عده‌ای بر این باورند؛ پس از انقلاب اسلامی، حفظ شان و عزت طلبی در سیاست خارجی بر منافع ملی رجحان داشته و از این رهگذر منافع ملی بعضاً مغفول واقع شده است. اما باید بیان کرد این میزان از توجه به شان و عزّت جویی در ارتباط با بیگانگان می‌تواند بر گرفته از فرهنگ استراتژیک منزلت طلب ایرانیان باشد. بنابراین، سؤال اصلی پژوهش پیش رو بر این اساس شکل گرفته است که آیا مفاهیم دیگری بجز کسب «قدرت» و «امنیّت» همچ...

طی سال­ های اخیر مطالعات بسیاری به­ منظور تجزیه و تحلیل ادوار مختلف سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران براساس تئوری­ های شناخته شده در حوزه­ ی روابط بین­ الملل صورت پذیرفته است که هر یک در بردارنده نقاط قوت و ضعف خاص خود هستند. در این میان سیاست خارجی «تعامل­ گرای ضد نظام هژمونیک»، در سال 1388 به­ عنوان گفتمان ، راهبرد و نقشه راه در سیاست خارجی ایران، توسط رهبر انقلاب مورد تأکید قرار گرفت. با توجه...

متون دانشگاهی و پژوهشی مرتبط با سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، یکی از منابع اصلی مطالعه سیاست خارجی ایران به حساب می‏آیند. مقاله حاضر به بررسی این متون از منظر اصول و مبانی سیاست خارجی جمهوری اسلامی می‏پردازد. برای این منظور، پرسش اصلی این است که مسأله محوری مورد مطالعه متون موجود در مورد اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی چیست؟ فرضیه مقاله، نشان می‏دهد دغدغه اصلی متون مرتبط با سیاست خارجی، عمدتاً...

در شرایطی که تغییر و نوسان در برزخ آرمان‌گرایی و عمل‌گرایی، دستیابی به الگوهای شناختی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را دشوار ساخته است، ناگزیر از شناخت عوامل مؤثر و روابط بین آ‌ن‌ها برای تحلیل سیاست خارجی هستیم. به این منظور، پژوهش حاضر با روش تحلیل ساختاری و تکنیک تحلیل تأثیر متقابل به دنبال پاسخ به این پرسش است که الگوی روابط عوامل کلیدی تأثیرگذار بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران چیست...

سیاست خارجی هر کشور یکی از مهم ترین موضوعات و عرصه هایی است که موردتوجه نظریه­پردازان و محققان علوم سیاسی و روابط بین الملل قرارگرفته است. اتخاذ سیاست خارجی از سوی هر کشور از علل و عوامل گوناگون و متنوعی نشأت می­گیرد. در خصوص بررسی و تحلیل سیاست خارجی کشور­ها نظریه­پردازان و محققان از نظریه ها و الگوهای گوناگونی استفاده می­کنند که یکی از این نظریه­ها الگویِ سیستمیک است. این پژوهش درصدد به کارگیر...

تحولات نظام بین الملل در دوران اخیر، گسترش جایگاه حقوق بشر و تغییر ماهیت این حقوق را از مسئله ای فکری و ذهنی به رویکردی حیاتی و استراتژیک که با حیات سیاسی کشورها پیوند داشته را نشان می دهد. امروزه شاهد تعمیق جایگاه حقوق بشر در سیاست خارجی کشورها در معنای عمودی و به تبع آن، تحول حاکمیت مطلق دولت ها و تبلور آن در معنای مسئولیت دولت هستیم. مضامین و آموزه های لیبرالیستی که ریشه در سنت ها و ارزش های...

محققانی که درارتباط با تحلیل سیاست خارجی فعالیت دارند، وظیفه خود را بهبود تصمیم‌گیری در سیاست خارجی بیان کرده اند. نگارندگان با هدف کمک به بهبود تصمیم‌گیری درسیاست خارجی اقدام به آسیب‌شناسی استراتژی‌ سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در جمهوری تاجیکستان نموده‌اند. تحلیل سوات وپستل موضوع نشان می‌دهد سیاست خارجی حمهوری اسلامی ایران از نفاظ ضعف و قوت داخلی و فرصت‌ها وچالش‌های محیطی تاثیرپذیرفته است ...

گسترش روابط ایران با کشورهای بلوک غرب، به ویژه آمریکا، بین سال های 1332-1342 یکی از ویژگی های روابط خارجی ایران در دوره پهلوی دوم است. در این مقاله تلاش بر آن است که تأثیر فرهنگ سیاسی بر روابط خارجی ایران طی این سال ها بررسی شود. فرضیه ای که در پاسخ به سؤال اصلی مورد بررسی و آزمون قرار می گیرد، عبارت است از: فرهنگ سیاسی برآمده از گفتمان پهلویسم متشکل از عناصر شاه محوری، اقتدارگرایی، عدم امنیت و...

این پژوهش با بررسی و تبیین شکل گیری گفتمان اسلام گرایی در ترکیة معاصر، به نقش و تأثیر آن بر سیاست خارجی دولتمردان جدید (با تأکید بر حزب عدالت و توسعه) در این کشور می پردازد. طبق یافته های پژوهش که بر‏اساس روش تحلیل گفتمان لاکلاو- موفه به‏دست‏آمده‏ است، اسلام گرایان نوین ترکیه (در قالب حزب عدالت و توسعه) بازیگرانی اند که به‏طور عملی توانسته اند یکی از دال های مرکزی گفتمان کمالیستی مبنی بر پیروی ...

در این نوشتار، شاخص های سیاست خارجی جمهوری اسلامی در چارچوب مؤلفه های هویتی نظام، به بحث گذاشته شده است. در این راستا با توجه به ماهیت و محتوای اصول سیاست خارجی ایران، ابتدا به رهیافت بر ساخته گرایی (Constructivism) پرداخته میشود. سپس با بررسی عناصر هویتی نظام جمهوری اسلامی در قالب این رهیافت، شاخص های سیاست خارجی آن تجزیه و تحلیل میشود. سؤال اصلی این است که عمده ترین شاخص سیاست خارجی ایران ک...