سال های نخست ورود روسیة تزاری به ورارود، روزگار اوج قدرت این امپراتوری نبود؛ افزون بر رقبای قدرتمندی چون انگلیس، تحولات رو به گسترش درونی بر تضعیف کنش آن در منطقه می افزود. این مسائل در کنار اختلاف آرای سیاستگذاران روسی با ملی گرایان مسیحی، واکنش مردم منطقه، ضعف فرماندهان منصوب در این بخش و تحولات منطقه ای و جهانی سبب می شد تا آنچه سرانجام باعنوان روسی سازی در بعد فرهنگی در منطقه به اجرا درآمد،...

یغناب وادی کوچکی در میان دو رشته‌کوه حصار و ترکستان است. ساکنان این منطقه به زبان یغنابی که شاخه‌ای از زبان سغدی است، حرف می‌زنند. فرهنگ مردم یغناب ویژگی‌های خود را دارد و خاورشناسان و زبان‌شناسان و محققان فولکلور، نمونه‌هایی از آن را ثبت و نشر کرده‌اند. در این مقاله، دو نقل یا حکایۀ شفاهی باعنوان «نقل دربارۀ شکارچی» و «نقل صیاد» که ازسوی نگارنده ضبط و ثبت شده، به خوانندگان معرفی شده است.

تاریخ امیران منغیتیۀ بخارا (۱۹۳۲م) یکی از اثرهای مشهور تاریخی صدرالدین عینی است که معلومات پرقیمتی دربارۀ تاریخ حصار شادمان به دست می دهد. این مقاله به تبیین بخش هایی از این اثر که در آن راجع به حصار شادمان و وقایع مهم تاریخی آن بحث شده، پرداخته است. خدمت برجستۀ عینی در این اثر آن است که راجع به شرح حال امیر عبدالرحمن خان، پادشاه افغانستان که در زمان امیرمظفر به بخارا و ترکستان پناه برده بود، م...

یکی از روشنفکران تاجیک که در تقویت و رواج مطبوعات خلق‌های آسیای مرکزی به‌ویژه در تحکیم زیربنای مطبوعات فارسی تاجیکی سهم چشمگیری داشته است، محمودخواجه بهبودی است. وی همچون سیاست‌مداری سالم‌اندیش و منصف در نشریه‌های خود منفعت و نفوذ خلق‌های تاجیک و ترک (ازبک) را به‌صورت مساوی درنظر می‌گرفت و نشریه‌های خود، یعنی روزنامۀ سمرقند و مجلۀ آیینه را به دو زبان ترکی و فارسی تاجیکی منتشر ...

تاریخ امیران منغیتیۀ بخارا (۱۹۳۲م) یکی از اثرهای مشهور تاریخی صدرالدین عینی است که معلومات پرقیمتی دربارۀ تاریخ حصار شادمان به‌دست می‌دهد. این مقاله به تبیین بخش‌هایی از این اثر که در آن راجع به حصار شادمان و وقایع مهم تاریخی آن بحث شده، پرداخته است. خدمت برجستۀ عینی در این اثر آن است که راجع به شرح‌حال امیر عبدالرحمن‌خان، پادشاه افغانستان که در زمان امیرمظفر به بخارا و ترکستان پناه بر...

گونه A. baftensisاز ایران به عنوان گونه جدید شرح داده شده و به تصویر کشیده می‌شود. این گونه متعلق به بخش Pendulinaاز جنس Astragalusاست. تمام گونه­های شناخته شده بخش Pendulinaبه ناحیه فلوریستیک ترکستان و غرب هیمالیا از ناحیه ایرانو-تورانی محدود می­شوند. در حالیکه A. baftensis گستره پراکنش جالبی از بخش Pendulina را به درون استان کرمان تشکیل می­دهد. شباهت­ها و تفاوت­های این گونه با نزد یکترین خویش...

گونه جدید   aethionema sabzevaricumاز تیره شب بو از شمال شرق ایران  شرح  و به تصویر کشیده شده است.  این گونه بومزاد با عرصه گسترش محدود، صخره زی بوده و در صخره های سرپنتینی رشته کوه جغتای خراسان در شمال شرقی ایران یافت می شود و از نظر ریخت شناسی با گروه گونه های a. saxatile  نزدیکی دارد. این گونه، چند ساله با بن چوبی و برگهای متناوب گوشتی است. گلبرگهای سفید دارد که در بخش بالایی ناخنک و قاعده پ...

سلطة نظامی روس‌ها بر فرارود، نخستین­بار در قرن نوزدهم، نام ترکستان روس را به جغرافیای سیاسی وارد کرد. آن چه از این قلمرو متعلق به فرارود است، خان­نشین خوقند و بخش‌هایی از امارت بخارا و خیوه را دربر می‌گیرد. در این نوشتار با عنوان «سنت‌گرایان و نظم جدید روسی در مناطق اشغالی فرارود»، در پی پاسخ به این پرسش هستیم که «علمای قدیمی و سنتی ساکن در مناطق اشغالی، چه واکنشی به الغای حکومت اسلامی و فرایند...

نجیب کیلانی اولین نویسنده ای است که در داستانهای خود به مشکلات مسلمانان فراتر از مرزهای جهان عرب پرداخته و رمانهای آوانگاردانه خود مثل «لیالی ترکستان»، «عذراءجاکرتا» و «عمالقة الشمال» را به این موضوعات اختصاص داده است که حوادث آنها - به ترتیب - در ترکستان، اندونزی و نیجریه اتفاق می افتد. او در این رمان های آوانگارادنه مبارزه ملتهای معاصر مسلمان را ضداستعمار به تصویر کشیده است و در این مبارزات س...

چین و کشورهای آسیای مرکزی پیوندهای تاریخی قابل توجهی با یکدیگر داشته و دارند. پس از خاتمه جنگ سرد، مناسبات میان چین با جمهوری های آسیای مرکزی در عرصه های گوناگون رشد چشمگیری داشته است. این مقاله با رویکردی واقع گرایانه، بر این فرض استوار شده است که امنیت، مهمترین پایه روابط چین با کشورهای آسیای مرکزی می باشد و سایر اهداف این کشور در منطقه تحت تاثیر این عامل قرار دارند. بر این اساس، نوشتار حاضر ...