این مقاله به بررسی تطبیقی رمان صد سال تنهایی نوشته گابریل گارسیا مارکز و عزاداران بیل نوشته غلامحسین ساعدی اختصاص دارد. در آثاری که به این سبک نوشته می شوند ترکیب واقعیت و رؤیا به صورتی انجام می­گیرد که گویی این دو جزء جدانشدنی هستند. در این دو اثر، طبق شاخص های رئالیسم جادویی مشکلات اجتماعی، فرهنگی و سیاسی دو کشور ایران و کلمبیا با توجه به اسطوره ها و باورهای بومی، خرافه گرایی و نوعی هراس ناشن...

    حکومت یک ضرورت طبیعی، شرعی و قانونی است. ازاین‌رو در مفروض توماس آکوئیناس توجه به یک دولت دینی تحت حاکمیت قانون الهی، مدلی مقبول است. فرضیّۀ او چنین است که نماد اقتدار سیاسی (حکومت) در اختیار شخص پادشاه و اقتدار دینی در اختیار کلیسا قرار دارد. پادشاه به‌عنوان نماد اقتدار سیاسی وظیفه دارد با تأمین سعادت دنیوی مقدمات لازم را برای رسیدن به سعادت اخروی که همان رسیدن به خداست، فراهم سازد. وی همچن...

زیدیان پس از قیام زید و یحیی، پیوستن به جنبش حسنیان را در راستای باورهای خود دیدند و با نفس زکیه بیعت کردند. با روی کارآمدن عباسیان، بزرگان حسنی، که از پیش خود را لایق حکمرانی می دانستند و در این مدت صاحب پیروانی شده بودند، حکومت آنان را نامشروع خواندند و فعالیت سیاسی خود را ادامه دادند. ثمره حمایت زیدیان از جنبش حسنی، پنج قیام مهم در قرن دوم بود. نوشته حاضر با روش توصیفی-تحلیلی و با هدف دست یا...

در قرن دوم هجری به دنبال فروپاشی حکومت امویان، شرایطی فراهم آمدکه غیرمسلمانان خراسان بزرگ توانستند نارضایتی خود از شرایط موجود را درقالب کنش های سیاسی- دینی نشان دهند. این ناخشنودی ها در قیام های به-آفرید، سنباذ، اسحاق، استاذسیس و مقنّع تبلور یافت. این کنش ها هم نشانگرخواسته های اقتصادی، اجتماعی و هم مبین روحیات و باورهای ساکنانغیرمسلمان خراسان بود. در این مقاله تلاش شده ضمن بازخوانی حرکت ها وقی...

با گسترش باستان شناسی جدید از دهه 1960 م .به بعد، تفسیر و تحلیل نظری یافته های باستان شناسی مورد توجه باستان شناسان « نوگرا» قرار گرفت .باستان شناسی جدیدبابهره گیری از آموزه های رشته های علمی دیگر،نظیر علوم اجتماعی، علوم اقتصادی و علوم سیاسی، پا از حوزه توصیف صرف داده های فرهنگی فراتر گذاشته و به تشریح جنبه های «غیر ملموس»زندگی بشر پرداخته است.دراین میان، آثار باقی مانده از «شیوه های تدفین» از ...

باورهای عامیانه به عنوان یکی از صورت­های اساسی فرهنگ عامه و فولکلور ملت­ها، به مثابه­ی شمشیری دو دم است؛ از یک طرف می­تواند روند توسعه را در سراسر وجود خود تسریع نماید، و از طرف دیگر قادر است چون ترمزی عمل نماید، جلوی روند توسعه را بگیرد. باورهای عامیانه ممکن است محصول ذهن جمعی مردم مانند ضرب المثل­ها، امثال الحکم، یک بیت شعر یا حدیثی باشد که به مرور زمان، ذهن جمعی توده­ های مردم آن را پذیرفته ...

بررسی زمینه‌ها و خاستگاه ظهور مجموعه‌ای از نوشته‌های کتاب مقدس، موسوم به «نوشته‌های پیش‌گویانه» یا «مکاشفه‌ای» و نقش آنها در تکوین هویت تاریخی، قومی و ملی دو سنت یهودی و مسیحی، گذشته از اهمیت علمی و تخصصی ویژه خود، در فهم روح و جوهره باورهای دینی و اسطوره‌ای غرب معاصر بسیار مدد می‌رساند. این نوشته‌ها نمایانگر هیاتی مرکب از عناصر اجتماعی، سیاسی و عینی عصر نگارش خود و همچنین عناصری از باورهای دین...

باورهای عامه بخش مهمی از فرهنگ عامه (فولکلور) به شمار می‌رود و استفاده از این باورها در شعر یک شاعر نشانگر توجه او به محیط پیرامون و پیوند او با توده مردم و فرهنگ آنهاست. این باورها از دیرباز تاکنون در شعر فارسی بازتاب داشته‌اند و شاعران با اشاره به آنها بر زیبایی، تأثیرگذاری، نفوذ و صمیمیت شعر خود افزوده‌اند. در شعر معاصر علاوه بر باورهای سنتی و کلیشه‌ای، گاه به باورهایی جدید و محلی نیز برمی‌خ...

پروین شاعر امروز است و شعــــر او در قالـب سنتّی و با برخی باورهای سنتّی سروده شده است . شعرپروین در اوضاع اجتماعی آن روزگار که سال های ناامیدی سیاسی روشنفکران ایرانی و شرایط بد اقتصادی پساز اشغال ایران توسط متفقین و همچنین اوضاع پس از کودتای 28 مرداد 1332 ، سروده شده است . در چنیناحوالی شعر که تا آن روزگار در مسیر وقایع روز و حوادث سیاسی حرکت می کرد، به جانب چشم اندازهای تازهخم شد . شعرهای بیانی...

ساخت­گرایی یکی از شیوه­های نقد ادبی است که به بررسی ساختار­های اجتماعی در آثار ادبی می­پردازد. ایدئولوژی، از مهم ترین مباحث مورد توجه منتقدان ساخت­گرا و ازجمله مباحث مهم داستان­نویسی عصر صادق چوبک است. چوبک در داستان­های خود به انحاء و روش­های مختلف، ایدئولوژی­های گوناگون حاکم در جامعة وقت، ازجمله ایدئولوژی اجتماعی(مرد­سالاری، طبقاتی و... )، سیاسی و مذهبی را به چالش می­کشاند. در این مقاله، ایدئ...