حمله ایالات متحده به عراق و سقوط نظام بعثی موجب ورود عراق به مرحله ای جدید، بی ثبات و به ویژه وضعیت خلأ قدرت در مرکز شد. همین امر سبب شد که دیگر کشورهای منطقه به فراخور اهداف منطقه ای و امنیت ملی خود سعی کنند از یک سو به بسط نفوذ در این کشور دست بزنند و از سوی دیگر مانع افزایش نفوذ رقبای خود در عراق شوند. در همین راستا این مقاله از میان بازیگران منطقه ای مؤثر در سپهر سیاسی عراق، سیاست خارجی سه ...

شروع اعتراضات سوریه از مارس 2011 پس از دومینوی انقلاب­های عربی، اگر چه با خواسته­های مردمی همراه بود، اما با فاصله­ای اندک، صحنه سیاسی سوریه را دچار اغتشاشات و ناآرامی­هایی کرد که متأثر از حمایت­ها و دخالت­های خارجی بود. با شکل­گیری بحران سیاسی در سوریه، بازیگران منطقه­ای و فرامنطقه­ای مطابق مقدورات و محذورات خود، همچنین با تبعیت از آموزه های رئالیستی حاکم بر سیاست خارجی خود که مبتنی بر آموزه ه...

تهاجم نظامی ایالات‌متحده امریکا به عراق (۲۰۰۳ م) و تغییر موازنه قدرت در منطقه منجر به تنش در مناسبات ایران و عربستان سعودی شده است. رقابت دو کشور برای کسب برتری منطقه‌ای اگرچه آن‌ها را وارد چرخه درگیری نظامی مستقیم نکرده است، اما به‌عنوان نماینده ایدئولوژی سیاسی متضاد در منطقه از آن به‌صورت ابزاری برای تعقیب منافع خود و متحدان منطقه‌ای بهره‌برداری کرده‌اند. دو کشور در چهارچوب مجموعه‌ای از جنگ‌ه...

به دلیل رویکرد هسته ای عراق و تهدید رژیم صهیونیستی، این رژیم در سال 1361ش تأسیسات اتمی عراق را نابود کرد. در دهۀ 1370 رژیم صهیونیستی و طرف دارانش از امریکا خواستند کار عراق را یکسره و تهدید حملۀ عراق به سرزمین های اشغالی را برطرف کند. در سال 1383ش با اشغال عراق، رژیم صهیونیستی کوشید از نزدیک فعالیت های هسته ای ایران را تحت نظر بگیرد و به سوریه و ترکیه نزدیک تر شود تا با استفاده از اهرم کردها ای...

چکیده از سال 2010 تا کنون سازمان موسوم به دولت اسلامی تبدیل به قویترین گروه تروریستی در خاورمیانه گشته و تهدیدات جدی متوجه امنیت منطقه نموده است. این مقاله به بررسی چگونگی تشکیل و تطور این سازمان از زمان تشکیل آن در سال 2003 و نیز عوامل درون سازمانی موثر بر پیشرفت و گسترش آن در سطح منطقه می پردازد. این مقاله تلاش می کند تا نشان دهد که شکل گیری و تکامل سازمان مدیون تعامل عوامل گوناگونی نظیر رشد ...

داعش، نام گروه مسلحی است که با تفکرات سلفی افراطی و تروریستی، این روزها عراق و سوریه، مصر، لیبی و افغانستان را ناآرام کرده است. پیش از حملات گسترده گروه داعش در ماه ژوئن 2014، آنها تنها در مناطقی از استان های عراق به ویژه استان «الانبار» حضور داشتند و از آنجا عملیات تروریستی در کل عراق را پوشش می دادند. اما عناصر داعش در ماه ژوئن 2014 دراقدامی بی سابقه به موصل مرکز استان «نینوا» یورش برده و ظرف...

رقابت منطقه ای امروزه به یکی از مسایل بسیار مهم منطقه خاورمیانه تبدیل شده است.این رقابت که در گذشته نیز وجود داشته است در سالهای اخیر با وقوع تحولات جدید در منطقه خاورمیانه به بازی اصلی سیاست در خاورمیانه و همچنین بحران های منطقه تبدیل شده است. در این زمینه بازیگرانی چون ایران، ترکیه و عربستان سه ضلع این رقابت را تشکیل داده اند که بی گمان رقابت ایران و ترکیه از اهمیت زیادی برخوردار می باشد. این...

پیامدهای بی­ثباتی­های سیاسی اخیر، موسوم به «انقلاب­های عربی»، از میانه 2011 میلادی در خاورمیانه توانسته معادلات منطقه­ای را تحت تأثیر قرار دهد و بر راهبردهای بازیگران درگیر در معادلات خاورمیانه تأثیر گذاشته است. بحران سوریه نمونه عینی تقابل راهبردهای متفاوت بازیگران رقیب منطقه­ای و فرامنطقه­ای درگیر است. در سطح منطقه ای، رقابت استراتژیک ایران و عربستان در بستر این بحران از اهمیتی حیاتی برخوردار...

در سال های اخیر، طوفان های گردوغبار یکی از مهم‌ترین چالش های آلودگی هوای استان خوزستان بوده است. با توجه به پژوهش های مختلفی که تاکنون انجام پذیرفته است، کشورهای عراق و سوریه به‌عنوان منشأ اصلی گردوغبارهای رسیده به خوزستان گزارش می گردد که بیانگر لزوم مطالعه پایش مکانی گردوغبارهای این منطقه می باشد. در این تحقیق، با استفاده از شاخص عمق اپتیکی اخذشده از تصاویر سنجنده MODIS، روند تغییرات سالانه گ...

با پایان جنگ سرد بازیگران منطقه ای استقلال عمل لازم را برای رقابت مستقیم در مناطق ژئواستراتژیک کسب کردند. در همین راستا سوریه بستر مناسبی برای رقابت قدرت های منطقه ای شد. با شروع اعتراضات داخلی در سوریه (2011) رقابت مذکور آشکار و به اوج خود رسید. اگرچه ریشه های داخلی بحران سوریه انکار ناپذیر است اما نقش بازیگران منطقه ای در تعمیق این بحران قابل توجه است. قدرت های منطقه ای دخیل در بحران سوریه در...