زنان، به گواهی تاریخ، هرگاه فرصت یافته‏اند شایستگی‏های خویش را در حوزه‏های فرهنگی، هنری و معماری به نمایش گذاشته‏اند. زنانِ بانی، به‏ویژه در دورة تیموری، در ایجاد و گسترش تزئینات و موتیف‏های مرتبط با مفاهیم زنانه نقش پررنگی داشته‏اند. هدف اصلی این پژوهش بازنمایی و خوانشی از معماری ایرانی‏ـ اسلامی براساس مؤلفه‏های بصری جنسیت و با محوریت زنانگی در معماری است. بنابراین، به منظور نزدیک‏شدن به اهداف ...

نوشتار حاضر بر محور سه مفهوم کلیدی بازخوانی حافظه و هویت در معماری یادمانی ایران تدوین شده است. مفهوم بازخوانی در مباحث پیش رو نه به تصادف و نه از سر ذوق بلکه با اتکاء به هدفی مشخص و با ابتناء به روش شناسی و رویکردی معین گزیده شده و مورد بحث قرارگرفته است. هر اثر یادمانی در بستر جاری و شرایط تاریخی و مقتضیات و ملزومات فرهنگی، اجتماعی، اعتقادی، اقتصادی و سیاسی دوره ای که در آن پدید می آمده برای ...

در اواخر سدۀ نهم در بطن تجریدگرایی نقاشی ایران تمایلی آشکار به بازنمایی جهان محسوس زاده می شود. گرایش به واقع گرایی که ابتدا در نگارگری مکتب هرات و در نگاره های بهزاد پدیدار شد همچون خط پیوسته ای آثار هنرمندان اواخر سدۀ نهم و دهم ه.ق را به هم پیوند می دهد. با انتقال بهزاد به تبریز هنرمندان نگارگری مکتب دوم تبریز به پیروی از سنت بهزاد، بی آنکه با بینش آرمانی هنر نقاشی قطع رابطه کنند، نگاهشان را ...

مکتب شیراز در هنر و معماری، از درخشان ترین و تأثیر گذارترین مکاتب هنر و معماری ایران است که هنوز بسیاری از وجوه آن ناشناخته باقی مانده است. در این پایان نامه با هدف طراحی پژوهشکده ای جهت مطالعه، شناخت و ارائه مکتب شیراز در هنر و معماری، مطالب زیر مورد مطالعه قرار گرفته است. در فصل نخست پس از طرح موضوع، ضرورت، هدف و سوالات تحقیق، معانی مختلف واژه اساسی مکتب بیان شده و پس از آن تاریخچه شهر شیراز ...

ششمین همایش مطالعات پدیدارشناسی منظر شهری با عنوان «شهید در دو قاب : سینما و هنر شهری» شامل یک سخنرانی علمی با عنوان «جنگ و منظر شهری» با حضور دکتر «انیِس دوویکتور1» مدرس تاریخ سینما در دانشگاه «سوربن»2 و یک میزگرد با عنوان «طرح پژوهشی بازنمایی شهید در سیمای شهر تهران» با حضور مهندس مهدی شیبانی3 و دکتر شهره جوادی4، توسط پژوهشکدۀ نظر و با حمایت سازمان ز...

بیان مسئله: آرایه‏‌های برگرفته از طبیعت بخش جدایی‌‏ناپذیر معماری ایران بوده که با مخاطبان به گفت‌وگو نشسته است و دنیایی از باورها، ارزش‌ها و اندیشه‏‌ها را با استفاده از نقوش هندسی و غیر‏هندسی به تصویر می‏‌کشد. گذر زمان تغییرات ساختاری و معنایی بدیعی در آرایه‌های معماری ایجاد کرد، به‌طوری که در ایران دورۀ پهلوی، با تولد گفتمان‌های جدید، تزیینات معماری سیمایی متفاوت به خود گرفتند و مفاهیم متنوعی ...

  امروزه بی‌توجهی معماران و طراحان به ارزش‌های متفاوت زنانه، غالب‌های جدید غیر قابل انعطافی را تشکیل داده است. وجود آشپزخانه‏های باز در خانه‌ها و آپارتمان‌های جدید جزئی از ساختار واحد مسکونی امروز ایران به حساب می‌آید. این تغییر فضایی پیامدهایی در نظام اجتماعی و روابط انسانی دارد. این مقاله در صدد کاوش تجربه زیست زنان ایرانی در این فضای نوپدید است. این مقاله با بهره‌مندی از روش مصاحبه کیفی تفا...

ایدة اولیه طراحی، بازتابی است که در مواجهه با یک مسئلة طراحی، در ذهن طراح، شکل گرفته و در بسیاری مواقع ظاهر و آشکار نمی‌باشد. حال، این‌که «ایدة اولیه طراحی معماری از کجا نشأت می‌گیرد، منابع ایده‌پردازی معماری کدامند و سهم هر یک چیست؟»، پرسشی است که مقالة حاضر به آن می‌پردازد. در راستای پاسخگویی به پرسش فوق، پژوهشی بر روی فرایند ایده‌پردازی چند تن از معماران حرفه‌ای ایران انجام گرفت که گزارشی از...

این پژوهش، در پی شناخت مفهوم وجایگاه اتاق‌ در معماری مسکونی و نقش آن‌ در تامین خُرسندی ساکنان است، تا علاوه بر بازنمایی اهمیت موضوع، تعیین وضعیت، ترکیب و گُزینش شُمار مناسب از اتاق‌های متفاوت ‌را در هنگام طراحی یا تدوین ضوابط معماری، ساماندهی کرده و آسان‌تر سازد. امروزه مشاهده می‌شود که اساس طراحی بیشتر خانه‌های متداول در ایران، فضای عمومی وسیعی است که معمولاً با آشپزخانة باز یک‌سَره بوده و سایر فضا...

تحقیق دربارۀ مطلوبیتِ تجربۀ زندگی در خانه، موضوعی است که به روشی منطبق با ویژگی‌های خاصِ فهم و بازنمایی این تجربه نیاز دارد. کیفیتِ تجربۀ زیسته در حضور هم‌زمان ساکنِ خانه و کالبد آن آشکار می‌شود و روشی که برای تحقیق دربارۀ آن انتخاب می‌شود هم باید به این یکپارچگی فاعلِ شناسایی و موضوعِ شناسایی ملتزم باشد تا بتواند کیفیتِ منحصر و زندۀ تجربه را عمیقاً دریابد و آن را به دیگری منتقل کند. این یکپارچگی در وج...