پژوهش حاضر به دو بخش تقسیم شده است : بخش اول شامل دو فصل است که در فصل اول تاریخچه مختصر دستورنویسی از یونان باستان تا عصر حاضر آورده شده است و در انتها تاریخ مطالعات دستور زبان فارسی بررسی شده است . در فصل دوم، نظریه حاکمیت و مرجع گزینی که پژوهش حاضر براساس آن انجام شده است معرفی و هر یک از زیر نظریه های آن به اختصار توضیح داده شده و نظریه نحو ایکس تیره که زیربنای پژوهش را تشکیل می دهد با تفضی...

رده شناسی به طبقه بندی انواع ساختاری در زبانها اشاره دارد (کرافت، 2003، ص. 1). در این مفهوم، نحو زبانها و گویشها را می توان از دیدگاه زبانشناسی مورد بررسی قرار داد و همچنین توصیفی رده شناختی از الگوهای نحوی آنها را مد نظر قرار داد. هدف از این پژوهش ارائه ی توصیف همزمانی رده شناختی الگوی گروههای نحوی مربوط به گویش بلوچی مکرانی است. برای دستیابی به این هدف، پژوهشگر یک مطالعه ی میدانی را از طریق ض...

هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر عوامل سن، جنسیت، سطح تحصیلی و سطح اقتصادی/ اجتماعی گوینده و نیز درجۀ رسمیتِ موقعیتِ گفتمان بر بیانِ آینده در گفتار فارسی است. بدین منظور داده های لازم جهت تحقیق به صورتیادداشت‌های میدانی از گفت و گوی روزمره افراد گردآورییان گر آینده بود جمع آوریی و تحلی‌شوندگان برآمد ایشان زمان آینده را در گفت‌وگوهای روزمرۀ خود به نُه گونۀ واژگانی- نحوی ابراز می‌داشتند: حال استمراری، ح...

مقالة حاضر به بررسی الگوی تکیۀ زبان فارسی در سطوح کلمه و گروه نحوی می‏پردازد و نشان می‏دهد که در چارچوب نظریة واج‏شناسیِ نوایی، تکیة واژگانی در زبان فارسی از الگویی ثابت پیروی می‏کند. تکیۀ واژگانی در زبان فارسی تابع قاعدۀ تکیة کلمة واجی یعنی راست‌رو است، اما در بررسی تکیة گروه، رجوع به اطلاعات نحوی و ساخت سازه‎ایِ درونیِ سازة نحوی امری اجتناب‏ناپذیر است. اصل هسته‏گریزی (اسلامی، 1379 و 1384) به‌خوب...

بررسی ترجمه‌های انگلیسی قرآن در حال حاضر نشان می‌دهد عمده هدف مترجم قرآن انتقال پیام برساختی‌قرآن بدون توجه به ویژگی‌های سبکی و الگوی گفتمانی‌ قرآن است. قرآن در مقایسه با متون متعارف نثر، برساختی هنرمندانه و فصاحتی‌ بلیغ ‌دارد. ظرافت واژگانی و ‌اسلوب قرآنی ‌در بسیاری از ترجمه‌های انگلیسی قرآن خوب از کار در نیامده‌ است. از این رو، این جستار بر‌ آن است تا چالش‌های فراروی مترجمان قرآن را در سطوح و...

این مقاله به بررسی آزمایشگاهی همگونی محل تولید همخوان خیشومی تیغه­ای /n/ با همخوان انسدادی لبی بعد در دو مرز هجایی و واژگانی می­پردازد. مقادیر فرکانس­های دوّم و سوّم در سه ناحیه مرکز واکه، پایان واکه و محدوده بست خیشومی توالی­های آوایی Vnb و Vmb که از کلمات طبیعی زبان فارسی استخراج شده بودند محاسبه شده و با یکدیگر مقایسه شدند. فرکانس همین سازه­ها در کلمات مختوم به خیشومی تیغه­ای /n/ در بافت مجزا ...

در پژوهش حاضر، محتوای کتاب­های درسی فارسی متوسطه­ی دوره­ی اولِ (هفتم، هشتم و نهم) سال تحصیلی 96 – 97، از منظر کاربرد ابزارهای انسجام واژگانی و در چارچوب نقش­گرایی هلیدی و حسن (1976) مورد واکاوی قرار گرفتند. پژوهش به شیوه­ی تحلیل محتوا و به صورت توصیفی انجام گرفت و محتوای آن شامل سه کتاب عنوان شده در فوق بود که از هریک، سه فصل به شیوه­ی تصادفی انتخاب شدند. مواردی که از نظر هلیدی و حسن ابزارهای ان...

قابلیت اعتماد به عنوان یکی از مفاهیم پرکاربرد آماری، به بررسی علل احتمالی رخداد شکست در سیستم ها یا فرآیند های خاصی که مورد نظر می باشند، می پردازد. از طرفی بررسی روند و چگونگی رخداد شکست ها با معیارهای کمی تابع بقای شرطی، تابع متوسط باقی مانده ی طول عمر و تابع نرخ شکست سنجیده می شود. در بین معیارهای بیان شده تابع نرخ شکست، از معیارهای مهمی می باشد که بیان کننده ی حد احتمال رخداد شکست در بازه ی...

غالب پژوهش های انجام شده در حوزه زبان و جنسیت بیانگر آن است که گویندگان یک زبان بر حسب جنسیت از گونه های زبان متفاوتی استفاده می کنند؛ به عبارت بهتر گفتار زنان و مردان دارای تفاوت هایی است که این تفاوتها عمدتاً در حوزه واژگانی برجسته است. زنان در مقایسه با مردان از واژگان عامیانه، عبارات توهین آمیز و صورت های غیر معیار، کمتر استفاده می کنند. متغیر سن نیز در راستای تخفیف این تقابل ها چندان قوی عم...

هنجارگریزی یکی از مؤثرترین شیوه های برجسته سازی و آشنایی زدایی در شعر است که بسیاری از شاعران از آن بهره برده اند. در شعر معاصر، نیما نقش زیادی در پایه ریزی این شیوه، داشته است و پیروان وی نیز از این روش، بسیار استفاده کرده اند. یکی از شاعرانی که از روش هنجارگریزی برای برجسته سازی شعر خود بهره­ گرفته است، شفیعی کدکنی (م. سرشک) است. این پژوهش سعی دارد تا با روش تحقیق توصیفی- تحلیلی در چارچوب مکت...