برخی آیات قرآن کریم، معانی بنیادینی دارند که به آن‌ها غررالآیات می‌گویند. یکی از این آیات، که آموزه‌های اجتماعی قرآن بر آن مترتب است، آیۀ 213 سورۀ بقره است. دیدگاه مفسران دربارۀ معنای «امت واحد» در آیه، متعدد و گاه متقابل است. هدف مقاله، عرضۀ مفهوم درست امت واحد است؛ ازاین‌رو، دیدگاه مفسران شیعه و اهلِ‌سنت را گردآوری، تحلیل و ارزیابی کرده و به این نتیجه رسیده است که دیدگاه‌های مبتنی بر تفسیر امت...

آیات متعددی از قرآن کریم در ارتباط با مسأله امامت و ولایت بوده و بیانگر ارج و مقام و فضائل امیرمومنان علی(علیه السلام) و ائمه معصومین(علیهم السلام) می باشد. مفسران و متکلمان شیعه به این آیات بر اثبات خلافت و جانشینی بلافصل امیرالمومنین علی(علیه السلام) و نیز بیان جایگاه امامت و ویژگی های امام استناد جسته اند. در مقابل برخی از مفسران اهل سنت به طرح شبهاتی در زمینه استدلال شیعه به این آیات پرداخت...

هدف پژوهش حاضر عبارت است از بررسی و تحلیل تطبیقی دو تفسیر المنار و المیزان درباره جریان سنت استیصال در امت محمدی (ص). ازاین‌رو، این پژوهش در پی پاسخ به این سوال است که آیا ممکن است سنت استیصال در امت محمدی(ص) جریان یابد؟ لذا، پس از روشن شدن مبانی نظری بحث، به تبیین ارتباط سنت استیصال با دیگر سنن الهی از جمله سنن امهال، ارسال رسل و توبه پرداخته می‌شود. به دنبال آن، با دسته بندی آیات سنت استیصال ...

پایان نامه حاضر با عنوان نقد و بررسی مبانی و روش تفسیری مناهج البیان در سه فصل سامان یافته است. فصل اول به زندگی، افکار و آثار مفسر اختصاص یافته است. فصل دوم با عنوان روش شناسی تفسیر مناهج البیان، شامل توضیح مبانی تفسیر و منابع تفسیر می باشد. در این بخش، نقش، جایگاه و کارکرد هریک از منابع در روش تفسیر اجتهادی بیان شده است. در بحث رویکرد تفسیری، رویکرد کلامی - فقهی مفسر معرفی شده است. از دیگر مب...

آموزه «فداء» از جمله اعتقادات رسمی مسیحیان است که با گناه نخستین ارتباط تام دارد. نظریّه آنسلم مشهورترین تبیین از این نظریّه است. براساس این نظریّه، تمام انسان‌ها بر اثر گناهِ آدم، فاسد و گنهکار شدند. ازسویی، عدالت خدا اقتضا می‌کند مجازاتی در پی این گناه باشد و ازسوی ‌دیگر، لازمه رحمت خدا نجات انسان است؛ ازاین‌رو، عیسی‌مسیح به ‌عنوان خدای انسان‌گونه، به منظور کفّاره گناه آدم و نجات انسان به صلیب کشی...

چکیده یکی از ابعاد اعجاز قرآن ‌کریم «اعجاز تشریعی» است؛ بدین معنا که احکام شرعی قرآن در ابعاد فردی و اجتماعی ویژگی‌هایی دارد که هیچ بشری قادر به عرضۀ هماوَردی برای آن نیست. هماهنگی قرآن با عقل و فطرت، توجه به تمام جنبه‌های زندگی فردی و اجتماعی انسان‌ها، مبرا بودن قرآن از هر گونه تناقض، ارائۀ آن توسط فردی درس‌نخوانده، توافق قوانین قرآن با علم و ... زمینه‌ساز اعجاز تشریعی شده است. مفسران همواره ب...

تفویض یکی از دیدگاه‌های تنزیهی در معناشناسی صفات الاهی است. بیشتر اهل حدیث و عالمانِ حنبلی‌مذهب پیرو این رویکرد هستند. این گروه در رویارویی با مشبّهه، قاعده‌ی بلاکیف را مطرح کردند. این قاعده پس از چندی نزد اشاعره، برای رهایی از مشکل تشبیه، به‌صورت جدّی استفاده شد. در ادامه، وهابیان با ارائه‌ی قرائتی جدید از بلاکیف، ضمن اثبات وجود کیفیت برای صفات، علم به آن کیفیت را تفویض کردند. قرائت آن‌ها از بلاک...

در تفسیر برخی آیات، معنای آیه از ساخت زبانی و بافتی آن استخراج نمی‌شود، بلکه از معارف برون از متن دینی طلب می‌شود؛ لذا روایات و اخبار سبب نزول، از منابع خارجی مهم و جهت‌دهندهٔ کار مفسر در تعیین مراد خداوند است. در تفاسیر امروزی، از جمله المنار و الفرقان، نقش روایات سبب نزول کمتر شده است. این پژوهش با روش توصیفی‌‌تحلیلی، جایگاه و کارکرد روایات سبب نزول را در این دو تفسیر، به شکل...

این پژوهش با عنوان بررسی تطبیقی جایگاه پیامبر? در تفسیر تبیان و مفاتیح الغیب در صدد است. جایگاه پیامبر? را شناسای نماید. از آنجا که دیدگاه مفسران شیعه اثنی اشعری با مفسران اهل سنت پیرامون بسیاری از مسایل اعتقادی از جمله؛وحی،علم وعصمت پیامبر? تفاوت های دارد. به همین خاطر به بررسی تطبیقی جایگاه پیامبر? دررابطه با این مسائل اعتقادی در تفسیر تبیان که یکی از مهمترین تفاسیر شیعه و تفسیر مفاتیح الغیب ...