می توان تمام ابعاد سینما را به عنوان یک فرآیند تولیدی مدنظر قرار داد که نشانه شناسی اجتماعی در قالب یک رویکرد بینا رشته ای می تواند این امر را ممکن سازد. در سینمای ایران آثار بسیاری در دوران مختلف تولیدشده اند که دست به بازنمایی سینما زده اند یا با دغدغه های خوداندیشانه توجه مخاطب را به خود مقوله سینما جلب کرده اند. در این پژوهش به این موضوع پرداخته می وشد.

در سینمای آنالوگ تصویر بر اثر تابش نور بر روی ماده‌ی سلولوئید ثبت می‌شود. در تصویر آنالوگ ارتباط بین دوربین و ابژه‌ی ضبط شده در نسبت با زمان و فضا درک می‌شود. بنابراین، ارتباط بین واقعیت و بازنمایی آن در سینمای آنالوگ بسیار اهمیت یافته است. در مقابل، تبدیل اطلاعات ضبط شده به سیستم عددی در فناوری دیجیتال، ارتباط مادی بین شیء و تصویر را از بین برده است. برخی نظریه‌پردازان سینمایی معتقدند که تصویر...

یوری لوتمان پایه‌گذار مکتب نشانه‌شناسی فرهنگی تارتو ـ مسکو با طرح نظریه فرهنگی با محوریت مفهوم سپهرنشانه‌ای به توصیف و تبیین سازوکار عملکرد نشانه‌ای فرهنگ در مقام یک سپهرنشانه‌ای می‌پردازد. نشانه‌شناسی فرهنگی که نظریه و روش‌شناسی آن مکتب است، با هدف مطالعه تعامل، همبستگی یا جدایی و تضاد میان نظام‌های نشانه‌ای شکل می‌گیرد. به‌زعم لوتمان، سپهرنشانه‌ای نه تنها حاصل جمع نظام‌های نشانه‌ای، بلکه به‌ع...

مقاله حاضر با استفاده از نظریه بازنمایی و رویکرد تحلیل گفتمانی، به بازنمایی گفتمان سنت اسلامی در رابطه با تجربه دینی در سینمای ایران می‌پردازد. در واقع، سنت تنها گفتمانی است که دین و آموزه‌های وحیانی را به‌طور متقن می‌پذیرد و “عقل قدسی” نیز معیار داوری گفتمان سنت اسلامی در باب مسائل شناختی، هستی‌شناختی و اخلاقی است و در هیچ نقطه‌ای با آموزه‌های وحیانی در تقابل قرار نمی‌گیرد. تجربه دینی هم که تا...

سینمایِ ایران، از مهمترین رسانه هایی است که تصویر جامعه ایرانی را به جهانیان عرضه می دارد. در این مقاله از منظر ارتباطات میان فردی، به بررسی فیلم «جدایی نادر از سیمین» پرداخته، و کوشیده ایم با در نظر گرفتن شاخص هایی معتبر، برای سنجش سطح فرهنگی جوانان ایرانی، به دیدی کلی، از بازنماییِ سطح فرهنگی جوانان ایرانی در این فیلم، دست یابیم. در این مقاله با بررسی میزانِ اثربخشیِ روابطِ میان فردیِ شخصیت های جوا...

در این مقاله به مطالعۀ چگونگی بازنمایی هنرپیشگان زن در پوستر های فیلم های سینمایی (1368 تا 1392) می پردازیم. این تحلیل روی 88 پوستر، متعلق به یک دورۀ 24 ساله و به صورت کمی انجام شده است. 9 متغیر در این تحلیل لحاظ شده که به ترتیب عبارت اند از 1. متغیرهای نسبت مساحت عکس به زنان به کل، 2. اندازه نما، 3. محل استقرار تصویر زنان در کل لایه ها، 4. آرایش، 5. پوشش، 6. حجاب، 7. نسبت تعداد شخصیت زن به کل،...

سینما علاوه بر آنکه خود یک وسیله ارتباط جمعی است، ابزار بازنمایی ارتباطات نیز هست. در این مقاله کوشیده ایم با رویکردی نشانه شناختی به تحلیلِ بازنماییِ ارتباطات درون فردی در سینما بپردازیم و برای این منظور، اثری از کریستف کیشلوفسکی، یکی از کارگردانانِ مؤلّف اروپای شرقی را، برگزیده ایم. در این مقاله با تأکید بر فیلمِ «زندگی دوگانه ورونیک»، رمزگانِ خاصّ ِ کیشلوفسکی را در نمایش این نوع ارتباط، تحلیل کرده ا...

امروزه یکی از مهم ترین رویکردها در نقد ادبی، رویکرد مطالعات فرهنگی است که با هدفِ بررسیِ فرهنگ به عنوان متنی با قابلیت رمزگشایی، به بررسی زندگی روزمره می پردازد. بررسی ادبیات، سینما، موسیقی، تلویزیون، مکان های زندگی همچون کافی شاپ ها، مراکز خرید، کافی نت ها، انواع کلوپ ها و به طور کلی همه امور مرتبط با زندگی روزمره، موضوع کار و علاقه در مطالعات فرهنگی است. تأثیر این رویکرد در مطالعاتِ مرتبط با نقد...