هذه الدراسة تسعی وعلی قدر مجهودها أن تسلط الضوء علی أحد المناهج المابعد البنیویة وهو المنهج الثقافی. النقد الثقافی ظهر فی بریطانیا وعلی ید مجموعة بیرمنجهام سنة 1964 م، لکنه لم یحظی بشیوع واسع إلی فی تسعینیات القرن المنصرم. هذا المنهج دخل الساحة النقدیة العربیة علی ید الناقد السعودی د.عبدالله الغذامی. فهو أسس له مرتکزات نظریة وحاول تطبیق هذا المنهج علی الشعر العربی فضلاً عن دراساته الثقافیة فی مج...

النقد الأدبی علم حیّ ومتطور بتطور المجتمع والأفکار وهو ذو صلة بالعلوم الإنسانیة الأخری ولهذا له إفرازات عدّة منها نظریة التناص التی لها مفاهیم قریبة فی النقد الأدبی العربی القدیم من اقتباس وسرقة أدبیة وتضمین إلاّ أنّ التناص ممهد له ومقصود ولا یأتی عفو الخاطر، ففی هذا البحث نحاول دراسة أثر القرآن فی روایة «حکایات حارتنا» للأدیب نجیب محفوظ، وکما سنری فی البحث أنّه استخدم القرآن الکریم فی روایته هذه ال...

من اهم التیارات الفنیه التی تزامن ظهورها بظهور الاسلام هو فن المینیاتور وقد تسابقت کثیراً من الدول فی هذا المیدان وکانت ایران احدی تلک الدول التی رحبت بالروافد الاسلامیه وما حوته فی طیاتها من انواع مختلفه للفنون اثرت بدورها علی مقاییس النقد والتذوق الفنی وتأثرت به کل تلک المعاییر الحاکمه فی درجات الجمال الفنی، فی هذه المقاله سنتدرج فی القول بتوضیح مقدمه مختصره عن حقبه تاریخیه اشرقت فیها ملامح هذ...

هرمنوتیک فلسفی یکی از نظریات تفسیر متون در غرب پس رنسانس است که تحولاتی را تفکر معرفتی برخی نواندیشان مسلمان ایجاد نمود. این نظریه افزون بر اختلاف مبانی و اصول، سبب نسبی‌گرایی پلورالیسم تفسیری می‌شود. اندیشمندان حوزة قرآن کریم با غفلت پیامدها پذیرش سعی تطبیق مسئلة پایان‌ناپذیری فهم دارند، بنابراین تحلیل مقایسة دو ضرورت دارد. پژوهش هدف انتقادی روش تحلیلی- تطبیقی درصدد بررسی مؤلفه‌های تفاوت آن اس...

إنّ للمعلَّقات مکانةً مرموقةً فی الأدب العربی، فضلاً عن أهمیتها فی العلوم المختلفة التفسیریة، واللغویة، والنحویة واحتوائها علی کثیر من الألفاظ الجاهلیة وغریبها، ولهذا فقد اهتمّ بها کثیر من الشرّاح، وقد أبدوا آراءهم النقدیة ضمن شرحهم هذه القصائد النفیسة.ومن هذا المنطلق یحاول هذا البحث استخلاص المنهج النقدی الذی تمیّز به الشرّاح فی شرح المعلَّقات مستخدماً المنهج التوصیفی ـ التحلیلی. وانسیاقاً من هذا تقوم الدرا...