جهان امروز با دو وضعیت ظاهرا متعارض روبه روست: از یک سو شاهد ظهور شبکه ای از جنبش های سیاسی و فکری اقلیت های مذهبی، قومی، مهاجران، فمینیست ها، طرف داران حفظ محیط زیست و ... است که رفتار، عقاید و شیوه های زندگی و فرهنگ متفاوتی از فرهنگ مسلط جامعه ارایه می کنند و درگیر منازعه ای بزرگ تر بر سر شناسایی(recognition) هویت و تفاوت خود هستند. از سوی دیگر، جهانی شدن موجب درک نوینی از واقعیت جهان شده است...

فایرابند در آثار خود، ارجاعاتی به آثار مردم­شناسان شهیر داشته است. بررسی این ارجاعات نشان از تاثیر تعیین­کننده یافته­های مردم­شناختی بر فلسفه فایرابند دارد. این تاثیر به حدی است که فایرابند، روش مردم­شناسی را به عنوان روش ایجابی مناسب برای مطالعه علم پیشنهاد می­کند. توصیه این روش به معنای پذیرش ضمنی مقومات آن مانند تکثر، نسبیت، تفاوت در ذهنیت­ها، قیاس­ناپذیری فرهنگ­ها و سنت­ها و ...است. در این ...

نسبت میان دین و اخلاق، به عنوان دو حوزهٴ ارجمند و سترگ زیست انسانی، در طول تاریخ و دست کم از زمان افلاطون به این سو مورد اقبال متفکران بوده است، چه این که هر دو متکفّل صلاح و فلاح انسان این جهانی بوده، بسته به میزان بی نیازی یا نیازمندی به دیگری،نظم و نسق متفاوتی پی می افکنند. مطابق یکی از این تقریرات، اخلاق و کنش اخلاقی جز با اتکا به آموزه های وحیانی سامان نمی یابد به گونه ای که در این وابستگی ...

فرانک سیبلی کیی از برجسته ترین و تأثیرگذارترین زیباشناسان قرن بیستم در حوزه فلسفه و زیباشناسی تحلیلی است. وی برای نخستین بار مسأله مفاهیم زیباشناختی را مطرح می کند و با مقالات درخشان و تاثیرگذار خود جایگاه این بحث را به عنوان یکی از موضوعات اصلی که زیباشناسی باید به آن بپردازد تثبیت می کند. این مقاله به معرفی و تحلیل مفاهیم زیباشناختی از دیدگاه فرانک سیبلی می پردازد. در این راستا نگارنده ابتدا ...

مفهوم صبر از برترین و جامع ترین فضائل اخلاقی و معنوی است که اهمیت و جایگاه ویژه ای در آموزه های اسلامی دارد. این فضیلت انواع و مراتب مختلفی را شامل می شود. در پژوهش حاضر با توجه به بافت و سیاق آیات، روابط معنایی صبر با سایر مفاهیم همجوار در دو حوزه اصلی مفاهیم موافق و مفاهیم مخالف، مورد تحلیل و بررسی قرار گرفته است. ایمان، تقوا، یقین، شکر، توکل، مغفرت از جمله مفاهیم موافق صبر است .صبر با مف...

اندیشه یوهان گوتفرید فون هردر دامنه وسیعی دارد و برای سیر در اندیشه های وی باید به مباحثی مانند انسانیت، تاریخ و فلسفه تاریخ، انسان شناسی، فرهنگ و فلسفه فرهنگ آن گونه که او طرح کرده است پرداخت. با توجه به شرایط عالم معاصر و اهمیت یافتن پرسش هایی چون سرشت فرهنگ، نسبت میان فرهنگ ها و آینده فرهنگ، بازخوانی آثار هردر به خصوص اندیشه های وی درباره فرهنگ لازم به نظر می رسد. حداقل فایده بازخوانی اندیشه...

در این مقاله، نخست میان کلیات هرمنوتیک و تفسیر، مقایسه ای صورت داده و تمایز‏ها و تشابه های تعریف، قلمرو، هدف و روش این دو دانش را نشان داده‏ایم؛ در بخش دوم، نسبت بین مهم ترین دستاورد‏های هرمنوتیک با تفسیر اسلامی را بررسی کرده و میزان شباهت ها، تفاوت ها و چالش های هرمنوتیک با تفسیر را سنجیده و نشان داده‏ایم که آموزه هایی مثل باز‏آفرینی ذهنیت مؤلف، دور هرمنوتیکی، قصد و نیت مؤلف، پیش فرض های مفسر ...

در این مقاله ابتدا نظریه سکولاریزاسیون پیتر برگر تشریح می شود که مدعی است مدرنیزاسیون جوامع معاصر لزوما به افول دین می کشد و سپس نظریه سکولار زادایی وی به میان می آید که تجدید نظری کامل در آرای اولیه وی بوده و برآن است که جهان معاصر عمدتا به اندازه گذشته جهانی مذهبی است،هر چند به دلیل تکثر زدایی اعتقادات راسخ تا حدی سست گشته است.آموزش  علم (تحصیلات عالی؟) نیز به منزله دیدگاهی سکولار درباره جهان...

تکثر قومی از خصوصیاتِ بارز هویتِ ایرانی است. پیش از انقلاب اسلامی، حل مسئله تکثر قومی در جهت دست یابی به هویتِ ملیِ یکپارچه با تکیه بر سیاست های هویتیِ منبعث از فرآیند تجددمآبیِ آمرانه ی رضاخانی صورت می پذیرفت. پس از انقلاب اسلامی در چرخشی فرهنگی، سیاست های هویتی بیشتر بر ارزش های بومی تکیه نمود. بر این اساس، سیاست های فرهنگیِ مختلفی در جهتِ برساختِ هویت یکپارچه ملی اتخاذ و اجرا شده است. با توجه به اهمی...