان تکواژ یا واژه­بست نکره شناخته می­شود در پژوهش­های مختلف ساختواژی و معناشناختی بررسی شده­است. امّا در تحلیل­های نحوی جایگاه خاصی برای آن درنظر گرفته نمی­شود. در دستور زایشی، مقوله­های نقشی به عنوان عناصری که جایگاه و ارتباط دستوری میان مقوله­های واژگانی را مشخص می­کنند مطرح شده­اند. پیشتر گروه اضافه به عنوان یک گروه نقشی در بالای اسم در فارسی مطرح شده است. در این پژ...

در این پژوهش، فرایند اشتقاق در زبان ترکی آذربایجانی بر بنیاد انگارۀ نظری کیپارسکی (1982) تحت عنوان « صرف و واج شناسی واژگانی»یا به اختصار «صرف واژگانی» مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته است. این نظریه از جمله رهیافتهای علم صرف است که در چارچوب دستور زایشی، به توصیف و تبیین نظام واژگانی و ارتباط آن با دیگر حوزه¬های زبان به ویژه واج شناسی می پردازد. در فصل اول، ضمن تبیین اهداف رساله و طرح موضوع، به...