پژوهش حاضر به منظور بررسی روند تنظیم و توصیف اسناد در آرشیو ملی ایران انجام شد. این پژوهش با رویکرد ترکیبی و در دو بخش کمی و کیفی انجام شد. روش گردآوری داده ها در بخش کمی، پرسشنامه محقق-ساخته و در بخش کیفی مصاحبه عمیق؛ و روش سازماندهی داده ها در بخش کیفی ، نمایه سازی مقوله ای با ارجاع متقابل است. جامعه پژوهش شامل 7 نفر از صاحب نظران حوزه آرشیو، بویژه حوزه تنظیم و توصیف آرشیوی بودند که از نزدیک ...

افراد در جامعه با یکدیگر متفاوتند. هر کدام هدف خاصی را دنبال می­کنند و براساس هدف، روش و مسیر متفاوتی را در زندگی انتخاب می­کنند. برخی افراد، بسیار معتقد و مستحکم هستند و در عین حال که در زندگی شخصی موفق­اند و استعدادهای وجودی خود را شکوفا کرده­اند، در جامعه نیز افرادی خلّاق و حامی دیگران هستند. آنها انسان­های کامل و خود ساخته ای هستند که در روان­شناسی انسان­گرایی (نیروی سوم)، به آنها انسان های ...

از جمله رویکردهای برخی زبان شناسان متن و قرآن پژوهان در دهه های اخیر، تلاش برای دستیابی به یک چارچوب زبان شناختی مدون و مناسب برای تبیین ساختار قرآن کریم است. گستردگی و تداخل موضوعات در متن قرآن، ساختار روایی متفاوت ، فراوانی خردمتن ها و پاره متن ها از یک سو، و روابط بسیار پیچیده درون متنی و بینامتنی از دیگر سو، جزو چالش های این رویکرد تازه است. جستار حاضر، با هدف رسیدن به پاسخی درخور این بحث، ...

امیرمؤمنان علی‌بن‌ابیطالب(ع) از صدر اسلام تاکنون به دروازه شهر علم نبوی مشهور است، نگاه و بیان ایشان نسبت به قرآن‌کریم همواره مرجع مفسّران و محققان بوده است . در این زمینه، یکی از رابطه‌های عمیق نهج‌البلاغه با قرآن، تعلیل آیات قرآن در کلام علوی است. حضرت در قسمت‌هایی از نهج‌البلاغه به تعلیل آیات پرداخته و علل و چرایی کلام الهی را در قرآن‌مجید بیان می‌دارد. در واقع، می‌توان در نهج‌البلاغه پاسخ عق...

این مطالعه، یک مطالعۀ معناشناسانه است؛ یعنی در آن بنا ست با مطالعۀ علمی روابط میان معانی بر محور کاربردهای قرآنی مختلف یک لفظ، به استخراج معنای نهفته در متن بپردازیم. رویکرد ما در این روش، رویکرد معناشناسی ساخت‌گرا ست؛ یعنی می‌خواهیم بر پایۀ تحلیل روابط معنایی در کاربردهای متنی، معنای واژه‌ای را توصیف کنیم. واژۀ مورد نظر، «بصیر» است که در قرآن کریم به صورت نکره و معرفه در 51 آیه کاربسته شده است...

ظن از واژه‌های نسبتاً پرکاربرد در قرآن کریم است که به جهت استفادة آن در موضوعات اعتقادی و اخلاقی، از اهمیت بالایی در مباحث معرفت‌شناختی و اخلاقیِ قرآن برخوردار است. در برخی از آیات قرآن، "خاشعین" چنین توصیف شده‌اند که آنها در مورد ملاقات پروردگارشان ظن دارند. در حالی که، در موارد دیگری از قرآن آمده است که کافران در اعتقاداتشان بر امور ظنی اتکا دارند و نیز گفته شده که ظن، انسان را از حقیقت بی‌نیا...

انسان در طول حیات دنیوی خویش از سویی به نیکی و زیبایی و از سوی دیگر به زشتی‌ها می‌گراید. از این رو، خداوند در قرآن خطرات و خطورات پلید نفسانی را به انسان یادآور شده‌است و نفس امّاره را به مثابه خاستگاه زشتی‌گرایی روان، فریبنده توصیف و شناخت مهالک نفسانی را مقدمه وصول به حیات طیبه قرآنی معرفی کرده است. یکی از وظایف دانش روان‌شناسی کشف و تبیین خاستگاه زشتی‌گرایی نفس و عوامل مؤثر بر انحراف حیات بشر...

از رویکردهای مهم و دیرینه ی قرآن پژوهان، تأمل در زبان و چگونگی فهم و تفسیر این متن عظیم است که دارای وجوه گوناگون دینی، معرفتی و هنری می باشد. از جمله ی این رویکردها، رویکرد ادبی و زبان شناسی به قرآن است که افرادی چون سید قطب، مستنصر میر، نیل رابینسون، ایزوتسو، آنگلیکا نویورت طرح و آثاری در این زمینه تألیف کرده اند. با پیشرفت تحلیل مباحث گوناگون زبان شناسی و نشانه شناسی در متون مختلف، دریافته م...

خداوند متعال در آیات متعددی از قرآن کریم به انواع مختلفی از پدیده های طبیعی اشاره کرده و به طور صریح یا غیرصریح برخی از ویژگی های آنها را توصیف می نماید. این امر لزوم اهتمام ویژه به روش تفسیر علمی و تبیین و تنقیح مبانی آن را نشان می دهد. یافته های این پژوهش حاکی از آن است که برای ارائه هرگونه استنباط علمی صحیح از آیات قرآن می بایست مبانی کلامی خاصی را مد نظر قرار داد. البته این مبانی کلامی تنها...

مقوله «توصیف» به عنوان یکی از قدیمی‏ترین مقولات ادبی شناخته می‏شود که قدمت آن به دوران یونان باستان باز می‏گردد و در ادبیات معاصر نیز دارای نقشی پررنگ می‏باشد. علیرغم این گستردگی و قدمت، کمتر مطالعات علمی و تحلیلی در رابطه با پدیده توصیف و متن توصیفی صورت گرفته است. کتاب متن توصیفی تالیف مشترک آقایان ژان-میشل آدام ‏و آندره پتی ژان را می‏توان اولین کتاب تحلیلی در زبان فرانسه از این گونه نام برد....