برخی از متفکران بزرگ تاریخ، به علّت عمیق بودن و داشتن وجوه و ابعاد مختلفِ شخصیتی، قابل بررسی و تحقیق از جنبه های گوناگون هستند. «حکیم بوعلی سینا» یکی از این نمونه ها است که شخصیت و آثار او، در طول تاریخ، از زوایای گوناگون مورد پژوهش و کندوکاو قرار گرفته است؛ اما یک بُعد ویژه در احوال و آثار ابن سینا وجود دارد که کم تر به آن توجه شده است و آن، نگاه بوعلی به عرفان است. ابن سینا توجه ویژه ای به عرفان...

مبانی نظری کیش مانوی اصولاً عرفانی است. زهد، ریاضت، گیاه‌خواری، تزکیه و تهذیب نفس، نیکی، راستی، پاکی، جوان‌مردی، باور به جدایی مطلق نور و ظلمت و خیر و شر، و اهمیت کسب معرفت در این دین برای دست‌یابی به رستگاری از مباحث مهم مانویت است. مانویان معرفت به ذات خداوند را شرط اصلی رستگاری می‌دانستند. از این‌رو، باورهای این دین در حوزة معرفت‌شناسی در خور توجه است. از سوی دیگر، مولوی نظمی را در شیوه تفکر ...

چکیده در علوم سنتی اساس آفرینش وماده المواد تشکیل دهنده عالم را چهار عنصر آتش ، هوا، آب و خاک می دانستند. هر کدام از این چهار عنصر دارای مزاج می باشند: آتش: گرم و خشک؛ هوا: گرم و تر؛ آب: سرد و تر؛ خاک: سرد و خشک.از تاثیر و تاثر این چهار عنصر مرکبات عالم با مزاجهای نه گانه بوجود می?آید.انسانها نیز دارای مزاجند. وجود عناصر اربعه با کمیت و کیفیت متفاوت در وجود انسان ها باعث ایجاد تفاوتهای جسمی و...

فانی¬کشمیری( متوفای 1081 ق) صاحب کتاب « اخلاق عالم آرا»یا « اخلاق محسنی » یکی از علمای قرن یازدهم هجری می¬باشد وی این کتاب را با رویکرد فلسفی – تلفیقی و به دستور اورنگ¬زیب نوشته است و در آن به سه بخش مهم حکمت عملی ( تهذیب اخلاق، تدبیر منزل ، سیاست مدن ) پرداخته است . در این پایان¬نامه که باهدف آشنا ساختن خوانندگان گرامی با آراء اخلاقی فانی کشمیری درباب تهذیب اخلاق نوشته شده است و شیوه¬ی تحقیق...

تحقیق حاضر به بررسی راه های ارتباط انسان با خدا از منظر اخلاق اسلامی و عرفان اسلامی می پردازد. روش تحقیق عقلی و جمع آوری مطالب از طریق روش اسنادی و کتابخانه ای است. در فصل اول با بررسی کلیات عرفان و اخلاق اسلامی ذکر می شود که در اخلاق از باید و نباید و در عرفان از بود و نبود بحث می شود. در فصل دوم در مورد نسبت انسان با خدا در اخلاق اسلامی از طریق رابطه یا نسبت ناقص با کامل، مملوک با مالک و متنع...

با توجه به اهمیت وجود یک مبنای فلسفی مستحکم در جهت ارائه مبانی، اصول، روش ها و اهداف تربیتی، این پژوهش، با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی، به بررسی نظام تربیتی ملاصدرا پرداخته است. در این راستا پس از بررسی 4 نظریه اساسی حکمت متعالیه، (اصالت وجود و تشکیک وجود، حرکت جوهری، عاقل و معقول و نفس و قوای آن) که هر یک به نوبه خود مسائل و مشکلات فلسفی بسیاری را پاسخ گو بوده اند، نتایج زیر به دست آمد. 1. د...

عهد به معنای ملتزم شدن به چیزی از مسایل مهم دینی است و آیات و روایات زیادی به آن اختصاص یافته است. وفای به عهد از صفات فاضله و از ضروریات زندگی اجتماعی است. لذا اسلام عمل به آن را چه به نفع باشد و چه به زیان، واجب می شمارد. عهد خدا با انسان برای اطاعت او و عدم تبعیت از شیطان، و عهد انسان با خدا در حفظ پیمان های دینی و همچنین عهد انسان با خودش برای تهذیب نفس و عهد با یکدیگر در قالب دین و کشور و ...

در این نوشتار به بحث درباره آثار فردی و اجتماعی جهاد اصغر و جهاد اکبر (جهاد با نفس) از منظر قرآن و حدیث پرداخته شده است. نویسنده در سه فصل ابعاد مختلف جهاد و در راه خدا و جهاد با نفس و تهذیب آن را بررسی نموده است. او در فصل اول کلیاتی در باره مفهوم لغوی و اصطلاحی جهاد فی سبیل الله (جهاد شرعی) و جهاد با نفس ارائه کرده و با بیان روایاتی در زمینه جهاد یا قتال در راه خدا، فضیلت جهاد در راه خدا و آث...

آنچه در این پایان نامه مهم است، سخن مولانا و محتوای کار او در برخورد با مسائل اخلاقی است و ذکر این نکته که وی چگونه به بیان مسائل اخلاقی پرداخته است. در این پایان نامه ضمن آوردن مبانی اخلاق، یک روش عملی سیر و سلوک مورد نظر قرار گرفته تا راهی باشد، برای کمال. این روش شناخت حق است و سپس تهذیب نفس وبا عشق قدم در راه کسب فضایل نهادن است. دراین پایان نامه نخست بحث حسن و قبح عقلی و شرعی مطرح می شود،ب...