افزایش جمعیت همواره نیاز رشد کالبدی و ساخت‌ و سازهای جدید را در برهه زمانی در سکونتگاه‌های انسانی به‌وجود آورده است. رشد کالبدی معاصر بسیار  شتاب‌زده و براساس طرح‌های توسعه شهری الهام گرفته از شهرسازی غربی صورت گرفته‌اند  که رنگ و بوی متفاوت از زمینه اصیل دارند‌ لذا در بهسازی این بافت‌ها، عملاً همپیوندی اجزای کالبدی نوظهور با بافت‌های قدیمی به چالشی جدی در علوم طراحی به‌ویژه طراحی شهری تبدیل شده...

بررسی‌ها در حوزه اقتصادی- اجتماعی نشان می‌دهد، فرسودگی بافت‌های شهری علاوه بر موضوع کالبدی یک فرآیند اقتصادی و اجتماعی نیز هست. وجود 64000 هکتار بافت فرسوده در کشور نوسازی و بهسازی این بافت‌ها، مدیریت شهری را به چالش کشانده است. امروزه برنامه‌ریزان شهری به دنبال شناسایی بافت‌های هستند، که در زمینه‌های اجتماعی و کالبدی در اولویت نوسازی و بهسازی قرار دارند. این مقاله سعی دارد به شناسایی و اولویت-...

بافتهای تاریخی و قدیمی شهرهای کشور که در اغلب موارد هسته اولیه و اصلی آن شهرها را تشکیل می دهد، از یک طرف جزو میراث فرهنگی و تاریخی آن شهرها محسوب شده و حفظ، بهسازی کالبدی و توانمندسازی عملکردی آنها اجتناب ناپذیر می باشد و از طرف دیگر اغلب این بافتها با گذشت زمان و عدم توجه و نگهداری مناسب، دچار فرسودگی و اضمحلال کالبدی و عملکردی می گردند. شناسایی وضعیت کالبدی و عملکردی این بافتها به منظور برنا...

گردشگری روستایی با توجه به ظرفیت های طبیعی و فرهنگی موجود در روستاها، می تواند نقش مهمی در تجدید حیات روستاها، ایجاد اشتغال و درآمد برای روستائیان، حفاظت از میراث فرهنگی و تاریخی، کمک به فراهم شدن خدمات زیربنایی، تشویق توسعه سایر بخشهای اقتصادی، تنوع بخشی به فعالیتهای اقتصاد روستایی و در نهایت توسعه یکپارچه و پایدار روستا ایفا نماید (ادبی، 1391: 12). اثرات و پیامدهای گردشگری اغلب در یک چارچوب ن...

شهرنشینی فرایندی جهانی است که با تأخیر و در قرن بیستم به کشورهای درحال‌توسعه سرایت کرده است. بنابراین پدیدۀ ادغام هسته‌های روستایی در شهرها که امروزه به عنوان یک مسأله فضایی – اجتماعی در کانون توجه قرار دارد، حاصل شهرنشینی سریع و گسترش و خزش شدید کالبدی شهرها در کشورهای درحال‌توسعه است. به این ترتیب در نتیجۀ دست‌اندازی سریع و بی‌برنامۀ شهر به اراضی و فضاهای روستایی، روستاها در یک جریان غالباً سر...

بافتهای فرسوده شهری که تحت تأثیر مدرنیزاسیون شتابزده، جمعیت غیربومیِ بلاتکلیف و ناهماهنگ با زندگی شهری را به جای جمعیت بومی نشانده است، علاوه بر ایجاد محیط فیزیکی ناخوشایند، فضای اجتماعی ناپایداری نیز بوجود آورده است. فضایی که مستعد وقوع ناهنجاریهای اجتماعی است، که ابتدا ساکنین محدوده و سپس سایر مناطق شهر در معرض خطر آن قرار دارند. به همین دلیل و دلایل متعدد دیگر، نوسازی بافت های فرسوده شهری یکی...

بافت تاریخی شهرها منعکس کننده شخصیت مدنی، فرهنگ و تعاملات شهری است. در این بافت ها علاوه بر کالبد به فضاسازی مطابق با کارکرد و عملکرد نیز پاسخگوی می�شود. علاوه بر این، انگاره�های �کالبد�و �کارکرد�، به عنوان مؤلفه�های مؤثر در مداخلات بافت�های تاریخی مطرح�اند. بنابراین شناخت این مولفه�ها هم در جهت مداخله در بافتهای تاریخی و هم در جهت تعمیم انگارهای آن به سایر بخشها حائز اهمیت�اند با نگاهی به بافت...

شخصیت یا کاراکتر در ادبیات طراحی شهری با مفهوم هویت کالبدی مترادف بوده و به معنی ویژگی های کالبدی است که یک شهر را یگانه، متمایز و متفاوت می کند. رویکرد مورفولوژی شهری که بر مطالعات کالبدی شهر متمرکز است، چارچوب نظری لازم برای مطالعه شخصیت شهرها را فراهم می کند. مورفولوژی شهری بررسی نظام مند فرم، شکل، نقشه، ساختار و کارکردهای بافت مصنوع شهرها و منشاء و شیوه ی تکامل این بافت در طول زمان است. روش...

توسعه شهری دارای فرایندی است که این فرایند عناصر مؤثر مختلفی داشته و در نهایت با کیفیت مختلف باعث تولید بافت شهری می گردد. از سوی دیگر، بافت مکانی نه تنها شهرهای گذشته و حال را تحت تأثیر خود داشته و رشد و نمو آن را تحت کنترل خود درآورده، بلکه آرمانشهرهای آینده را نیز متأثر خواهد ساخت. نمونه مورد مطالعه  جهت بررسی رابطه بافت مکانی با عوامل طبیعی و انسانی شهر بابل می باشد. این شهر با قرن ها سابقه...

گردشگری روستایی در جهان امروز به عنوان یک منبع کسب درآمد و ایجاد اشتغال است. روستای ییلاقی جواهرده در شهرستان رامسر دارای بافت با ارزش است که واجد ارزش‌های اکولوژیک، اجتماعی، اقتصادی و کالبدی است. این روستا هر ساله گردشگران زیادی را در فصول گرم سال جذب می‌کند. با این حال، ورود گردشگران به صورت برنامه‌ریزی نشده و خودجوش پیامدهایی را در بافت با ارزش این روستا به دنبال داشته است. روش تحقیق این پژو...