جایگزینی یک واجِ زبان وام‌دهنده با شبیه‌ترین آوای موجود در زبان وام گیرنده «جایگزینی صدا» یا  «جایگزینی واج» نامیده می‌شود. واژه‌های بسیاری از زبان عربی وارد زبان فارسی و گویش‌های گوناگون آن شده‌اند که دارای دو نویسة «ق» و «غ» هستند. این دو نویسه که در زبان عربی به ترتیب به صورت‌ همخوان‌های ملازی انسدادی بی‌واک /q/ و سایشی واک‌دار /R/ تلفظ می‌شوند، در زبان فارسی معیار تلفظی یکسان دارند و هر دو ب...

آواشناسی آکوستیک به شاخه ای از آواشناسی اطلاق می گردد که به ویژگی های فیزیکی موج های صوتی از دهان تا گوش می پردازد. زبان فارسی معیار دارای 23 همخوان و 6 واکه است. 8 مورد از همخوان های زبان فارسی سایشی می باشند. این همخوان ها عبارت اند از سایشی های واک دار /z/،/v/،/?/ و سایشی های بیواک /h/،/x/،/?/،/?/،/?/ که مشخصه مشترک آن ها سایشی بودن است. در پژوهش حاضر به بررسی آکوستیکی واک داری سه سایشی واک ...

زبان­ شناسان زایشی واج ­شناسی را بخش مهمی از دستور هر زبان می­دانند. واج­ شناسی زایشی که می­ توان آغاز آن را اثر چامسکی و هله (1968) دانست، در گذر زمان در قالب انگاره ­های نظری خاصی مطرح شده است. پژوهش حاضر، که پژوهشی میدانی است، به بررسی و توصیف فهرست واجی (شامل همخوان­ ها و واکه­ ها) گویش بلوچیِ سرحدّیِ گرنچین در چارچوب نظریه واج­ شناسی زایشی می­ پردازد و هویت واجی هر واج را با استفاده از انگاره...

پژوهش حاضر به بررسی فرآیند همگونی همخوان ها در زبان فارسی می پردازد و برای نخستین بار آن را در چارچوب نظریۀ هندسۀ مشخصه ها توضیح می دهد. این پژوهش همگونی همخوان ها را در زبان فارسی از دیدگاه گره ها، فضاها و انواع همگونی ها که در فرآیند همگونی دخیل هستند، تحلیل کرده است. نتایج نشان می دهد که همگونی همخوان با همخوان در زبان فارسی به گره های واجگاه همخوان، واکه و مشخصه های پایانی حساس است. همچنین ...

مقالۀ حاضر به معرفی، بررسی و نقد کتاب نظام آوایی زبان فارسی، تألیف محمود بی جن خان می پردازد. کتاب اثری ارزشمند در حوزۀ آواشناسی و واج شناسی زبان فارسی است و امتیازات و نوآوری های فراوان و ساختار منسجمی دارد. مؤلف در فصل اول، مسئلۀ بازشناسی شنیداری گفتارِ پیوستۀ فارسی را ـ که موضوع اصلی تحقیق است ـ برگزیده و در فصل های بعد تلاش کرده است بر اساس روش شناسی آزمایشگاهی به سؤال اصلی تحقیق پاسخ دهد. ک...

مقالۀ حاضر به توصیف و تحلیل برخی از مهم­ترین فرایندهای واجی گویش دارابی در شهرستان داراب در چارچوب واج شناسی خودواحد می­پردازد. در جمع­آوری داده­ها و اطلاعات این گویش، از چند تن از گویشوران بومی و متون مکتوب استفاده شده­است. روش پژوهش توصیفی _ تحلیلی و از نوع همزمانی است  .همگونی و ناهمگونی، حذف، تضعیف، قلب و ابدال از فرایندهایی­اند که در این مقاله تحلیل و بررسی شده­اند. در این گویش، در محیط بع...

کودک درسال‌های اولیة رشدگفتار،برای ساده کردن تلفظ واژگان بزرگسال, ازفرایندهای واجی بهره می‌گیرد.پژوهش حاضر،فرایندهای واجی رابه هنگام بیان واژه‌های تک‌هجایی ودو‌هجایی کودکان2تا4ساله فارسی‌زبان بررسی می‌کند،نتایج حاصله نشان می‌دهنـدکه بــراساس نظریة واج‌شناسی زایشی،نمی‌توان توجیه دقیق ودرستی برای وقوع این فرایندها درتلفظ کودک ارائه‌ داد.درصورتی که واج‌شناسی تولیدی،تلفیقی از واج‌شناسی وآواشناسی اس...

پژوهش حاضر ارائه ی توصیفی است از نظام آوایی گویش بیدهندی که این گویش خاص مردمان روستای بیدهند واقع در استان اصفهان و حوزه شهرستان نطنز می باشد. در این پژوهش که شامل پنج فصل میشود،نگارنده سعی دارد نظام آوایی گویش بیدهندی و قواعد واجی آن در چارچوب انگاره ی زایشی را ارائه دهد. دراین راستا آواهای این گویش در قالب مختصه های زایشی همراه با آوانوشته ی تفصیلی توصیف شده اند. داده ها به روش میدانی و حاصل...