یکی از سنت‏های عصر جاهلی که مورد تأیید و استفاده‏ی اسلام قرار گرفت بیعت است. شباهت‏ها و تفاوت‏هایی میان بیعت در عصر جاهلی و صدر اسلام وجود دارد. شباهت، بیش‏تر در شکل اجرا و برخی شرایط و خصوصیات و متولیان امر بیعت است؛ اما تفاوت مهم بیعت در عصر جاهلی با صدر اسلام، تفاوت کارکردی آن است که ریشه در نظام سیاسی و نوع حاکمیت موجود در آن دو عصر دارد. در این نوشتار سعی کرده‏ایم ضمن بیان معنای بیعت و اشا...

مسئله ی فساد از دیدگاه خواجه نظام الملک توسی، وزیر مقتدر ملک شاه سلجوقی موضوع مورد بررسی این مقاله است. خواجه نظام الملک در کتاب سیاست نامه ، دیدگاه های خود را در خصوص ساختار حکومتی مطلوب بیان و مشکلات موجود در ساختار سیاسی و اداری سلجوقیان را بازگو می کند. بر اساس دیدگاه خواجه نظام الملک در کتاب سیاستنامه، موضوع فساد در چهار سرفصل فساد سیاسی، اداری، دینی و اجتماعی بررسی می شود و در هر سرفصل، ع...

چکیده پرسش از امکان خردورزی سیاسی در حکمت متعالیه، با دو پاسخ متفاوت زمینه را برای ظهور دو رویکرد متضاد و ناهمساز فراهم نموده است. رویکرد نخست با تاکید بر امکان خردورزی، در دو ساحت، یعنی امکان وجود مباحث سیاسی و امکان استخراج فلسفه سیاسی مطرح می شود. رویکرد دوم نیز، با دو بیان، یعنی بیان تاریخی انحطاط و بیان منطقی امتناع قابل طرح است. تفکیک دو معنای امکان در برابر دو معنای امتناع، هریک از...

این پژوهش در راستای بیان علت تفاوت تفاسیر فقها و اندیشمندان مسلمان درباره حقوق سیاسی ـ اجتماعی زنان از متون ثابت دینی است. طبق هرمنوتیک فلسفی گادامر، تفاوت تفاسیر در تفاوت پیش فهم ها، پیش فرض ها و انتظارات مفسران ریشه دارد. برای بررسی این مسئله، نگارنده ضمن بیان مفروضات رویکردهای مختلف فکری، تفاسیر آن ها درباره حقوق سیاسی ـ اجتماعی زنان را بیان کرده است. بدین ترتیب مشخص شده است میزان و نوع حقوق...

در این مقاله چگونگی پیوند بین اعتماد اجتماعی و مشارکت سیاسی بررسی و تحلیل شده است. هدف این بررسی بیان خاستگاه فکری و نظری این دو مفهوم به منزله مفاهیم کلیدی و نرم ادبیات علوم اجتماعی ازحیث نظری و نیز چگونگی سنجش عملی آنها و درنهایت آزمون تجربی ارتباط بین آن دو در حوزه مطالعه است. در آغاز با بیان سرچشمه فکری این دو مفهوم جایگاه آنها در اندیشه برخی نظریه پردازان علوم اجتماعی و سیاسی مشخص شده است....

عُمیر بن عُوَیمَر بن عمران بن الجُلَیس مشهور به بسر بن ابی ارطاه (متولد سال نهم هجری) یکی از فرماندهان خون‏آشام و بی‏رحم معاویه و از سرسپردگان امویان به شمار می‏رود که فعالیت‏های سیاسی قابل توجهی داشته است. وی نقشی چشم‏گیر در عرصه‏ی سیاسی دوران خلافت معاویه ایفا کرد. در این مقاله با ارائه‏ی تصویری کلی از جوانب مختلف زندگی بسر بن ابی ارطاه در عرصه‏ی منازعات سیاسی میان معاویه و امام علی‏علیه السلام از ...

ضرورت آشنایی دانشجویان علوم سیاسی با تغییر و تحولات سیاسی و اجتماعی سالهای اخیر در کشورهای غربی و دستیابی علاقمندان به اطلاعات و آمار و ارقامی درباره بخشی از زندگی سیاسی غربیان ‘ نگارنده را بر آن داشت که با تکیه بر داده های اخیر که محصول تلاش محققین علوم سیاسی در این کشورهاست . به این نیاز پاسخ گوید: هر چندکه بی تردید این پاسخگویی نه تنها جامع نبوده بلکه خالی از نقص هم نیست. نوشتار حاضر مروری ...

:موضوع این پژوهش مطالعه فرهنگ سیاسی نخبگان سیاسی اصلاح طلب و اصول گرا می باشد. در این پژوهش از تئوری گابریل آلموند و سیدنی وربا الهام گرفته شده است. فرضیه های این پژوهش بر اساس منطق فازی فرموله و بر درجه  عضویت اصلاح طلبان و اصول گرایان در مجموعه فرهنگ سیاسی تاکید شده است. فرضیه پژوهش حاضر آن است که در زیر مجموعه های اعتماد سیاسی، احساس قدرت سیاسی و احساس امنیت سیاسی، اصول گرایان بیشتر عضو و اص...

قدرت مفهومی است که در بیشتر علوم طبیعی، کلامی، فلسفی و انسانی مورد توجه قرار گرفته است، ولی در علوم اجتماعی و سیاسی طبعاً اهمیّت ویژه و جایگاه محوری دارد. علما و اندیشمندان هر گروه از زاویه خاصّی به توضیح مفهوم قدرت پرداخته اند، بعضی با دید طبقاتی به قدرت نگریسته اند، برخی دیگر با توجه به آثار قدرت، آن را توضیح داده اند و گروهی قدرت را با قابلیت تطبیق داده اند که هیچ کدام از آنها خالی از ایراد نیس...