چکیده: «نشانه¬شناسی» علم پژوهش نظام¬های دلالت معنایی است که زبان یکی از این نظام¬هاست. نشانه رابطه¬ای ذهنی و انتزاعی میان تصور صوتی یعنی «دال» و مفهومِ آن صورت، یعنی «مدلول» است که این رابطه «دلالت» خوانده می¬شود. ما در این پژوهش برآنیم تا بر اساس نظریۀ «نشانه¬شناسی» پس از ذکر کلیات بحث در فصل اول، در فصل های بعدی، سروده¬های «کلمات سبارتاکوس الأخیرة» از أمل دنقل، «مقتطفات من خطاب نوح بعد الطوفا...

تموز اسطوره احیاء و تجدید حیات است و نزد شاعران معاصر عرب نماد بازگشت به گذشته شکوهمند پس از دوره واپس گرایی است.عده ای از شاعران معاصر عرب از دهه پنجاه به بهره گیری از منبع غنی اسطوره بویژه اسطوره تموز روی آوردند که به شاعران تموزی "الشعراء التموزیون" معروفند. از جمله بدر شاکر سیاب و خلیل حاوی و ادونیس به همراه جبرا ابراهیم جبرا و یوسف الخال ، که این دسته از شاعران برای تفسیر نماد تموز در شعر ...

ابوالعلاء معری در ادبیات کلاسیک عربی صاحب فکر و اندیشة ویژه ای است. او در اوج باروری و غنای ادبیات عربی زیسته است. این شخصیت ادبی و فکری، بسیاری از ادبای بعد از خود را به شیوه های گوناگون تحت تأثیر قرار داده است. شاعران معاصر نیز با کمک گرفتن از ادبیات او، جریان ابداعات خود را رونق بخشیدند و خیال شعری خود را از این رهگذر بارور ساختند. سخن سرایانی همچون: احمد شوقی، محمود سامی البارودی، عبدالوهاب...

یکی از تکنیکهای جدید شعری که خود به تنهایی دارای همه این ویژگی های بیانی باشد، همانا تکنیک «قناع» (نقاب، اشتراک عینی)، است که بوسیله آن شخصیت های میراثی در کنار دیگرعناصر انواع ادبی مانند داستان ونمایشنامه و سینما مثل گفتگو و تک گویی درونی و تعدد اصوات، به عنوان معادلی موضوعی (objective correlative) برای بیان تجربه های شاعر، مورد استفاده قرار می گیرند . بدین ترتیب شاعراز ورای آنها سخن می گوید...

أقبل الشعراء العرب المعاصرون على توظیف الصوفیة فی شعرهم یمزجونها بالاتجاهات الأدبیة الحدیثة. وهذه النزعة التی یمکن اعتبارها نوعاً من الرجوع إلى الماضی أو التأصیل تتجلّى فی شعر أدونیس. ویحاول هذا البحث دراسة مبدأین مشترکین بین الصوفیة والسوریالیة ألا وهما الحبّ والمرأة فی قصیدة "تحولات العاشق" معتمداً على المنهج الوصفی-التحلیلی مبرزاً کیفیة تمازجهما فی الشعر وجمالیة هذا العمل. أما من أهم ننتائج البحث...

«رؤیا» ازجمله اصطلاحات اساسی در نقد ادبی و تعریف شعر نو به شمار می‌رود که تحت تأثیر مکاتب غربی یا تصوّف به این حوزه وارد شد. امروز شاعر نوپرداز عرب نه تنها از ساختارها و چارچوب‌های از پیش تعیین شده پیروی نمی‌کند؛ بلکه در صدد است تا خیال را در آزادی کامل رها سازد و زبان را شکوفایی دو چندان بخشد و آن را از سیطرة عقل و منطق، سنت ها و قراردادها بیرون سازد؛ از این رو به جهان رؤیا پا می نهد تا به واسط...

انسان به ‌عنوان اشرف مخلوقات، مورد توجّه فیلسوفان پیشا سقراطی بود؛ ولی با ظهور سقراط این توجّه، کمرنگ‌ شد چون که وی به نسبی بودن‌ برتری‌های انسان اشاره نمود. بعد از گذشت‌ قرن‌های متمادی، فیلسوفان بزرگی چون کیرکگارد، مارتین‌هایدگر، ژان‌پل‌‌سارتر و... ظهور کردند که انسان را محور توجهشان‌ قرار داده و مکتب اگزیستانسیالیسم را بنیان نهادند. این مکتب‌ در مورد انسان و اصالتش سخن گفته، بر تقدم وجود بر ماه...

هناک جذور عریقة لتعددیة الفکر فی العالم العربی بما فیها العصر العباسی حیث تبلورت إرهاصاتها فی أفکار متضاربة و أحزاب وشخصیات تتصارع علی السلطة مستغلین الدیانة والقومیة، کما انجبت حیناً افکارا منیرة وحیناً آخر افکارا متکلسة واستمر هذا الحجاج الجدلی فی ابیستمة مدورة و متمحورة حول الذات و تضخم الأنا و رفض «الآخر» فی حلقة ضیقة و خطاب مغلق یدور فی نزاعات علی سلطة، و انتماءاتٍ دینیة وقومیة کما کانت تتبلو...