دریای خزر یکی از با ارزش ترین اکوسیستم های آبی جهان است که دارای منابع با ارزش زنده وغیر زنده دنیا از جمله نفت و گاز و خاویاراست. ویژگی های منحصر به فرد دریای خزرسبب شده که این دریا به محیطی آسیب پذیر تبدیل شود. اهمیت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی وزیست محیطی دریای خزر برای کشورهای ساحلی آن از یک سو واهمیت جهانی آن به عنوان منبعی از انرژی و تنوع زیستی از سوی دیگر و نیز روند شتابان آلودگی و تخریب من...

با فروپاشی شوروی و پدیدآمدن نظم بین الملل جدید، ماهیت قدرت  از نظامی محض به نظامی، سیاسی و اقتصادی تغییر کرد و دراین دوره گفتمان ژئو اکونومیک در کنار ژئوپلیتیک مطرح شد. به عبارت دیگر پس از این کشورهای مختلف برای حداکثر ساختن قدرت خود در نظام بین الملل  به توسعه اقتصادی و کسب منافع اقتصادی بیشتر روی آوردند. در این راستا نقش انرژی به عنوان مهم ترین عنصر در توسعه بیش از پیش اهمیت یافت و مناطق نفت ...

در فضای ژئواکونومیک فعلی جهان که انرژی، محور سیاست و استراتژی کشورهای بزرگ و صنعتی است، اصلی ترین فشار برای تصاحب آسان منابع آن روی کشورهای اطراف حوزه خلیج فارس و سپس خزر می باشد. نکته حائز اهمیت و مثبت اینکه، ایران به دلیل قرارگرفتن میان این دو حوزه و داشتن رتبه دوم ذخایر نفت و گاز جهان به عنوان بازیگر تأثیرگذار نقش با اهمیتی دراستراتژی جهانی ژئوپلیتیک انرژی پیدا کرده است. اما در چهار دهه اخیر...

در این پژوهش میزان تأثیر دمای سطح آب دریای خزر(sst) بر بارش فصلی نواحی شمالی و جنوب غربی ایران مورد ارزیابی قرار گرفت. دوره های گرم، سرد و پایه(شرایط معمولی دمای سطح آب دریا) تعریف و میانه بارش در هر دوره(به ترتیب rw ،rc ،rb ) محاسبه و از مقادیر نسبت های rw/rb, rc/rb, rc/rw، و به منظور ارزیابی میزان تأثیر این شرایط بر بارش استفاده شد. روشن گردید که سردی بیش از معمول سطح دریای خزر در زمستان منجر...

دریای خزر با داشتن منابع عظیم طبیعی و موقعیت ژئوپلتیکی، ژئواستراتژیکی و ژئواکونومیکی همواره جایگاه ویژه ای در بازی های بین المللی داشته است. منطقه ژئوپلتیک خزر هویت جدید خود را بعد از فروپاشی شوروی بدست آورد که نیرو محرکه اصلی آن بهره برداری از منابع نفت و گاز و راههای انتقال آن به بازارهای جهانی بوده است. افزایش تعداد کشورهای ساحلی از دو به پنج کشور، نظام حقوقی حاکم بین ایران و اتحاد شوروی را ...

یکی از عوامل اساسی افزایش قدرت سیاسی هر کشوری از جمله هند، عامل رشد اقتصادی است که به‌نوبه خود و به‌ویژه در مورد هند با افزایش نیازهای انرژی آن، وابستگی مستقیم دارد. به‌منظور توسعه بیشتر و همچنین حفظ رشد اقتصادی و قدرت، بحث امنیت انرژی برای هند مسئله‌ای حیاتی است که به‌زودی و به‌ناچار به عامل محرک مهمی برای دستگاه سیاست خارجی هند تبدیل خواهد شد. هند برای تأمین نیازهای انرژی خود، در کنار آمریکای...

چکیده خزر بزرگترین پهنه آب شور محصور در خشکی جهان است که ?40 آبهای درون قاره ای دنیا را دربر می گیرد. قبل از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، رژیم حقوقی خزر تنها به دو کشور ساحلی ایران و شوروی براساس قراردادهای 1921و1940 مربوط می گردید. پس از فروپاشی شوروی، چهار کشور جدید بنامهای روسیه، آذربایجان، قزاقستان و ترکمنستان در سواحل خزر پدیدار شدند. بطور طبیعی پنج طرف ذینفع علاقمند به حل مسالمت آمیز رژیم...

منافع ملی قدرت‌های کوچک و منطقه‌ای همواره تحت تأثیر رقابت قدرت‌های بزرگ بوده‌اند. رقابت استراتژیک قدرت‌های بزرگ در سطح بین‌المللی از جمله در منطقه دریای خزر، منافع ملی جمهوری اسلامی نیز را تحت‌الشعاع خود قرار داده است. حضور قدرت‌های فرامنطقه‌ای در حوزه دریای خزر باعث شده که رقابت آشکار و پنهان آنها، منافع ملی کشورهای موجود در این منطقه را یا به چالش کشانده یا وابسته به خود سازد. بدیهی است که رو...